Uwzględnienie wszystkich tych elementów odszkodowania wymaga również przeprowadzenia oględzin nieruchomości oraz przeprowadzenia postępowania dowodowego co do jej stanu z dnia wejścia w życie ustawy.
Postępowanie o ustalenie i wypłacenie odszkodowania za pozbawienie właścicieli nieruchomości ex lege prawa własności w tym szczególnym trybie powoduje konieczność zapewnienia im w postępowaniu takich samych gwarancji procesowych, jakie przysługują osobom, które pozbawiono prawa własności w drodze decyzji administracyjnej, której niezbędnym elementem rozstrzygnięcia jest ustalenie wysokości odszkodowania.
W świetle tego, co wyżej powiedziano przyjąć należy, że w postępowaniu administracyjnym o ustalenie i wypłacenie odszkodowania za nieruchomość, która przeszła na własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, w trybie art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną /Dz.U. nr 133 poz. 872 ze zm./ z dniem 1 stycznia 1999 r. z mocy prawa, obligatoryjne jest przeprowadzenie rozprawy administracyjnej, o jakiej mowa w art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami /t.j. Dz.U. 2000 nr 46 poz. 543 ze zm./. Wynika to z treści art. 73 ust. 4 cytowanych wyżej przepisy wprowadzające ustawy reformujące administracje w związku z art. 118 ust. 1 i art. 119 ust. 1 pkt 7 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Przedstawione wyżej naruszenie przepisów postępowania administracyjnego mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, co uzasadniało uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji.
Bezzasadne są natomiast zarzuty skargi dotyczące tego, że skarżący zawarli z Prezydentem Miasta G. umowę sprzedaży /lub umowę zobowiązującą do sprzedaży/ przedmiotowej nieruchomości za cenę dziesięciu tysięcy złotych.
Stosownie do art. 158 Kc umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione. Niezachowanie formy aktu notarialnego wywołuje skutki, o jakich mowa w art. 58 par. 1 tego Kodeksu, tzn. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna.
W świetle przytoczonych przepisów prawa nie można zatem uznać, iż przed wszczęciem postępowania administracyjnego w niniejszej sprawie doszło do zawarcia skutecznej umowy przeniesienia własności przedmiotowej nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa za ustaloną ceną.
Wskazać należy ponadto, że skarżący jako strony postępowania nie wnieśli odwołania od ostatecznej decyzji Wojewody K.-P. z dnia 23 września 2002 r., stwierdzającej na podstawie art. 73 ust. 1 przepisy wprowadzające ustawy reformujące administracje, że Skarb Państwa nabył przedmiotową nieruchomość z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r., z tej przyczyny, że była ona zajęta pod drogę publiczną.
Prawidłowo organy administracji uznały, że odszkodowanie należy ustalić i wypłacić według zasad i trybu określonych w przepisach o odszkodowaniach za wywłaszczone nieruchomości, tj. w drodze decyzji administracyjnej /art. 73 ust. 4 przepisy wprowadzające ustawy reformujące administracje/ Podniesione w skardze zarzuty dotyczące wcześniejszego wydania nieruchomości celem budowy drogi nie mogą być rozstrzygnięte w tym postępowaniu administracyjnym, którego przedmiotem jest wyłącznie zagadnienie dotyczące ustalenia wysokości odszkodowania za nieruchomość, która z dniem 1 stycznia 1999 r. stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa na podstawie art. 73 ust. 1 cytowanej ustawy z dnia 13 października 1998 r.- Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną /Dz.U. nr 133 poz. 872 ze zm./.
Roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z działek skarżących w okresie od dnia ich faktycznego przekazania inwestorowi dla realizacji prac związanych z budową drogi ma charakter cywilnoprawny i może być dochodzono wyłącznie w postępowaniu przed sądem powszechnym /art. 2 par. 1 Kpc/.
Z tych też przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 22 ust. 2 pkt 3 i art. 29 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. 74 poz. 368 ze zm./ orzekł jak w sentencji wyroku. O zwrocie kosztów postępowania orzeczono w oparciu o art. 55 ust. 1 cytowanej ustawy o NSA.