Skoro zasady działania Stowarzyszenia reguluje ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. o stowarzyszeniach /t.j. Dz.U. 2001 nr 79 poz. 855 ze zm./, to nie mogło być ono uznane za jedną z osób prawnych Kościoła, o których mowa w art. 55 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej /Dz.U. nr 29 poz. 154 ze zm./.
Przedmiotem sporu w rozpoznawanej sprawie pozostaje ocena w zakresie dotyczącym odliczenia darowizn przez skarżących od dochodu w 2000 r. Na wstępie przypomnieć należało, iż odliczeniu od dochodu podlegają darowizny na cele wskazane w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ do wysokości przewidzianej w tym przepisie oraz w art. 26; ust. 5 tej ustawy. Darowizny określone w powołanym przepisie ujęto w dwie grupy. Do pierwszej należą darowizny, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. "a". Łączna wysokość odliczeń darowizn należących do tej grupy nie może przekroczyć 15 procent dochodu. W drugiej grupie mieszczą się darowizny wymienione w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. "b", w przypadku których łączna wysokość odliczeń nie może przekroczyć 10 procent.
Podkreślić również należy, że łączna kwota odliczeń darowizn należących do obu wyżej wskazanych grup nie może przekroczyć 15 procent dochodu /art. 26 ust. 5 ustawy/.
Skarżący w 2000 r. dokonali odliczeń od dochodu darowizn na cele określone w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. "a i b" ustawy o podatku dochodowym w łącznej kwocie 27.232,07 zł tj. do wysokości 15 procent limitu. Odliczeń tych darowizn organy podatkowe nie kwestionowały. Ponadto jednak w tym samym roku podatkowym skarżący odliczyli w złożonym zeznaniu darowizny w kwocie 64.399,70 zł przekraczające ustawowy limit. Podstawę do zastosowania tych odliczeń stanowił przepis art. 55 ust. 7 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej /Dz.U. nr 29 poz. 154 ze zm./.
Powołany przepis art. 55 ust. 7 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP od czasu wejścia w życie tej ustawy tj. od dnia 23 maja 1989 r. stanowi, że darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym i podatkiem wyrównawczym, jeżeli kościelna osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz - w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny - sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność. W odniesieniu do darowizn na inne cele mają zastosowanie ogólne przepisy podatkowe. Powołany przepis ze względu na jego usytuowanie oraz powiązanie z przepisami art. 26 ust. 1 pkt 9 i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest przedmiotem kontrowersji w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, których zasadniczym powodem jest określenie górnego limitu odliczeń darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą. Kontrowersje wokół omawianego przepisu nasiliły się od dnia 1 stycznia 1995 r. tj. daty wejścia w życie art. 1 pkt 16 lit. "a" ustawy z dnia 2 grudnia 1994 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania oraz niektórych innych ustaw /Dz.U. 1995 nr 5 poz. 25/ - /por. wyrok z dnia 22 lutego 1996 r. SA/Sz 2732-2733/95 - nie publ., teza zamieszczona w: J. Gach, A. Gomułowicz, J. Małecki "Podatek dochodowy od osób fizycznych", Komentarz, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 1998 r. str. 368; także wyrok z dnia 25 października 1996 r. SA/Sz 2961/95 - nie publ. oraz odmienna teza wyroki z dnia 3 sierpnia 2000 r. I SA/Po 1398/99, - nie publ., teza Monitorze Podatkowym 2001 nr 2 str. 2; z dnia 10 sierpnia 2000 r. I SA/Po 1186/99 - Glosa 2001 nr 9 str. 29-31 z krytyczną glosą W. Sawy.