Zwrot akt inspektorowi nadzoru budowlanego przez organ administracji architektoniczno-budowlanej w sprawie o uzyskanie pozwolenia na użytkowanie /art. 49 ust. 1 w związku z art. 58 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 2000 nr 106 poz. 1126 ze zm./, bez wyrażenia merytorycznego stanowiska tego organu w formie decyzji administracyjnej /ostatecznej/ nie oznacza "nie uzyskania pozwolenia na użytkowanie" i nie upoważnia także do orzeczenia rozbiórki obiektu budowlanego w trybie art. 49 ust. 2 w związku z art. 48 Prawa budowlanego.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu przy udziale - sprawy ze skargi Mariana B. na decyzję K.-P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z dnia 15 lipca 2002 r. (...) w przedmiocie rozbiórki kiosku drewnianego - uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w C. z dnia 24 maja 2002 r. (...);
Decyzją z dnia 24 maja 2002 r., (...), Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nakazał Marianowi B. rozbiórkę kiosku handlowego zlokalizowanego przy ul. P. w C.
W uzasadnieniu stwierdził, że w trakcie prowadzonego postępowania administracyjnego ustalono, iż prace budowlane polegające na wzniesieniu kiosku w innym miejscu niż pierwotne, inwestor przeprowadził w 1996 roku. W związku z tym do zaistniałego stanu faktycznego mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. 2000 nr 106 poz. 1126 ze zm./. Ustawa ta w przypadku ujawnienia sytuacji samowoli budowlanej przewiduje w art. 48 bezwzględny obowiązek rozbiórki. Jedyny wyjątek od tej reguły stanowi art. 49 wspomnianej ustawy. Zgodnie z nim nie można nakazać rozbiórki, o której mowa w art. 48, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia zakończenia budowy obiektu budowlanego lub jego części, a jego istnienie nie narusza przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym, w szczególności ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Na właścicielu spoczywa wówczas obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego. W przedmiotowej sprawie termin pięciu lat upłynął wobec czego zastosowano art. 49. W związku z tym Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w C. postanowieniem (...) z dnia 17 sierpnia 2001 roku zawiesił postępowanie administracyjne i przekazał sprawę zgodnie z właściwością do organu administracji architektoniczno-budowlanej. W dniu 28 marca 2002 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w C. postanowieniem (...) podjął z urzędu zawieszone postępowanie. Postanowienie to było konsekwencją zwrócenia sprawy do organu nadzoru budowlanego przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, który wcześniej pismem (...) z dnia 13 września 2001 r. wezwał Mariana B. do dostarczenia dokumentów niezbędnych do uregulowania sytuacji prawnej obiektu i uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Adresat mimo odebrania wspomnianego pisma /17 września 2001 r./ nie podjął żadnych czynności. W tej sytuacji organ administracji architektoniczno-budowlanej przekazał sprawę organowi nadzoru budowlanego, który opierając się na art. 49 ust. 2 prawa budowlanego orzekł o rozbiórce obiektu.
W odwołaniu Marian B. podniósł, że sporny kiosk posadowiono w 1981 r. z tym, że w roku 1996, za zgodą Urzędu Miasta, przesunięto go o 30 m z uwagi na budowę kolektora ściekowego. Urząd Miasta pobierał opłaty za grunt, na którym posadowiono kiosk, co zdaniem skarżącego przeczy samowoli budowlanej. Uważa, iż winę za istniejący stan rzeczy ponoszą urzędnicy.
Decyzją z dnia 15 lipca 2002 r., (...), Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego utrzymał w mocy orzeczenie organu I instancji. W motywach rozstrzygnięcia stwierdził, że zaskarżona decyzja została wydana z powodu nie uzyskania przez inwestora pozwolenia na użytkowanie i jest zgodna z art. 49 ust. 2 prawa budowlanego. Inwestor nie uzyskał pozwolenia na użytkowanie samowolnie pobudowanego /przestawionego/ kiosku handlowego, lecz uzyskał z Urzędu Miasta w C. - w dniu 30 kwietnia 1996 r. (...), decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w której zawarte są pouczenia o konieczności uzyskania uzgodnień projektu budowlanego - zgodnie z obowiązującymi przepisami, a także wystąpienia o wydanie pozwolenia na budowę. Inwestor popełnił więc świadomie samowolę budowlaną.