Skarga "S." - spółki z o.o. w B. na decyzję Izby Skarbowej w (...) w przedmiocie odmowy zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za kwiecień 2002 r. i na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 oraz art. 55 ust. 1 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylił zaskarżoną decyzję, (...).
Uzasadnienie strona 2/5

Z gramatycznej wykładni przywołanego wyżej przepisu prawa oraz użytych w jego treści sformułowań jednoznacznie wynika, że o skuteczności żądania przekazania zwrotu różnicy podatku w 25-dniowym terminie w pierwszym rzędzie decyduje fakt uregulowania całości zobowiązań wynikających z faktur obejmujących podatek naliczony za dany miesiąc. Zgodnie, bowiem z jasno sprecyzowanym założeniem ustawodawcy możliwość ubiegania się o krótszy, preferencyjny termin zwrotu bezwzględnie wymaga, aby zadeklarowane po stronie zakupów kwoty podatku w całości wynikały z tych dokumentów źródłowych, które do dnia złożenia rozliczenia zostały przez podmiot prawidłowo uregulowane.

Drugą, sprecyzowaną w treści omawianego przepisu, przesłanką materialnoprawną bezwzględnie decydującą o możliwości skrócenia terminu żądanego zwrotu, jest okoliczność wywiązania się płatnika z obowiązków wobec jego wierzycieli poprzez uregulowanie wynikające z faktur należności z zachowaniem wymaganej przez ustawodawcę formy, którą w tym przypadku wyraźnie określono jako wąsko rozumianą "zapłatę należności" tj. przekazanie odpowiedniej kwoty na rachunek bankowy lub bezpośrednio gotówką na rzecz sprzedawcy towaru lub usługi /kontrahenta/. Na gruncie omawianej ustawy podatkowej następuje, bowiem wyraźne i celowe rozgraniczenie pojęć zapłaty i uregulowania, gdzie pierwsze z nich jest terminem o ograniczonym zakresie przedmiotowym sprowadzającym się do czynności uiszczenia należności gotówką lub przelewem, w odróżnieniu od szeroko rozumianego pojęcia uregulowania zobowiązań /stosowanego chociażby w kontekście art. 19 cyt. ustawy/, które obejmuje wszelkie formy zwolnienia się podatnika z ciążącego na nim długu, w tym również zapłatę, potrącenie oraz kompensatę /wzajemne potrącenie/ wierzytelności.

Jeżeli złożona deklaracja podatkowa zawiera kwoty podatku pochodzące z dokumentów jeszcze nie zapłaconych bądź też -jak w niniejszej sprawie - wartości wynikające z faktur uregulowanych, jednakże w niewłaściwej formie /np. w drodze kompensaty/ podatnik nie może skutecznie żądać dokonania zwrotu podatku w terminie 25 dni /nawet w części odpowiadającej kwocie wynikającej z dokumentów opłaconych prawidłowo/, zaś złożony w tej kwestii wniosek Strony pozostaje rozpatrzony negatywnie i nie wywiera zamierzonych skutków podatkowo-prawnych, w konsekwencji czego zwrot realizowany jest w generalnie obowiązującym terminie 60 dni, liczonym od daty złożenia rozliczenia podatkowego za dany okres.

W rezultacie Izba Skarbowa uznała, że częściowe uregulowanie faktur rozliczonych w deklaracji za miesiąc kwiecień 2002 r. w drodze kompensaty nie upoważniało Spółki do skutecznego żądania wcześniejszego odzyskania nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za wskazany miesiąc i prawidłowo orzekł o odmowie realizacji żądanego zwrotu w skróconym, 25-dniowym terminie.

Kompensaty - zdaniem Izby Skarbowej - nie można utożsamiać z normatywnym pojęciem zapłaty należności użytym przez ustawodawcę na gruncie przepisu art. 21 ust. 6a cyt. ustawy. Konsekwentne stosowanie terminu "zapłata" zamiast "uregulowanie" należy uznać za świadomy zabieg legislacyjny zmierzający do sprecyzowania wyraźnego nakazu uiszczenia środków finansowych wyłącznie w postaci wąsko pojmowanej wpłaty o charakterze pieniężnym, oznaczającej przekazanie należności gotówką lub przelewem, bezpośrednio na rzecz wystawcy faktury VAT.

Strona 2/5