Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zbigniew Rausz, Sędziowie NSA Izabella Kulig - Maciszewska ( spr. ), Leszek Włoskiewicz, Protokolant Iwona Sadownik, po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Andrzeja A., Anity A., Elżbiety S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 5 lipca 2004 r. sygn. akt 2/I SA 1199-1200/03 w sprawie ze skargi Andrzeja A., Anity A., Elżbiety S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia 1 lipca 2002 r. (...) w przedmiocie opłaty adiacenckiej oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, wyrokiem z dnia 5 lipca 2004 r. 2 I SA 1199-1200/03, oddalił skargę Anity A., Andrzeja A. i Elżbiety S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia 1 lipca 2002 r. (...), wydaną w przedmiocie opłaty adiacenckiej.
Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach sprawy:
Decyzją z dnia 7 maja 2002 r. Zarząd Miasta B. ustalił opłatę adiacencką w wysokości 7.197 zł zobowiązując do jej uiszczenia w 1/2 części jako współwłaścicieli małżeństwo Anitę i Andrzeja A. oraz Elżbietę S. W uzasadnieniu decyzji podano, że ostateczną decyzją z dnia 19 listopada 1999 r. wydaną przez Burmistrza Miasta B. na wniosek współwłaścicieli zatwierdzono podział nieruchomości położonej w obrębie N., gmina B., oznaczonej jako działka 172, o pow. 10,3821 ha. Nieruchomość tę podzielono na 6 nowych działek. W związku z niewątpliwym - zdaniem organu I instancji - wzrostem wartości nieruchomości, wynikającym z jej podziału, w oparciu o sporządzony przez rzeczoznawcę operat szacunkowy, uznano że wartość nieruchomości wynosząca przed podziałem 795.270 zł wskutek podziału wzrosła do 819.260 zł. Różnica w wartości nieruchomości wynosiła więc 23.990 zł. Od tej kwoty organ wyznaczył opłatę adiacencką, która zgodnie z uchwałą (...) Rady Miejskiej w B. z dnia 30 czerwca 2000 r., wynosiła 30% różnicy wzrostu wartości nieruchomości z tytułu zatwierdzenia jej podziału. Jako podstawę prawną w wydanej decyzji przytoczono art. 98 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /t.j. Dz.U. 2000 nr 46 poz. 543 ze zm./. Od powyższej decyzji odwołanie wnieśli Anita i Andrzej A. oraz Elżbieta S. W uzasadnieniu zarzucono organowi I instancji, że nie umożliwił stronom zapoznania się z operatem szacunkowym. Podkreślono, iż Zarząd Miasta nie ma kwalifikacji do tego, by stwierdzić, czy operat szacunkowy został sporządzony zgodnie ze standardami zawodowymi. Wskazano, iż niemożliwym jest ustalenie wzrostu wartości nieruchomości spowodowanej jej podziałem. Zdaniem odwołujących, na cenę nieruchomości ma bowiem wpływ wiele różnych czynników. Wywodzono, iż stwierdzenie zawarte w zaskarżonej decyzji, że ceny działek o mniejszej powierzchni uzyskują jednostkowo wyższe ceny, niż duże powierzchnie terenów budowlanych nie jest zasadne i świadczy o braku zrozumienia zasad obrotu nieruchomościami. Faktycznie bowiem ceny gruntu zależą od jego przeznaczenia.
Rozpoznając odwołanie, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w O. decyzją z dnia 1 lipca 2002 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu wskazano, że zgodnie z art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w sytuacji gdy w wyniku podziału nieruchomości wzrasta jej wartość, zarząd gminy może ustalić w drodze decyzji opłatę adiacencką. Stawkę opłaty ustala rada gminy w drodze uchwały w wysokości nie większej niż 50% różnicy pomiędzy ceną sprzed i po podziale. Organ II instancji wskazał, iż bezspornym jest fakt zatwierdzenia podziału nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 172. Z planu zagospodarowania przestrzennego wynika, że działki wydzielone z powyższej nieruchomości są przeznaczone według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę mieszkaniową. Z tego względu - jak wskazał organ II instancji - zostały spełnione przesłanki określone w przepisach powołanej ustawy o gospodarce nieruchomościami do naliczenia opłaty adiacenckiej. Kolegium uznało dalej, że wzrost wartości spornej nieruchomości został ustalony w sposób nie budzący wątpliwości przez operat szacunkowy, który znajduje się w aktach sprawy. Zdaniem Kolegium operat ów został sporządzony zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lipca 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad wyceny nieruchomości oraz zasad i trybu sporządzania operatu szacunkowego /Dz.U. nr 98 poz. 612/. Kolegium nie uznało też zasadności zarzutu podniesionego w odwołaniu, jakoby strony nie miały możliwości zapoznania się w trakcie prowadzonego postępowania administracyjnego z operatem szacunkowym.