W art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 1997 r. zwolniona została od podatku od towarów i usług oraz od podatku akcyzowego "odprzedaż towarów używanych, jeżeli jest dokonywana przez użytkownika, a także darowizna tych towarów, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało sprzedającemu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony". Zachodzić więc będą sytuacje, że podatnik podatku VAT pomimo odsprzedaży towarów używanych nie będzie zwolniony od podatku VAT oraz sytuacje, w których od tego podatku będzie zwolniony, jednak w myśl zdania drugiego art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ będzie podlegać tej opłacie.
Nieracjonalnym byłoby w tej sytuacji przyjmować, że podatnik podatku od towarów i usług będzie w tej sytuacji również zwolniony od opłaty skarbowej w myśl zdania pierwszego art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej.
Umową z dnia 20 października 1998 r. Florian S. - PTHU "K." sprzedał Grażynie B. - Usługi Transportowo-Handlowe w S. samochód ciężarowy marki Jelcz S 415 zwolniony z podatku VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./.
Urząd Skarbowy decyzją z dnia 20.10.1998 r. na podstawie przepisów art. 1, art. 4-5, art. 7, art. 10 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./, par. 58 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 1994 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 136 poz. 705 ze zm./ określił z tytułu zawarcia powyższej umowy opłatę skarbową w wys. 800,00 zł.
Odwołanie od powyższej decyzji złożyła Grażyna B. podnosząc, że w myśl art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej umowy sprzedaży zawierane przez podatników podatku VAT nie podlegają opłacie skarbowej. Wniosła o uchylenie decyzji i zwrot pobranej opłaty skarbowej.
Izba Skarbowa zaskarżoną decyzję utrzymała w mocy podając w uzasadnieniu, że z przepisu art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej wynika, iż jeżeli strona sprzedająca używany samochód z tytułu zawartej umowy jest podatnikiem VAT płacącym ten podatek, to wówczas od tej umowy nie ma obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej. Natomiast we wszystkich pozostałych przypadkach, gdy strona sprzedająca nie ma obowiązku uiszczenia podatku VAT, powinna być uiszczona opłata skarbowa.
Dokonana przez Grażynę B. interpretacja ww. przepisu jest interpretacją niewłaściwą. Z faktury wystawionej w dniu 20 października 1998 r. wynika, że sprzedaż samochodu Jelcz S 415 została zwolniona z VAT na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem czynność ta podlega opłacie skarbowej.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Grażyna B. wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji z powodu jej niezgodności z prawem. Zdaniem skarżącej na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej umowy sprzedaży zawierane przez podatników VAT nie podlegają opłacie skarbowej. Przepis ten również zwalnia z opłaty skarbowej umowy tego typu zawierane przez podatników podatku VAT korzystających ze zwolnienia na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz art. 14 ustawy o VAT. Przepis powyższy nie uzależnia zwolnienia od stosowanych stawek podatku VAT.
W odpowiedzi na skargę Izba Skarbowa wniosła o oddalenie skargi podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Występujący w sprawie problem prawny był już przedmiotem licznych rozstrzygnięć Naczelnego Sądu Administracyjnego. W orzecznictwie istnieje zgodność co do istnienia ogólnej zasady podległości czynności cywilnoprawnych opłacie skarbowej. Wyjątki od tej zasady zostały ściśle określone w ustawie. W uzasadnieniu wyroku z dnia 20 marca 1996 r. SA/Gd 2998/94 /ONSA 1997 Nr 1 poz. 33/ Sąd wyraził pogląd, "że uwzględniając zasadę powszechności opodatkowania, jak również celowościową wykładnię przepisu art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej, należałoby stwierdzić, iż brak jest racjonalnych przesłanek do zaaprobowania poglądu, że skoro do przedmiotu czynności cywilnoprawnej nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, to czynność ta mogłaby być zwolniona z opodatkowania opłatą skarbową tylko z tego powodu, że stronami tej czynności są podatnicy tego podatku w stosunku do innych czynności cywilnoprawnych i przedmiotów tych czynności, podlegających opodatkowaniu lub zwolnieniu od tego podatku".