Sprawa ze skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego w przedmiocie stwierdzenia nieważności § 3, § 4, § 5 i § 6 uchwały Rady Powiatu Wrocławskiego nr XX/131/04 w sprawie określenia warunków częściowego lub całkowitego zwalniania rodziców z opłat za pobytu dziecka w rodzinie zastępczej
Uzasadnienie strona 2/10

Cytowane przepisy nie budzą wątpliwości, iż instytucja przeprowadzania wywiadu środowiskowego jego zakres i cel zostały unormowane w ustawie. Nie ma zatem potrzeby, aby rada wprowadzała tu dodatkowe regulacje, które nie mają uzasadnienia w normie kompetencyjnej. Już z ustawy wynika, iż przed wydaniem decyzji w sprawie częściowego lub całkowitego zwolnienia, Starosta obowiązany jest zbadać sytuację rodzinną, zdrowotną, dochodową i majątkową.

2. W § 4 rada wprowadziła zasadę: "Zwolnienie z opłat może obejmować okres nie dłuższy niż jeden rok".

W świetle art. 2 Konstytucji RP Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Pochodną zasady demokratycznego państwa prawnego jest art. 7 Konstytucji RP zgodnie z którym organy władzy publicznej działają w granicach i na podstawie prawa. Oznacza to, iż każde działanie organu władzy, w tym i Rady Powiatu, musi mieć oparcie w obowiązującym prawie. W świetle art. 94 Konstytucji RP akty prawa miejscowego podejmowane są w oparciu o wyraźne upoważnienie ustawowe.

Podejmując akt prawa miejscowego w oparciu o normę ustawową, organ stanowiący musi ściśle uwzględniać wytyczne zawarte w upoważnieniu. Odstąpienie od tej zasady narusza związek formalny i materialny pomiędzy aktem wykonawczym, a ustawą, co z reguły stanowi istotne naruszenia prawa. Zarówno w doktrynie, jak również w orzecznictwie ugruntował się pogląd dotyczący dyrektyw wykładni norm o charakterze kompetencyjnym. Naczelną zasadą prawa administracyjnego jest zakaz domniemania kompetencji. Ponadto należy podkreślić, iż normy kompetencyjne powinny być interpretowane w sposób ścisły, literalny. Jednocześnie zakazuje się dokonywania wykładni rozszerzającej przepisów kompetencyjnych oraz wyprowadzania kompetencji w drodze analogii. Na szczególną uwagę zasługuje tu wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 czerwca 2000 r. (K25/99, OTK 2000/5/141): "Stosując przy interpretacji art. 87 ust.1 i art. 92 ust. 1 konstytucji, odnoszących się do źródeł prawa, takie zasady przyjęte w polskim systemie prawnym jak: zakaz domniemania kompetencji prawodawczych, zakaz wykładni rozszerzającej kompetencje prawodawcze oraz zasadę głoszącą, że wyznaczenie jakiemuś organowi określonych zadań nie jest równoznaczne z udzieleniem mu kompetencji do ustanawiania aktów normatywnych służących realizowaniu tych zadań (...)."

Zgodnie z art. 79 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej ,,Rada powiatu określa, w drodze uchwały, warunki częściowego lub całkowitego zwalniania z opłaty, o której mowa w ust. 1. " Zdaniem organu nadzoru przytoczona podstawa prawna nie daje możliwości ustalenia czasokresu zwolnienia z opłat. Zwrot "warunki" należy tu rozumieć jako przesłanki, kryteria przyznania zwolnienia. Warunek to czynnik od którego wystąpienia uzależnione jest przyznanie zwolnienia. Rada zatem może jedynie określić kryteria, czynniki, przesłanki od których uzależnione jest częściowe lub całkowite zwolnienie z odpłatności, a nie okres na jaki jest przyznawane zwolnienie.

Strona 2/10