Zgodnie z art. 720 Kc z umową pożyczki mamy do czynienia wtedy, gdy wolą dającego pożyczkę było przeniesienie na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy /albo rzeczy omawianych co do gatunku/, a biorący pożyczkę zobowiązał się do zwrócenia tej samej ilości pieniędzy /lub rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości/.
Wyłącznie dowody pozwalające ustalić taką wolę stron dają podstawę do przyjęcia, iż miała miejsce umowa pożyczki i do pobrania od tej czynności cywilnoprawnej opłaty skarbowej na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. "c" ustawy o opłacie skarbowej z dnia 31 stycznia 1989 r. /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./.
Urząd Skarbowy w B. decyzją (...) z dnia 24 marca 1995 r. wymierzył opłaty skarbowe od Przedsiębiorstwa Wielobranżowego "P." sp. z o.o. w B.:
1/ z tytułu pożyczek udzielonych przez Spółkę w dniu 8 października 1993 r. Janowi B. oraz p. K. M.,
2/ pożyczek udzielonych w dniu 10 listopada 1993 r. Spółce przez: M. D., L. D., G. T., A. K., A. K., E. A., w kwocie po 1000 zł /10 mln starych zł/ przez każdego z nich. Wysokość opłaty skarbowej od każdej kwoty czynności cywilnoprawnej wynosiła 2 procent oraz odsetki za zwłokę. Podstawą prawną wskazaną w decyzji stanowił przepis art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. "c" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ oraz par. 63 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 1992 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 53 poz. 253/.
W postępowaniu wyjaśniającym ustalono fakt nie uiszczenia wymaganej opłaty skarbowej od umów pożyczek w kwocie do 100 mln starych zł udzielonych przez Spółkę "P." jej współudziałowcom oraz od pożyczek, które wpłynęły w dniu 19 listopada 1993 r. na konto spółki od 6 osób fizycznych pracowników spółki po 10 mln zł od każdej z nich.
Zdaniem organu podatkowego I instancji jakkolwiek w dowodach wpłaty wyszczególniono jako tytuł tychże wpłat - udziały, to skoro w tym okresie czasu Spółka nie podwyższyła kapitału zakładowego oraz nie była podjęta uchwała o przystąpieniu nowych udziałowców, to faktycznie wpłaty te stanowiły pożyczki dla Spółki.
Odwołanie od tej części decyzji, która obejmowała wymiar opłaty skarbowej od pożyczek 6 osób fizycznych na rzecz Spółki "P." złożyła Spółka nie godząc się z zakwalifikowaniem wpłat jako pożyczek. Dowodzono, że kwoty 10 mln zł były na rzecz spółki wpłacone przez udziałowców jako wpłaty na udziały i wynikało to jednoznacznie z dowodów wpłaty. Pobranie od nich opłaty skarbowej uznano jako bezzasadne.
Izba Skarbowa w B. decyzją (...) z dnia 28 lipca 1995 r. na podstawie art. 138 par. 1 Kpa utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego. W pełni podzielono ustalenia co do charakteru wpłat w dniu 10 listopada 1993 r. /pożyczki/, wskazując, że rzekome udziały zostały wpłacone na kilka miesięcy przed podjęciem uchwały o przystąpieniu do spółki nowych udziałowców. Nadto zwrócono uwagę na fakt, iż nie wszystkie osoby które dokonały wpłat objęły udziały, a część płacących objęła udziały w kwocie niższej niż dokonanie wpłaty.
W ocenie organu odwoławczego te okoliczności dawały podstawę do potraktowania wpłat jako pożyczek udzielonych przez pracowników spółce. Dlatego należne było uiszczenie opłaty skarbowej.
W skardze od powyższej decyzji Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "P." Spółka z o.o. w B. zarzuciło decyzji ostatecznej i poprzedzającej jej wydanie decyzji Urzędu Skarbowego:
1/ ich nieważność poprzez naruszenie prawa materialnego art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa/, a w szczególności art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. "c" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./- poprzez wydanie decyzji ustalającej, iż jednostronna wplata do kasy Przedsiębiorstwa przez 6 pracowników kwoty po 10 mln zł /starych zł/ stanowi pożyczkę uzasadniającą pobranie opłaty skarbowej.