Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Alina Balicka, Sędziowie sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec (spr.), sędzia WSA Anna Szymańska, Protokolant sekr. sąd. Julia Durka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 marca 2014 r. sprawy ze skargi M. R. na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] września 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji 1. oddala skargę; 2. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata R. M. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych oraz kwotę 55,20 (pięćdziesiąt pięć 20/100) złotych stanowiącą 23 % podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie decyzją z dnia [...] września 2013 r. Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu utrzymał w mocy decyzję własną nr [...] z dnia [...] sierpnia 2013 r., o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej Nr [...], wydanej w dniu [...] października 2012 r. przez Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w przedmiocie odmowy potwierdzenia, że M. R., z domu P., córka E. i M., ur [...] r., przebywała w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski w latach 1944-1956 bez wyroku za działalność polityczną, związaną z walką o suwerenność i niepodległość.
W uzasadnieniu decyzji Prezes IPN wskazał, że zarówno samo rozstrzygnięcie zawarte w decyzji Nr [...], jak i jego uzasadnienie nie budzą żadnych wątpliwości. Decyzja ta zawiera wszystkie elementy wymienione w art. 107 § 1 K.p.a., poczynając od określenia organu właściwego do jej wydania, daty jej wydania, oznaczenia strony, powołania podstawy prawnej, podpisu osoby uprawnionej do jej wydania, a skończywszy na pouczeniu o prawie wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (który strona faktycznie wniosła, jednak po upływie ustawowego terminu). W uzasadnieniu zawarto precyzyjny opis zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz argumenty, które przesądzają o przyjęciu określonej wersji stanu faktycznego i jego subsumpcji do obowiązujących przepisów prawa, poparte tezami wywiedzionymi z orzecznictwa sądów. Uzasadnienie decyzji, zdaniem organu, jest wyczerpujące i przekonujące, spełnia zatem wymogi określone w art. 107 § 3 K.p.a.
Decyzję tę doręczono stronie w dniu [...] października 2012 r. W ocenie organu w przedmiotowej sprawie nie można mówić ani o rażących uchybieniach w toku postępowania, w którym strona brała udział, ani o jakichkolwiek wadach decyzji.
Prezes IPN podał, że strona we wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji powoływała się na art 40 Konstytucji, zakazujący stosowania tortur oraz okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania i karania, a także art. 41 ust. 1 Konstytucji przyznający m.in. prawo do wolności osobistej, a następnie wskazywała, że w dniu [...] sierpnia 1951 r. została aresztowana, a później była traktowana w sposób okrutny i nieludzki, była bita i torturowana. Organ podniósł, że strona zarzucając rażące naruszenie prawa powinna jednak wskazać na te przepisy prawa, które zostały w sposób rażący naruszone przez organ wydający decyzję administracyjną, nie zaś na naruszenia spowodowane przez organy bezpieczeństwa państwa i prokuratorów w latach 1951-1952 (do oceny których nie można jednak stosować Konstytucji, która weszła w życie w dniu 17 października 1997 r.). Organ podkreślił, że M. R. stwierdziła, iż cała jej rodzina była napiętnowana i prześladowana za działalność na rzecz niepodległości Polski prowadzoną przez jej ojca - E. P.. Jeśli nawet teza ta uzyskałaby potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym, nie miałoby to znaczenia dla toczącego się postępowania, bowiem Prezes Instytutu Pamięci wydając rozstrzygnięcie w przedmiocie potwierdzenia okoliczności, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy o kombatantach musi ustalić związek przyczynowy pomiędzy aresztowaniem wnioskodawczyni, a jego rzeczywistą (a nie bezpodstawnie mu zarzucaną) działalnością polityczną bądź religijną związaną z walką o suwerenność i niepodległość. Nie ma podstaw do potwierdzenia okresów przebywania w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski w latach 1944-1956, z powodu działalności prowadzonej przez inne osoby (np. przez ojca), z powodu nieuzasadnionego przekonania organów powołanych do ścigania przestępstw o prowadzeniu takiej działalności albo z powodu przestępnego zarzucania przez te organy czynów, które w rzeczywistości nie zostały popełnione, w celu skierowania przeciwko określonym osobom ścigania karnego lub zmuszenia tych osób do pożądanego zachowania (np. złożenia zeznań obciążających inne osoby).