Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Nitecki, Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska (spr.), Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz, Protokolant Specjalista Ewa Pasiek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 października 2018 r. sprawy ze skargi A.C. na bezczynność Dyrektora Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Katowicach w przedmiocie rozpoznania wniosku o zwrot kosztów świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych za granicą oddala skargę.
A. C. (dalej: "skarżąca") w dniu 15 grudnia 2016 r. złożyła wniosek do Narodowego Funduszu Zdrowia Śląski Oddział Wojewódzki w Katowicach o zwrot kosztów świadczeń opieki zdrowotnej będących świadczeniami gwarantowanymi, udzielanych na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
Pismem z dnia 5 lutego 2018 r. pełnomocnik skarżącej, adwokat R. R., wniósł do Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia ponaglenie podnosząc, że postępowanie prowadzone jest dłużej niż jest to niezbędne do załatwienia sprawy. Domagał się stwierdzenia bezczynności organu i wyznaczenia terminu, w którym rozpoznany zostanie złożony przez skarżącą wniosek o zwrot kosztów świadczeń opieki zdrowotnej będących świadczeniami gwarantowanymi, udzielanymi na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Jego zdaniem organ nie podjął żadnych kroków mających na celu doprowadzenie do rozstrzygnięcia sprawy przez co przewlekle prowadzi postępowanie.
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia postanowieniem z dnia [...] r., nr [...], wydanym na podstawie art. 37 § 6 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1257, dalej w skrócie: "k.p.a."), postanowił uznać ponaglenie na przewlekłość prowadzonego postępowania za uzasadnione oraz stwierdzić, że niezałatwienie sprawy w terminie miało miejsce bez rażącego naruszenia prawa, a także wyznaczyć organowi termin na załatwienie sprawy do dnia 30 maja 2018 r. W uzasadnieniu wskazał, że organ I instancji otrzymał złożony przez skarżącą wniosek w dniu 15 grudnia 2016 r., następnie w dniu 12 czerwca 2017 r. skarżąca uzupełniła braki formalne wniosku, dlatego organ był zobowiązany wydać decyzję do dnia 13 grudnia 2017 r. Mając na uwadze ten stan faktyczny sprawy, Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia stwierdził przewlekłość postępowania prowadzonego przez Dyrektora Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie powyższego wniosku. Zauważył, w oparciu o art. 36 k.p.a., że organ I instancji wielokrotnie zawiadamiał skarżącą o niezałatwieniu sprawy w terminie, oraz wskazywał przyczynę tego stanu rzeczy, co więcej wyznaczał nowy termin załatwienia sprawy, jak też pouczał o prawie do wniesienia ponaglenia, z tego powodu nie stwierdził rażącego naruszenia prawa przez organ I instancji.
Pismem z dnia 29 maja 2018 r. skarżąca, za pośrednictwem tego samego pełnomocnika, wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na bezczynność Dyrektora Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Zarzuciła naruszenie art. 8, art. 12, art. 35 § 1 i 4 k.p.a. oraz art. 42d ust 15 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1938 z późn. zm., dalej w skrócie: "ustawa"). Jednocześnie domagała się zobowiązania organu do wydania decyzji administracyjnej, orzeczenia, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, a także przyznania od organu odpowiedniej sumy pieniężnej, na podstawie art. 149 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, zwanej dalej w skrócie: "p.p.s.a.") w wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a. oraz zasądzenia kosztów postępowania. Wywiodła, że zgodnie z art. 35 § 1 k.p.a. jej wniosek powinien być rozpatrzony do dnia 16 czerwca 2017 r., nawet wówczas, gdy sprawa wymagała udziału krajowego punktu kontaktowego do spraw transgranicznej opieki zdrowotnej działającego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, bowiem zgodnie z art. 42d ust. 15 ustawy, zwrot kosztów albo wydanie decyzji odmawiającej zwrotu kosztów następuje w terminie 6 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Jeżeli w powyższym terminie nie dokonano ustaleń pozwalających na jednoznaczne określenie kwoty zwrotu kosztów należnej świadczeniobiorcy, to zwrot kosztów następuje niezwłocznie po upływie tego terminu w wysokości odpowiadającej kwocie, którą należy uznać w danym przypadku za najbardziej prawdopodobną podstawę zwrotu kosztów. Zdaniem skarżącej, organ po otrzymaniu jej wniosku przyjął bierną postawę dokonując jedynie czynności pozornych w postaci wysyłania pism zawiadamiających o niemożności rozpoznania sprawy w terminie z powołaniem się na jej złożony charakter. Sam brak wskazania konkretnych przesłanek uzasadniających przedłużenie przez organ terminu rozpatrzenia sprawy stanowi naruszenie zasad prowadzenia postępowania administracyjnego, dlatego też organ rażąco je naruszył, gdyż nawet gdyby stosować w sprawie art. 42d ust. 15 ustawy, to decyzja powinna być wydana do dnia 15 czerwca 2017 r.