Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Stebnicka (spr.), Sędziowie NSA Andrzej Jurkiewicz, Jan Paweł Tarno, Protokolant Łukasz Celiński, po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Marii K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 4 grudnia 2003r. sygn. akt II SA/Wr 1641/2000 w sprawie ze skargi Marii K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia 15 czerwca 2000 r. (...) w przedmiocie zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości. oddala skargę kasacyjną.
Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 4 grudnia 2003 r. oddalił skargę Marii K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia 15 czerwca 2000 r. w sprawie zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości położonej w obrębie R. gmina G. oznaczonej numerami 227 i 228 w związku z planowaną budową obwodnicy miasta G. W uzasadnieniu wyroku sąd podniósł, że materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia sprawy przez organy administracji stanowiły przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. 2000 nr 46 poz. 543 ze zm./. Zgodnie z art. 97 ust. 3 ustawy, podziału nieruchomości można dokonać z urzędu jeśli: 1/ jest niezbędny dla realizacji celów publicznych; 2/ nieruchomość stanowi własność gminy i nie została oddana w użytkowanie wieczyste. Natomiast w myśl ust. 1 art. 97 ustawy, podziału nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny. W sprawie niniejszej podziału dokonano na wniosek Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych Oddział Południowo-Zachodni w W. z dnia 11 kwietnia 2000 r. Stroną postępowania podziałowego są właściciele i użytkownicy wieczyści. Uprawnienia właściciela, co do sposobu podziału nieruchomości mogą być ograniczone tylko w przypadkach kiedy z mocy wyraźnego przepisu podział nieruchomości może być dokonany z urzędu lub na wniosek osoby, która jest właścicielem nieruchomości. W doktrynie, jak podał sąd, dopuszcza się zgłoszenie wniosku przez każdą osobę, która ma w tym interes prawny. Zdaniem sądu Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych występować może w charakterze inwestora budowy drogi publicznej /art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. - o drogach publicznych - Dz.U. 2000 nr 71 poz. 838 ze zm./, a zatem z jej inicjatywy możliwe jest wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego. W przypadku postępowania toczącego się na wniosek, przedmiotem badania jest zgodność podziału z ustaleniami prawa miejscowego w zakresie przeznaczenia terenu jak i możliwości zagospodarowania wydzielonych działek gruntu /art. 43 ust. 1 i 2 ustawy/. Postanowienie Wójta Gminy G. z dnia 11 stycznia 1999 r. przesądza o zgodności podziału z planem zagospodarowania przestrzennego Gminy G. zatwierdzonego uchwałą Rady Gminy G. z dnia 28 maja 1991 r. Kwestia celowości przeznaczenia gruntów na potrzeby inwestycyjne w zakresie budownictwa drogowego może być przedmiotem badania na etapie wywłaszczeniowym.
Skargę kasacyjną od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu złożyła Maria K. przez swego pełnomocnika zarzucając naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię oraz naruszenie przepisów postępowania przez:
1. niewłaściwe przyjęcie podstawy podziału nieruchomości - art. 97 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. 2000 nr 46 poz. 543/ zamiast art. 97 ust. 3 ustawy;
2. przyjęcie, że Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych Oddział w W. posiada interes prawny w budowie obwodnicy osiedlowej w R. podczas, gdy jest inwestorem i zarządcą dróg krajowych, a nie osiedlowych;