Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Łukasz Krzycki (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Iwona Szymanowicz-Nowak, Sędzia WSA Leszek Kobylski, Protokolant St. sek. sąd. Julia Durka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 października 2016 r. sprawy ze skargi Gminy N. na pkt 2 decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze 1. uchyla pkt 2 zaskarżonej decyzji w zakresie w jakim utrzymano nią w mocy decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] marca 2016 r. znak [...] co do części działek ew. nr [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...] [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...] z obrębu [...] leżących w granicach wydzielenia planistycznego [...]; 2. oddala skargę w pozostałej części; 3. zasądza od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz skarżącej Gminy kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Decyzją z [...] marca 2016 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi odmówił wyrażenia zgody na przeznaczenie na cele nierolnicze [...] ha gruntów rolnych klasy III (LIII), położonych na terenie gminy [...] w obr. ew. [...], przewidzianych w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, mieszkaniowej jednorodzinnej i zabudowy rekreacji indywidualnej, zieleni oraz komunikacji.
Strona wniosła o ponowne rozpatrzenie sprawy. W uzasadnieniu wniosku podniesiono m. in., że:
- wszystkie przedmiotowe grunty w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego z 1998 r., zmienionym w 2004 r., przewidziane są pod tereny górnicze; wskazuje to, że były one w przeszłości objęte zgodą Ministra na przeznaczenie na cele nierolnicze; Wnioskodawca nie dysponuje dokumentem obejmującym taką zgodę, stąd z ostrożności wystąpił ponownie z wnioskiem o jej uzyskanie;
- przedmiotowe grunty leżą:
- w bezpośrednim sąsiedztwie jeziora, które w planie Odnowy Miejscowości [...] zostało wskazane jako szansa dla jej rozwoju oraz
- w pobliżu T.; w obecnie procedowanym przez władze tego miasta projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego niektóre jego tereny przewidziane są na te same cele, co przedmiotowe grunty;
- istnieje konieczność:
- poszerzenia drogi klasy zbiorczej do 20 m w celu uzyskania odpowiednich parametrów technicznych, wynikających z przepisów odrębnych;
- lokalizacji nowych dróg wewnętrznych oraz poszerzenia istniejących lokalnych ciągów komunikacyjnych w celu prawidłowej obsługi całego terenu objętego projektem planu.
Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Minister w pkt 1 decyzji z [...] maja 2016 r. uchylił decyzję z [...] marca 2016 r. w części dotyczącej [...] ha gruntów rolnych klasy III (LIII), położonych na terenie gminy [...] w obr. ew. [...] w granicach działki ew. nr [...] w zakresie zadania 23 (wydzielenie planistyczne 1KD-Z) i wyraził zgodę w tej części, zaś w pkt 2 decyzji w pozostałej części utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.
W uzasadnieniu zaskarżonej do Sądu decyzji z [...] maja 2016 r., jeżeli chodzi o rozstrzygnięcie zawarte w pkt 2 decyzji, wskazano następujące uwarunkowania faktyczne i prawne sprawy.
Na obszarze gminy, jak i w samej miejscowości, której sprawa dotyczy, występują znaczne obszary gruntów rolnych niższych klas bonitacyjnych - w gminie [...] ponad 90% gruntów rolnych klas IV-VI, a w obrębie [...] ponad 80%. To one w pierwszej kolejności powinny być przeznaczane na cele budowlane. W zakresie zmiany przeznaczenia gruntów rolnych bardzo istotnym czynnikiem jest niewielki zasób gruntów rolnych klas I-III, które stanowią zaledwie ok. 25% powierzchni wszystkich gruntów rolnych w kraju. W ostatnich latach wzrasta ilość wyłączeń z produkcji takich gruntów ze względu na coraz większe zapotrzebowanie na nowe tereny inwestycyjne. Minister ma za zadanie ograniczać rozprzestrzenianie się nowej zabudowy na najżyźniejszych glebach, a tym samym - spowalniać tempo ich wyłączeń z produkcji rolniczej. Minister ma obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego kraju, co nie byłoby możliwe bez znaczącego odsetka najżyźniejszych gleb. Proces powstawania gleby jest niezwykle powolny, przebiega z prędkością ok. 1 cm wytworzonej warstwy próchnicznej gleby na 100-400 lat. Z tego względu glebę uważa się za zasób w praktyce nieodnawialny, który powinien podlegać szczególnej ochronie. W obrębie [...] nie występują grunty klas I-II i to grunty klasy III (15% powierzchni gruntów rolnych obrębu) powinny podlegać szczególnej ochronie.