Sprawa ze skargi na uchwałę Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy w przedmiocie opłat za wodę i wprowadzanie ścieków stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały.
Uzasadnienie strona 5/5

Z powyższego wynika, że powołane w zaskarżonej uchwale przepisy par. 3 i par. 6 cyt. rozporządzenia, nie mogły stanowić prawidłowej podstawy prawnej do jej wydania. Nie oznacza to jednak braku w ogóle podstawy prawnej do ustalania przez organy gmin opłat za pobór wody i odbiór ścieków przy wykorzystaniu gminnych urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych. Zaskarżona uchwała została wydana w czasie obowiązywania ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej /Dz.U. 1997 nr 9 poz. 43 ze zm./. Według art. 1 tej ustawy określa ona zasady i formy gospodarki komunalnej, polegającej na wykonywaniu przez gminę zadań własnych określonych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i obejmującej w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Według przepisów art. 4 i 5 tej ustawy, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, rada gminy jest uprawniona m.in. do określania wysokości cen i opłat albo sposobu ustalenia cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, z tym że uprawnienia te może powierzyć zarządowi gminy. Uprawnienia te odnoszą się odpowiednio do wykonywania tych zadań przez związki międzygminne /komunalne/, przez miasto stołeczne Warszawa oraz w ramach porozumień komunalnych. Ponadto z przepisów tej ustawy, w szczególności art. 2 i art. 10 wynika, że jej przepis art. 4 ust. 1 pkt 2 odnosi się także do spółki prawa handlowego.

W świetle art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym jest niewątpliwe, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych stanowi zadania o charakterze użyteczności publicznej wykonywane w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Zadań tych dotyczy zatem także art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce komunalnej.

Pozostaje do oceny zagadnienie, czy samo powołanie niewłaściwej podstawy prawnej wydania uchwały przez organ samorządu terytorialnego, jest uchybieniem tej rangi, że zawsze musi prowadzić do stwierdzenia przez Sąd nieważności takiej uchwały albo stwierdzenia o jej niezgodności z prawem, mimo, że w stanie prawnym obowiązującym w dacie wydania uchwały istniała podstawa prawna do wydania takiej uchwały przez organ, który ją wydał. Zdaniem składu orzekającego nie zawsze jest to uchybienie tej rangi, które samo przez się musi prowadzić do takich skutków. Zależy to od okoliczności faktycznych i prawnych danej sprawy, w szczególności, czy miało ono i jaki wpływ na naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia skarżącego wbrew obowiązującemu porządkowi prawnemu.

To zagadnienie w niniejszej sprawie wiąże się z tym, że przepisy powołanego rozporządzenia wykonawczego z dnia 18 grudnia 1996 r. wprost określają /w stosunku do urządzeń gminnych - określały/ przesłanki, kryteria, sposób ustalania wysokości opłat za wodę i za ścieki w danym okresie. Natomiast art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce komunalnej ani żaden inny przepis tej ustawy, jak i ustawy o samorządzie gminnym, nie określa wprost tych kryteriów. Powyższe zagadnienie wiąże się także z kwestią kryteriów kontroli sądowej uchwały, wydanej w przedmiocie cen lub opłat za pobór wody i odprowadzanie ścieków, dla której podstawę prawną stanowi art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce komunalnej.

Wydanie zaskarżonej uchwały na podstawie przepisów rozporządzenia, które nie mogły mieć zastosowania w tej sprawie skutkuje stwierdzeniem, że uchwała została wydana z naruszeniem prawa, tym bardziej że rozporządzenie to określa przesłanki ustalania przedmiotowych opłat, czego nie czyni ustawa o gospodarce komunalnej. Wprawdzie od dnia podjęcia uchwały upłynął już jeden rok, to jednak, skoro uchwała nie została przedłożona wojewodzie, stosownie do art. 90 w zw. z art. 99 ust. 1 a ustawy o samorządzie gminnym, przepis art. 94 w zw. z art. 101 ust. 4 tej ustawy nie stosuje się.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 24 ustawy o NSA jak w sentencji wyroku.

Strona 5/5