Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Katarzyna Golat, Sędziowie sędzia WSA Łukasz Krzycki, sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec (spr.), Protokolant sekr. sąd. Marek Lubasiński, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 czerwca 2014 r. sprawy ze skargi A. S. na postanowienie Rady do Spraw Uchodźców z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy dostępu do akt sprawy oddala skargę
Zaskarżonym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie postanowieniem z dnia [...] marca 2013 r. Rada do Spraw Uchodźców utrzymała w mocy postanowienie Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] listopada 2012 r. o odmowie dostępu A. S. do akt sprawy w zakresie dotyczącym dokumentu o klauzuli "poufne", będącego pismem Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego nr [...] z dnia [...] lutego 2012 r., stanowiącego odpowiedź na wystąpienie Szefa UdSC zawierającą prośbę o podanie szeregu informacji o cudzoziemcu.
W uzasadnieniu postanowienia podniesiono, że kompetencje Rady zamykają się w ramach kontroli instancyjnej, co wynika z art. 89p ust. 1 i 2 ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP. Oznacza to, że Rada bada sprawę - rozumianą jako określenie dopuszczalności dostępu strony do przedmiotowego dokumentu niejawnego - i w następstwie powziętych ustaleń stosuje względem wydanego postanowienia jeden ze środków opisanych w art. 138 K.p.a. Rada podkreśliła nie jest władna stosować wobec Szefa UdSC środków nadzoru.
Rada podała, że podstawę prawną odmowy wglądu do akt sprawy stronie wyraża art. 74 § 1 K.p.a, Z zestawienia art. 74 § 1 K.pa. i art. 5 ust. 3 ustawy o ochronie informacji niejawnych wynika, że względy uzasadniające nadanie klauzuli poufności nie są tożsame z pojęciem "ważnego interesu państwowego". Gdyby zachodziła między nimi tożsamość, zupełnie bezprzedmiotowe byłoby ograniczenie automatycznej niejawności dokumentu do klauzul wyższego stopnia - "tajnych" i "ściśle tajnych", albowiem także każdy dokument poufny byłby automatycznie kwalifikowany jako niepodlegąjący udostępnieniu.
Organ będący odbiorcą dokumentu nie musi dysponować wiedzą na temat przesłanek, którymi kierował się wytwarzający dokument, nadając mu klauzulę niejawności. Obok samej treści dokumentu, którą organ prowadzący postępowanie może ocenić autonomicznie od wystawcy, równie istotny w tym kontekście może być sposób pozyskania przekazywanych informacji (np. w przypadku prowadzonych wobec strony działań operacyjnych). W ocenie Rady specyfika działania służb specjalnych (Szefa ABW) sprawia, że Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców nie tylko nie wie, ale wręcz nie może wiedzieć, w jaki sposób pozyskano przekazane informacje. Stąd właśnie wynikała sugestia Rady zawarta w poprzednim postępowaniu, by Szef Urzędu wystąpił do Szefa ABW o zajęcie stanowiska co do możliwości udostępnienia dokumentu Stronie. Udzielona odpowiedź niesie, zdaniem Rady, jasny przekaz - Szef ABW nie powołał się na żadne względy, które dotyczyłyby treści przekazanych informacji, a wyłącznie na względy związane z pozyskaniem informacji, które przekazał. Szef ABW nawiązując do przepisów dotyczących działalności Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego uznał, iż ujawnienie treści dokumentu stronie niosłoby za sobą "zagrożenia związane między innymi z możliwością utrudnienia wykonywania czynności operacyjno- rozpoznawczych (...) w tym dekonspiracji zainteresowań służb specjalnych oraz planowanych lub aktualnie prowadzonych działań jednostki operacyjnej". Rada podała, że dysponując takim stanowiskiem Szefa ABW, Szef UdSC uznał, iż przywołane zagrożenia wpisują się w pojęcie "ważnego interesu państwowego". Rada to przekonanie podzieliła, podkreślając, że organy nie dysponują żadnymi narzędziami weryfikacji zasadności zajętego przez Szefa ABW stanowiska, gdyż nie są władne weryfikować metod pracy służb specjalnych. Faktycznie, stanowisko wystawcy dokumentu nie jest dla organu prowadzącego postępowanie wiążące, ale realnie przesądza rozstrzygnięcie co do żądanego dostępu.