Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Ewa Kamieniecka Sędziowie: Sędzia WSA Bogumiła Kalinowska (sprawozdawca) Sędzia NSA Mirosława Rozbicka-Ostrowska Protokolant: Mariusz Sitny po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 września 2020 r. w Wydziale IV sprawy ze skargi M. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia [...] października 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji ustalającej wysokość należności podlegającej zwrotowi z tytułu opłat za pobyt w domu pomocy społecznej oddala skargę w całości.
Decyzją, działającego z upoważnienia Burmistrza Miasta J. Zastępcy Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w J., z dnia [...] kwietnia 2014 r., Nr [...], ustalono M. G. (dalej jako skarżący, strona) wysokość należności podlegającej zwrotowi w łącznej kwocie 1.800 zł z tytułu opłat za pobyt A. G. w Domu Pomocy Społecznej w J. filia M. w okresie od grudnia 2013 r. do lutego 2014 r., wniesionej zastępczo za skarżącego przez Gminę J. oraz orzeczono o zwrocie należności podlegającej zwrotowi w terminie 30 dni od daty uprawomocnienia się decyzji.
W uzasadnieniu powołanej decyzji wskazano, że zgodnie z umową dotyczącą ustalenia wysokości świadczonej pomocy na rzecz wymienionej osoby przebywającej w domu pomocy społecznej, zawartą w dniu 11 lutego 2010 r., M. G. jest zobowiązany do wnoszenia opłaty za jej pobyt w domu pomocy społecznej w wysokości 600 zł miesięcznie. Z uwagi na fakt, że skarżący nie wpłacał wymaganych kwot, Ośrodek - w imieniu Gminy J. - wniósł opłatę zastępczą w łącznej wysokości 1.800 zł, to jest:
- za grudzień 2013 r. - 600 zł,
- za styczeń 2014 r. - 600 zł,
- za luty 2014 r. - 600 zł.
Wnioskiem z dnia 17 czerwca 2019 r. skarżący wniósł o stwierdzenie nieważności wskazanej decyzji ostatecznej, podnosząc, iż została ona wydana bez podstawy prawnej i z rażącym naruszeniem prawa, polegającym na naruszeniu art. 18, 20, 21 i 45 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Skarżący zarzucił, że bezprawnie ustalono należności podlegające zwrotowi. Nie doręczono mu bowiem decyzji ustalającej wysokość opłaty za pobyt matki w domu pomocy społecznej wydanej na podstawie art. 59 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - zwaną dalej u.p.s. lub ustawą (Dz. U. 2013, poz.182), wobec czego decyzja ustalająca wysokość należności podlegającą zwrotowi została wydana bez podstawy prawnej. Skarżący podniósł także szereg zarzutów dotyczących ważności umowy zawartej w dniu 22 lutego 2010 r. z dyrektorem MOPS. W ocenie skarżącego przy jej zawieraniu nie ustalono - wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 103 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej - możliwości rodziny do ponoszenia kosztów opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej. Uchybienie to spowodowało natomiast, że zobowiązano go do ponoszenia opłaty za pobyt matki we wskazanej powyżej placówce ze środków stanowiących minimum egzystencji rodziny, co jest sprzeczne z art. 3 ust. 1 u.p.s. oraz art. 30 Konstytucji RP, albowiem odbiera rodzinie prawo do życia w warunkach godności człowieka. Wskazał nadto, że w dniu zawierania umowy jego matka nie przebywała w domu pomocy społecznej ani też nie obowiązywała żadna decyzja o skierowaniu jej do tego rodzaju placówki i przyjęciu; w obrocie prawnym była jedynie decyzja o odmowie przyjęcia do domu pomocy społecznej. W jego ocenie powołane okoliczności powodują, że w umowie zawarto nieprawdziwe informacje, czym przekroczono granicę zasady swobody zawierania umów określonej w kodeksie cywilnym.
Skarżący zarzucił także, że wymieniona umowa dotyczyła umieszczenia w domu pomocy społecznej w J., a nie w filii w M., czy w innej tego rodzaju placówce mieszczącej się w powiecie [...]. Tym samym nie powinien on ponosić kosztów pobytu matki w innym domu pomocy społecznej niż ten, który wskazano w umowie. Podał nadto, że pismem z dnia 23 lipca 2010 r. dyrektor MOPS poinformował go o niewywiązywaniu się przez MOPS z zawartej umowy z powodu braku miejsc w domu pomocy społecznej w J. oraz o braku możliwości umieszczenia matki w innym domu pomocy społecznej z uwagi na niewystosowanie przez skarżącego wniosku w tym zakresie.