Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Henryk Ożóg (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Mirosława Rozbicka-Ostrowska Sędzia WSA Wanda Wiatkowska-Ilków Protokolant Aneta Januszkiewicz po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 08 kwietnia 2008 r. sprawy ze skargi B. S. na uchwałę Rady Miejskiej L. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie określenia szczegółowych warunków przyznawania świadczeń z pomocy społecznej oraz częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat za świadczenia z pomocy społecznej i trybu ich pobierania I. stwierdza wydanie aktu prawa miejscowego z naruszeniem prawa; II. stwierdza, że zaskarżony akt nie może być wykonany w części.
Rada Miejska L., uchwałą z dnia [...]r. określiła szczegółowe warunki przyznawania świadczeń z pomocy społecznej oraz częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat za świadczenia z pomocy społecznej i trybu ich pobierania. W § 4 uchwały ustaliła odpłatność za pobyt w ośrodkach wsparcia, mieszkaniach chronionych i ośrodkach interwencji kryzysowej przyjmując dochód osoby lub rodziny obliczony na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej w procentach i stosownie do dochodu - wysokość miesięcznej odpłatności ustalonej w procentach, obliczoną na podstawie kosztów utrzymania za rok poprzedni. Jednocześnie przyjęto, iż nie pobiera się odpłatności za nieobecność uczestnika powyżej jednego miesiąca kalendarzowego.
Uchwała ta została zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu przez B. S., po bezskutecznym wezwaniu Rady do usunięcia naruszenia interesu prawnego skarżącej. B. S. zarzuciła temu aktowi prawnemu naruszenie przepisów ustawy z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. Nr 111, poz. 535 ze zm.) gwarantujących bezpłatne korzystanie przez dzieci i młodzież upośledzoną umysłowo z rehabilitacji leczniczej, zawodowej, społecznej i opieki z tym związanej. W wyniku tego wadliwie i w zawyżonych kwotach zostały ustalone miesięcznie opłaty za pobyt dzieci i młodzieży w Środowiskowym Domu Samopomocy w L. Skarżąca wniosła o stwierdzenie nieważności § 4 powyższej uchwały. Podniosła, iż przepisy art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego stanowią że - dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo bez względu na stopień upośledzenia organizuje się naukę i zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze, w szczególności w przedszkolach, szkołach, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, ośrodkach rehabilitacyjno-wychowawczych, w domach pomocy społecznej i zakładach opieki zdrowotnej, a także w domu rodzinnym (ust. 1). Dla osób, o których mowa w ust. 1, organizuje się również rehabilitację leczniczą zawodową i społeczną. Rehabilitacja i zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze są bezpłatne. Opieka niezbędna do prowadzenia rehabilitacji i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wchodzi w zakres tych czynności (ust. 2).
Zatem ustawodawca przewidział bezpłatne korzystanie przez te osoby, bez względu na stopień upośledzenia, z rehabilitacji, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych i opieki niezbędnej do prowadzenia rehabilitacji i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.
Przy tym, jak wskazuje przepis art. 9 ust. 2 powołanej ustawy o ochronie zdrowia psychicznego środowiskowe domy samopomocy stosownie do potrzeb są organizowane, prowadzone i finansowane przez organy do spraw pomocy społecznej na zasadach określonych w przepisach ustawy o pomocy społecznej. Środowiskowe domy samopomocy mogą być także tworzone przez podmioty wymienione w art. 1 ust. 2 (tj. m. in. przez stowarzyszenia). Według art. 9 ust. 4 tej ustawy zadania, o których mowa w ust. 1 i 2, są realizowane jako zadania zlecone gminom przez administrację rządową w ramach pomocy społecznej.