Przepis art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, w przeciwieństwie do art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./, jasno precyzuje powstanie obowiązku podatkowego, operując konkretnymi terminami. Reguły zawarte w przepisie ustawowym mają pierwszeństwo przed umownymi ustaleniami stron, które priorytetu mieć tu nie mogą. Ustawodawca, określając terminy złożenia deklaracji dla podatników VAT, dał margines czasowy do wypełnienia tego obowiązku /25 dni następnego miesiąca/, a określając warunki umowy strony powinny dostosować je do przepisów podatkowych.
Decyzją z dnia 29 grudnia 1999 r. Izba Skarbowa w B. utrzymała w mocy decyzję Inspektora Kontroli Skarbowej - G. S. - w Urzędzie Kontroli Skarbowej w B. w sprawie określenia PHU "M." Marka M. w Ł. zobowiązania w podatku od towarów i usług w wysokości 16.964 zł i zaległości podatkowej 2.984 zł za miesiąc październik 1997 r., kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu w wysokości 3.251 zł za miesiąc listopad 1997 r., zobowiązania w podatku VAT za miesiąc grudzień 1997 r. w wysokości 22.003 zł.
Izba Skarbowa w B. decyzją z dnia 25 sierpnia 1999 r. uchyliła pierwszą decyzję Inspektora Kontroli Skarbowej z dnia 2 czerwca 1999 r., określającą zobowiązanie w podatku od towarów i usług za miesiące: październik, listopad i grudzień 1997 r. i przekazała sprawę do ponownego rozpatrzenia. Po ponownym rozpatrzeniu Inspektor Kontroli Skarbowej ustalił:
Podatek należny od towarów i usług za miesiące październik, listopad i grudzień zniekształcono w wyniku wystawienia z opóźnieniem faktur VAT za wynagrodzenie dealerskie dotyczące miesięcy: wrzesień, październik i listopad 1997 r. Wynagrodzenie dealerskie dla PHU "M." było należnością za usługę sprzedaży określonych w umowie o współpracy w sprzedaży węgla ilości i asortymentów węgla, dostarczanych przez kopalnie zrzeszone w Spółce Węglowej SA w T. Umowa ta określała warunki, od spełnienia których uzależnione było to wynagrodzenie. Na każdy z kwartałów 1997 r. strony sporządzały załącznik do umowy, tzw. "Addendum", w którym z wyprzedzeniem przed rozpoczęciem każdego kwartału uzgadniano wielkość zakupów węgla do realizacji na warunkach umowy w danych kwartale. W "Addendum" określano wiążącą ilość zakupów (...)
W par. 3 pkt 5 umowy o współpracy strony ustaliły, że w każdym miesiącu danego kwartału realizacja 30 procent ilości "wiążących" stanowi realizację zamówienia. Od wartości takich zakupów przysługuje dealerowi wynagrodzenie w wysokości 3 procent wartości zakupu. Strony umowy ustaliły, że zapłata z tytułu wynagrodzenia dealerskiego regulowana będzie na podstawie faktury VAT wystawionej przez dealera w miesiącu następującym po miesiącu rozliczanym. Faktura wystawiona była na podstawie miesięcznego "Zestawienia ilości i wartości odebranego węgla", sporządzonego przez SW SA w T. W trakcie kontroli nie stwierdzono przypadku wysyłki węgla, który nie byłby odebrany przez zamawiającego, tj. dealera. Dla dealera "zestawienie" z kopalni, poprzedzające wystawienie przez niego faktury na wynagrodzenie było formalnością, gdyż znał ilość i wartość węgla zakupionego w danym miesiącu. Wynagrodzenie dotyczyło usługi zakupu wykonanej w danym miesiącu. Ustawodawca w art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym określił, iż w przypadku, gdy wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą VAT /a tak było w omawianej sytuacji/ obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu od dnia wykonania usługi. Obowiązek podatkowy powstał więc do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonano usługę. W sytuacji, gdy okresem rozliczeniowym w podatku od towarów i usług jest miesiąc wystawienia faktury, naliczenie podatku oraz zadeklarowanie go w miesiącu następującym po miesiącu, w którym wykonano usługę, czyni zadość wymogowi ustawowemu. W miesiącach od stycznia do sierpnia faktury wystawiono w miesiącach następujących po wykonaniu usługi i nie powodowało to nieprawidłowości w podatku VAT należnym. W październiku nie naliczono VAT od usługi wykonanej we wrześniu, a fakturę wystawiono 10 listopada 1997 r., wykazując VAT należny w kwocie 2.984,27 zł. Za usługę wykonaną w październiku VAT należny w wysokości 2.879,09 zł wykazano w fakturze z 18 grudnia 1997 r. Za usługę wykonaną w listopadzie VAT w kwocie 2.288,15 zł nie zaliczono w grudniu, lecz dopiero w fakturze z 26 stycznia 1998 r.