Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jarosław Łuczaj, Sędziowie sędzia WSA Kaja Angerman, sędzia WSA Joanna Borkowska (spr.), Protokolant st. ref. Karolina Jóźwik, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 lipca 2020 r. spraw ze skarg Skarbu Państwa reprezentowanego przez [...] i Prokuratora [...] w [...] na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] grudnia 2019 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2019 r. nr [...]; 2. zasądza od Ministra Finansów na rzecz skarżącego Skarbu Państwa reprezentowanego przez [...] kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] grudnia 2019 r. znak [...] Minister Finansów po rozpatrzeniu wniosku Prezydenta [...], jako reprezentanta Skarbu Państwa o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy decyzję Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2019 r., znak [...], którą umorzone zostało jako bezprzedmiotowe postępowanie administracyjne, wszczęte na wniosek Prokuratora Prokuratury Regionalnej w [...], w sprawie zastosowania przepisów ustawy z 9 kwietnia 1968 roku o dokonywaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych (Dz. U. Nr 12, poz. 65) w stosunku do części nieruchomości w [...], ul. [...], dla której prowadzona była księga wieczysta nr [...], należącej uprzednio do J. K., w związku z Układem pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem [...] i [...] dotyczącym załatwienia spraw finansowych.
Stan sprawy był następujący:
Decyzją z dnia [...] czerwca 2019 r., znak: [...] Minister Finansów umorzył jako bezprzedmiotowe postępowanie administracyjne, wszczęte z urzędu, w związku z wnioskiem Prokuratora Prokuratury Regionalnej w [...], w sprawie zastosowania ustawy z 1968 r. w stosunku do części nieruchomości położonej w [...], ul. [...], dla której prowadzona była księga wieczysta nr [...] (obecnie księgi wieczyste [...], [...] i [...]), należącej uprzednio do J. K., w związku z Układem pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem [...] i [...] dotyczącym załatwienia spraw finansowych, podpisanym dnia [...] listopada 1954 r. (dalej jako: Układ).
W toku przeprowadzonego postępowania Minister Finansów ustalił, że:
- nie są znane dowody potwierdzające, iż w wykonaniu Układu, zostało przyznane odszkodowanie za utratę praw do nieruchomości, należących uprzednio do J. K. lub jej spadkobierców,
- nieruchomość położona w [...], ul. [...], została objęta skutkami dekretu z dnia [...] października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze [...] (Dz. U. Nr [...] poz. [...]; dalej: Dekret),
- K. K. oraz J. K. byli współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości od dnia 30 czerwca 1942 r.
- J. K. nabył obywatelstwo [...] 24 czerwca 1949 r., a K. K. nabyła obywatelstwo [...] najwcześniej w 1946 r.
- byli współwłaściciele złożyli wniosek o przyznanie prawa własności czasowej do gruntu nieruchomości [...] położonej przy ul. [...], ozn. nr hip. [...], natomiast orzeczeniem administracyjnym Prezydium Rady Narodowej w [...] nr [...] z dnia [...] lutego 1959 r. odmówiono dotychczasowym współwłaścicielom prawa własności czasowej do gruntu nieruchomości [...] położonej przy ul. [...], ozn. nr hip. [...].
W tych okolicznościach organ stwierdził, że w odniesieniu do własności nieruchomości nie jest możliwe stwierdzenie zastosowania postanowień Układu w niniejszej sprawie, ponieważ utrata własności gruntu nastąpiła przed nabyciem obywatelstwa [...] przez dotychczasowych właścicieli. W odniesieniu do użytkowania wieczystego nieruchomości (własność czasowa) także nie jest możliwe stwierdzenie zastosowania postanowień układu w niniejszej sprawie, ponieważ utrata tego prawa nastąpiła po zawarciu Układu. Wobec braku przesłanek do stwierdzenia stanu przejścia na rzecz Skarbu Państwa na podstawie międzynarodowej umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych z [...] nieruchomości objętej postępowaniem, należało umorzyć jako bezprzedmiotowe postępowanie w tej sprawie. Postępowanie okazało się bezprzedmiotowe, skoro nie wystąpił stan prawny podlegający stwierdzeniu w formie decyzji deklaratoryjnej na podstawie art. 2 ustawy z 1968 r.