Skarga kasacyjna na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej
Uzasadnienie strona 5/5

Nie można uznać za trafny poglądu zamieszczonego w skardze kasacyjnej, iż przepis art. 22 ust. 1 ustawy należy rozumieć w ten sposób, że daje on stronie prawo wyboru sposobu ochrony swych praw w zależności od tego czy żąda zbadania legalności postępowania, czy też merytorycznej trafności decyzji. Błędnym jest także pogląd skarżącego, że oba postępowania mają charakter uzupełniających się, a nie wykluczających się nawzajem. Przedstawiona w skardze kasacyjnej wykładnia sprzeczna jest z treścią omawianych wyżej przepisów art. 21 i art. 22 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, a także z przyjętymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasadami podziału kognicji sądów powszechnych i specjalnych. Z przepisów art. 21 i art. 22 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej wynika, że o sposobie dochodzenia dostępu do informacji na drodze postępowania sądowoadministracyjnego lub na drodze procesu cywilnego przed sądem powszechnym decyduje przedmiot ochrony.

Wprowadzając w art. 21 jako zasadę poddanie tych spraw kontroli sądu administracyjnego w sprawach, w których podmiot, dysponujący informacją publiczną powołuje się na ochronę danych osobowych, prawo do prywatności oraz tajemnicę inną państwowa, służbowa, skarbowa lub statystyczna, ustawodawca przewidział tylko dochodzenie roszczenia przed sądem powszechnym.

Użyte w przepisie art. 22 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej określenie "z powołaniem się" ma więc takie znaczenie, iż wystarczy, że podmiot dysponujący taką informacją powoła się na wymieniony w tym przepisie przedmiot ochrony, aby wyłączyć możliwość kontroli przez sąd administracyjny.

Zasadnie zatem Wojewódzki Sąd Administracyjny przyjął, iż sąd administracyjny nie może kontrolować w takim przypadku legalności decyzji i badać czy wskazana przesłanka wystąpiła. Ustawodawca upoważnił bowiem do tego wyłącznie sąd powszechny.

Skoro Prezes ZUS wydając decyzję o odmowie udostępnienia informacji powołał się na ochronę danych osobowych i tajemnicę przedsiębiorcy, to obie te przesłanki mieściły się w przepisie art. 22 ust. 1 wyłączającym kognicję sądu administracyjnego.

Przedstawiona wykładnia nie prowadzi do zmniejszenia gwarancji praworządnego działania podmiotów dysponujących informacją publiczną i nie podważa celów dla których powołano kontrolę sądowoadministracyjną.

Obowiązujący system prawny - wbrew twierdzeniom skargi kasacyjnej - nie dopuszcza dualizmu w zakresie przysługujących środków ochrony prawnej.

W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyraźnie zaznaczony został podział kompetencji sądów powszechnych i sądów specjalnych. W myśl art. 177 Konstytucji, to sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach z wyjątkiem spraw ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów.

Z kolei zgodnie z art. 184 Konstytucji Naczelny Sąd Administracyjny oraz inne sądy administracyjne, sprawują w zakresie określonym w ustawie, kontrolę działalności administracji publicznej.

Jeśli więc ustawa o dostępie do informacji publicznej poddaje w art. 21 kontroli sądu administracyjnego sprawy o udostępnienie informacji publicznej, wyłączając pewną ich kategorię z przekazaniem orzecznictwa do właściwości sądów powszechnych, to odpowiada to ustanowionemu w Konstytucji porządkowi prawnemu.

Dodać nadto należy, iż szerszy zakres uprawnień sądu powszechnego przy ustawowym ograniczeniu sądu administracyjnego, uprawnionego jedynie do kontroli legalności, zapewnia właściwą ochronę dobrom, którym ustawodawca nadał szczególną wagę.

Z podanych wyżej powodów nie można uznać, aby Wojewódzki Sąd Administracyjny dopuścił się naruszenia prawa materialnego przez błędną wykładnię i zastosowanie przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nie można także uznać za trafny zarzutu naruszenia przepisów prawa procesowego tj. art. 58 par. 1 pkt 1 i par. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/, bowiem wyłączenie kognicji sądu w tej sprawie prowadziło do zastosowania tych przepisów i odrzucenia skargi.

Wobec tego, iż skarga kasacyjna nie zawierała usprawiedliwionych podstaw Sąd na podstawie art. 184 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.

Strona 5/5