Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Teresa Zyglewska, Sędziowie sędzia WSA Aneta Dąbrowska, sędzia WSA Paweł Groński (spr.), Protokolant ref. staż. Krystyna Stępniak-Urban, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 kwietnia 2015 r. sprawy ze skargi J. P. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] października 2014 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3. zasądza od Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na rzecz skarżącego J. P. kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Decyzją z dnia [...] października 2014 r. Nr [...] Prezes Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. - Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm., dalej: kpa) oraz art. 25 ust. 2 pkt 1 lit. a i art. 21 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 1206 ze zm.) utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] października 2014 r. Nr [...] stwierdzającą nieważność decyzji tego organu z dnia [...] września 1993 r. Nr [...] potwierdzającej uprawnienia kombatanckie nabyte przez stronę orzeczeniem ZBoWiD.
Z akt sprawy wynika, że J.P. uzyskał uprawnienia kombatanckie z mocy orzeczenia Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD w W. z dnia [...] lutego 1976 r. Decyzją z dnia [...] września 1993 r. Nr [...] Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych potwierdził uprawnienia kombatanckie nabyte przez stronę orzeczeniem ZBoWiD. W związku z postępowaniem w sprawie wniosku o mianowanie J/.P. na stopień porucznika organ podjął wątpliwości dotyczące jego życiorysu i w konsekwencji zainicjował przeprowadzenie odpowiedniej kwerendy, w tym uzyskania szczegółowego przebiegu służby wojskowej m. in. wykluczenia służby w Informacji Wojskowej. Z uzyskanych przez organ informacji wynika, że J. P. od [...]czerwca 1946 r. do [...] lipca 1947 r. służył jako żołnierz Ludowego Wojska Polskiego w Informacji Wojskowej, a ponadto od lutego 1949 r. do listopada 1954 r. pracował w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego. Wobec powyższego organ stwierdził, że do uprawnień kombatanckich nadanych J.P. miała zastosowanie negatywna przesłanka zawarta w art. 25 ust. 2 pkt 1 lit. a w zw. z art. 21 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. W konsekwencji ujawnienia ww. okoliczności organ uznał, że decyzja z dnia [...] września 1993 r. została wydana z rażącym naruszeniem prawa i decyzją z dnia [...] października 2014 r. stwierdził jej nieważność.
Po rozpatrzeniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy złożonego przez J.P. organ wydał powołaną na wstępie decyzję utrzymując w mocy swoje rozstrzygnięcie. W uzasadnieniu organ powołał się na treść art. 156 § 1 pkt 2 kpa wskazując na cechy rażącego naruszenia prawa. Podniósł, że w przedmiotowej sprawie, w wyniku prowadzonego postępowania ustalono, że do stanu faktycznego ma zastosowanie przepis art. 25 ust 2 pkt 1 lit. a w zw. z art. 21 ust.2 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, zgodnie z którym pozbawia się uprawnień kombatanckich osoby, które pełniły służbę lub funkcję i były zatrudnione w strukturach Urzędów Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa, Informacji Wojskowej, a także nadzorujących ja komórkach jednostek zwierzchnich związanych ze stosowaniem represji wobec osób działających na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Organ podkreślił, że na temat pełnienia służby lub funkcji i zatrudnienia w strukturach UB, SB i IW oraz wynikających stąd konsekwencji dla bytu posiadanych uprawnień kombatanckich wielokrotnie wypowiadały się w swoich orzeczeniach Trybunał Konstytucyjny oraz Sąd Najwyższy. Organ powołał się m. in. na wykładnię art. 21 ust 2 pkt 4 lit a wyżej wskazanej ustawy dokonaną przez Sąd Najwyższy, który stwierdził, iż określenie "osoba zatrudniona" oznacza również osoby zatrudnione w aparacie bezpieczeństwa publicznego w ramach stosunku pracy (uchwała 7 sędziów SN z dnia 7.05.1992 r. II U2P 7/91, OSNCP 1992 r. Nr 10 poz. 174). Organ przypomniał także, że ww. przepis oceniany był następnie przez Trybunał Konstytucyjny, który w orzeczeniu z dnia 15 lutego 1994 r. sygn. K 15/91, interpretując pojęcie zatrudnienia w aparacie bezpieczeństwa publicznego, uznał, że oznacza ono pozostawania w stosunku pracy zarówno na podstawie umowy o pracę jak też innych podstawach (mianowanie, powołanie). Trybunał Konstytucyjny stwierdził również, że "współpraca z organami represji nastawionymi na zwalczanie polskich ruchów niepodległościowych musi być oceniona negatywnie i to bez względu na to, o jakie stanowiska i jaki charakter zatrudnienia w tych organach chodzi. Dotyczy to zarówno aparatu represji państw obcych, jak i komunistycznego aparatu represji w Polsce. Jednostkami, które wypełniały wyżej wskazane kryteria aksjologiczne i które mogą być zaliczone do "komunistycznego aparatu represji w Polsce" były struktury Urzędów Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa i Informacji Wojskowej".