Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Alina Balicka, Sędziowie sędzia WSA Anna Falkiewicz-Kluj, asesor WSA Anna Sidorowska-Ciesielska (spr.), Protokolant st. sekr. sąd. Marcin Woźniak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2019 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w [...] na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] marca 2006 r. nr [...] w przedmiocie regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków stwierdza nieważność § 20 ust. 6 oraz § 21 ust. 8 zaskarżonej uchwały
Rada Gminy [...] podjęła w dniu [...] marca 2006 r. uchwałę nr [...] w sprawie wprowadzenia Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków.
Pismem z dnia 1 października 2018 r. Prokurator Rejonowy w [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na wskazaną wyżej uchwałę Rady Gminy [...]. W skardze tej Prokurator zarzucił naruszenie: art. 94 Konstytucji, art. 40 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2018, poz. 994) oraz art. 15 ust. 1-4 i art. 19 ust.1 i 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2018, poz. 1629 ze zm.) poprzez przekroczenie ustawowych delegacji do nakładania na obywateli obowiązków w aktach prawa miejscowego i nałożenie bez podstawy prawnej obowiązku ponoszenia opłaty za wydanie warunków technicznych (Rozdział V, § 20 pkt. 6 Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków ustanowionego na podstawie § 1 zaskarżonej uchwały) i opłaty przyłączeniowej (Rozdział V § 21 pkt. 8 Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków ustanowionego na podstawie § 1 zaskarżonej uchwały).
W związku z zarzucanymi naruszeniami, prokurator wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w zakresie § 20 pkt. 6 i § 21 pkt. 8 regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków opłaty (dalej: regulamin) za przyłączenie do urządzeń kanalizacyjnych i opłaty za wydanie warunków technicznych przyłączenia.
Prokurator podniósł, że wskazany w § 20 pkt 6 i § 21 pkt 8 regulaminu obowiązek ponoszenia opłaty przyłączeniowej i opłaty za wydanie warunków technicznych niewątpliwie jest sprzeczny z prawem. Zgodnie bowiem z art. 94 Konstytucji podstawą prawną stanowienia aktów prawa miejscowego jest upoważnienie zawarte w ustawie. Każdorazowo w akcie rangi ustawowej zawarte musi być upoważnienie dla organu gminy do stanowienia aktu prawa miejscowego. Zasada ta znajduje potwierdzenie również w art 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Z istoty tego upoważnienia wynika, że musi być ono wyraźne, a nie tylko pośrednio wynikać z przepisów ustawowych. Upoważnienie ustawowe powinno określać materię, która ma być przedmiotem regulacji w drodze aktu prawa miejscowego i organy kompetentne do jego wydania.
Prokurator zaznaczył również, że podstawą do wydania uchwały był art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym w związku z art. 24 ust. 1 i 5 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Jednakże przepis ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków w żaden sposób nie zawiera upoważnienia do podejmowania uchwał w zakresie określającym odpłatność za podłączenie do sieci wodociągowo-kanalizacyjnej. Opłata wprowadzona zaskarżoną uchwałą ma cechy narzuconej mieszkańcom daniny publicznej wprowadzonej przez gminę. Przedmiotowa uchwała wykracza poza prawotwórcze kompetencje Rady Gminy. Nie można tych opłat traktować jako należności o charakterze cywilnoprawnym ustalających usługę i opłatę za usługę umowną zawieraną przez strony i korzystających z dobrowolnych warunków zawartej umowy. Nie ulega również wątpliwości, zdaniem Prokuratora, że ustanowienie opłaty za wydanie warunków technicznych również wychodzi poza zakres przewidziany przez ustawodawcę. Katalog problematyki przekazanej radzie gminy do unormowania w regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków nie uprawnia do określania w nim zasad naliczania jakichkolwiek opłat związanych z przyłączeniem odbiorcy do instalacji wodociągowo-kanalizacyjnych.