Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Katarzyna Golat, Sędziowie sędzia del. SO Aleksandra Westra, sędzia WSA Tomasz Wykowski (spr.), Protokolant st. sekr. sąd. Paweł Konopelski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 czerwca 2018 r. sprawy ze skargi Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym G. w G. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] grudnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego oddala skargę
1 U Z A S A D N I E N I E
I. Zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (dalej "Sądu") decyzją z [...] grudnia 2017 r. nr [...] (dalej "zaskarżoną decyzją") Minister Infrastruktury i Budownictwa (dalej "Minister") umorzył na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2017 poz. 1257 ze zm.; dalej: "k.p.a.") postępowanie odwoławcze wszczęte odwołaniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym [...] w [...] P. M. (dalej "Skarżący" albo "Komornik") od decyzji odszkodowawczej Wojewody [...] (dalej "Wojewody") z dnia [...] sierpnia 2017 r. nr [...].
II. Stan sprawy, poprzedzający wydanie przez Ministra zaskarżonej obecnie decyzji z dnia z [...] grudnia 2017 r., przedstawia się następująco:
1. Decyzją Wojewody [...] z [...] grudnia 2014 r. nieruchomość położona w gminie [...], obręb [...], oznaczona jako działki nr ew. [...], nr ew. [...] i nr ew. [...] (dalej: "(wywłaszczona/przedmiotowa) nieruchomość") została przeznaczona pod budowę drogi krajowej [...] [...] ([...])-[...] ([...]) na odcinku [...] ([...])-[...] (z węzłem [...]). Decyzja została w powyższym zakresie utrzymana w mocy decyzją Ministra Infrastruktury i Rozwoju z [...] sierpnia 2015 r.
Wywłaszczona nieruchomość stanowiła współwłasność małżeńską J. K. i A. K. W dniu uzyskania przez decyzję Wojewody przymiotu ostateczności w dziale III księgi wieczystej nr [...] prowadzonej dla Nieruchomości przez Sąd Rejonowy [...] w [...] [...] Wydział Ksiąg Wieczystych ujawniona była informacja o wszczęciu egzekucji z nieruchomości, prowadzonej przez Komornika, do której dołączyli również inni wierzyciele. Natomiast w dziale IV ujawnione były wpisy o hipotece umownej kaucyjnej w kwocie 500 000,00 zł ustanowionej na rzecz Banku [...] w [...] (dalej: "Bank") oraz o hipotekach przymusowych ustanowionych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Naczelnika Urzędu Skarbowego w [...].
2. Decyzją odszkodowawczą z [...] sierpnia 2017 r. Wojewoda orzekł:
- w pkt 1 - o ustaleniu odszkodowania w wysokości 279 834,00 zł z tytułu utraty prawa własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa,
- w pkt 2 - o przyznaniu ustalonego w pkt 1 odszkodowania na rzecz Banku z tytułu wygaśnięcia hipoteki umownej kaucyjnej ustanowionej na ww. nieruchomości.
W uzasadnieniu decyzji Wojewoda powołał się na treść art. 12 ust. 4c ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2031 ze zm.; dalej: "specustawa drogowa"), zgodnie z którym jeżeli na przejętej nieruchomości lub prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości zostały ustanowione ograniczone prawa rzeczowe, z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna, prawa te wygasają. Natomiast zgodnie z art. 18 ust. 1c tej ustawy, jeżeli na nieruchomościach, których własność przeszła na rzecz Skarbu Państwa lub na prawie użytkowania wieczystego tych nieruchomości jest ustanowiona hipoteka, wysokość odszkodowania z tytułu wygaśnięcia hipoteki ustala się w wysokości świadczenia głównego wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, wraz z odsetkami zabezpieczonymi tą hipoteką. Odszkodowanie to podlega zaliczeniu na spłatę świadczenia głównego wierzytelności zabezpieczonej hipoteką wraz z odsetkami. Jednocześnie Wojewoda zaznaczył, że zgodnie z art. 249 Kodeksu Cywilnego (Dz. U. 2017 poz. 459), jeżeli kilka ograniczonych praw rzeczowych obciąża tą samą rzecz, prawo powstałe później nie może być wykonane z uszczerbkiem dla prawa powstałego wcześniej. Oznacza to, że jeśli na nieruchomości było ustanowionych kilka hipotek, odszkodowanie powinno zostać przyznane w kolejności, w jakiej te prawa ujawniane były w księdze wieczystej. Wojewoda wskazał, że wobec faktu obciążenia przedmiotowej Nieruchomości hipoteką ustanowioną na rzecz Banku w dacie poprzedzającej inne ustanowione hipoteki, ustalone odszkodowanie należy przyznać w całości Bankowi.