Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Krupiński Sędziowie Sędzia WSA Wanda Wiatkowska - Ilków Asesor WSA Alojzy Wyszkowski Protokolant Jolanta Paciejowska po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 2 czerwca 2006 r. sprawy ze skargi Wojewody D. na uchwałę Rady Miejskiej w O. z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie zasad polityki czynszowej oraz zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy 1. stwierdza nieważność powyższej uchwały w zakresie zaskarżonej części odnoszącej się do § 5, § 6, § 18 do § 27, § 29, § 30, § 33; 2. określa, że powyższa uchwała w zaskarżonej części nie podlega wykonaniu.
Wojewoda D. - na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zmianami) oraz art. 50 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) jako organ nadzoru wniósł skargę do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego we Wrocławiu o stwierdzenie nieważności § 5, § 6, § 18 - § 27, § 29, § 30, § 33 uchwały nr [...]Rady Miejskiej w O. z dnia [...] r. w sprawie zasad polityki czynszowej oraz zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy miejskiej O..
W uzasadnieniu podał, że w toku prowadzonego postępowania nadzorczego i badania legalności uchwały stwierdził, że :
- § 5 narusza § 118 w związku z § 143 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 roku w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. z 2002 r., Nr 100, poz. 908),
- § 6 został podjęty bez podstawy prawnej,
- § 18 - § 27 naruszają art. 6 ustawy z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31 poz.266),
- § 29 narusza art. 4 ustawy,
- § 30 narusza art. 30 ust. 2 pkt. 3 ustawy o samorządzie gminnym w związku z art. 6882 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm.),
- § 33 narusza art. 87 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r.
W dalszej części uzasadnienia podał, że uchwała w § 5 stanowi, iż "podwyżkę czynszu wprowadza się po uprzednim wypowiedzeniu dotychczasowej stawki czynszu, najpóźniej na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego". Wojewoda uznał, że zapis ten w uchwale jest powtórzeniem treści art. 685' Kodeksu cywilnego i w sposób istotny narusza § 118 w związku z § 143 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie "Zasad techniki prawodawczej".
§ 6 ust. 1 uchwały określa elementy składowe czynszu za najem lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład zasobu mieszkaniowego gminy i stwierdza, iż obejmuje on: podatek od nieruchomości, koszty zarządzania i administrowania, koszty konserwacji i utrzymania technicznego budynku, remonty części wspólnej, koszty utrzymania wszystkich pomieszczeń wspólnego użytkowania, w tym opłaty za utrzymanie czystości, energię cieplną, energie elektryczną i ubezpieczenie nieruchomości. Ponadto najemca zobowiązany jest opłacać opłaty niezależne (ust. 2).
Wojewoda przyjął, że obowiązujące przepisy prawa nie zawierają regulacji dotyczących zakresu przedmiotowego i wskazał treść art. 659 k.c., że czynsz jest rodzajem opłaty cywilnoprawnej ponoszonej przez najemcę w zamian za możliwość używania rzeczy przez czas oznaczony bądź nie oznaczony. Ustawodawca pozostawił woli stron stosunku najmu ustalenie zakresu czynszu (świadczenia najemcy na rzecz wynajmującego). Swoboda stron umowy najmu doznaje ograniczenia jedynie przez powszechnie obowiązujące przepisy prawa rangi ustawowej regulujące kwestie związane z najmem (np. Kodeks cywilny, przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów i inne). Ponadto elementem czynszu (opłaty cywilnoprawnej) nie może być opłata (danina) o charakterze publicznoprawnym np. podatek od nieruchomości. Krąg podmiotów (podatników) zobowiązanych do ponoszenia tego rodzaju opłaty określają właściwe przepisy ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r., Nr 9, poz. 84 ze zm.).