Sprawa ze skargi na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec, Sędziowie sędzia WSA Łukasz Krzycki (spr.), sędzia WSA Marzena Milewska-Karczewska, Protokolant st. sekr. sąd. Izabela Urbaniak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2018 r. sprawy ze skargi M. J. na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] grudnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Głównego Inspektora Ochrony Środowiska na rzecz skarżącego M. J. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie strona 1/6

Zaskarżonym orzeczeniem, na zasadzie art. 138 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm.), zwanej dalej "K.p.a.", uchylono decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z [...] maja 2017 r., o odmowie umorzenia p. M. J., zwanemu dalej "Ukaranym", administracyjnej kary pieniężnej za sprowadzenie odpadu, wymierzonej - w myśl art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (Dz.U. Nr 124, poz. 859 ze zm.) - ostateczną decyzją z [...] maja 2010 r., a następnie umorzył postępowanie w przedmiocie umorzenia tej kary przed organem I. instancji.

Uzasadniając zaskarżoną decyzję przywołano stępujące okoliczności faktyczne i uwarunkowania prawne sprawy:

- organ I. instancji uznał że wniosek Ukaranego o umorzenie kary nie może być uwzględniony, bowiem nie zachodzą przesłanki wskazane w art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.), zaś w odwołaniu podniesiono że sprawa nie została wnikliwie rozpatrzona - m.in., która podstawa prawna umorzenia należności może znaleźć zastosowanie (art. 67a bądź 67b) wobec zaprzestania prowadzenia przez Ukaranego działalności gospodarczej, gdy nie posiada on majątku, z którego mógłby uiścić wymierzoną karę w wysokości 50 000,- zł,

- zdaniem organu odwoławczego decyzję wydaną w I. instancji należało uchylić w całości a postępowanie umorzyć; przepisy ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów nie odnoszą się w żaden sposób do kwestii umarzania kary pieniężnej, nałożonej w związku z międzynarodowym przemieszczaniem odpadów, w trybie przepisów jej rozdziału 9; kara ta jest sankcją, w związku z naruszeniem warunków określonych w tej ustawie lub w zezwoleniu na międzynarodowe przemieszczenie odpadów lub działanie niezgodne z oświadczeniem, zawartym w zgłoszeniu, dotyczącym planowanego przemieszczenia odpadów; sankcja ta ma charakter pieniężny; nieodłączną cechą każdego rodzaju świadczenia, w tym również kary pieniężnej, jest określenie terminu jej płatności, oraz zasad rozkładania jej na raty, umarzania, odraczania itp., jako prawnie dopuszczalnych odstępstw w tym zakresie; w związku z tym, dopuszczalność umorzenia kary pieniężnej musi wynikać wprost z treści ustawy, statuującej określony rodzaj kary pieniężnej lub z ustawy, do której stosowania odsyłają przepisy statuujące określony rodzaj kary pieniężnej; ustawa o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów nie zawiera żadnych przepisów, regulujących tryb umorzenia kary pieniężnej; nie ma w niej również odesłania do stosowania przepisów innych ustaw w tym zakresie,

- odnotowano, że wpływy z tytułu kar pieniężnych, nakładanych w trybie ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, są przekazywane na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, zwanego dalej "Funduszem", na podstawie art. 402 ust. 8a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r. poz. 519 ze zm.); są więc przychodami Funduszu, jako jednostki sektora finansów publicznych; zatem przychody te są dochodami publicznymi, w rozumieniu art. 5 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1870 ze zm.); częściowo (w 20 %) - na podstawie art. 402 ust. 2 ustawy - Prawo ochrony środowiska - stanowią one bezpośrednio dochód budżetu państwa, a w pozostałej części - dochód Funduszu; stanowi on państwową osobę prawną, należącą do sektora finansów publicznych; ten podział przychodu, pochodzącego z kar wymierzonych m.in. na podstawie ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, pomiędzy budżet państwa i Fundusz powoduje, że jedna część tego przychodu stanowi niepodatkową należność budżetową a druga część stanowi niepodatkową należność pozabudżetową; ta dwudzielność niepodatkowych należności publicznoprawnych na budżetowe i pozabudżetowe nie znalazła w ustawie o finansach publicznych jednolitego uregulowania; do czasu jednoznacznego określenia przez ustawodawcę, które publicznoprawne należności pieniężne powinny zostać objęte wymogiem stosowania przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa, czy też ustawy o finansach publicznych, w odniesieniu do kar pieniężnych, nakładanych w trybie przepisów ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, nie mają zastosowania przepisy wskazanych ustaw; takie stanowisko organu w pełni podzielił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 września 2015 r. (sygn. akt II GSK 1714/14, dostępny na stronie internetowej orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/query - w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, zwanej dalej "CBOSA"),

Strona 1/6