Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca: Sędzia WSA Marzena Milewska - Karczewska (spr.), Sędziowie: Sędzia WSA Katarzyna Golat, Sędzia SO del. Aleksandra Westra, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 14 listopada 2019 r. sprawy ze skargi J. C. na postanowienie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] marca 2019 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy I. uchyla zaskarżone postanowienie, II. zasądza od Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu na rzecz skarżącego J. C. kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Zaskarżonym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie postanowieniem z [...] marca 2019r. nr [...], Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu (dalej także: "organ", "Prezes IPN") stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją tegoż organu z [...] grudnia 2018r. nr [...].
Postanowienie zostało wydane w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Prezes IPN decyzją z [...] grudnia 2018r. (nr wskazany na wstępie), po rozpatrzeniu wniosku J. C. (dalej też: skarżący) odmówił potwierdzenia, że ww. spełnia warunki, o których mowa w art. 4 ustawy o działaczach opozycji. Decyzja została stronie doręczona w dniu [...] stycznia 2019r.
J. C. pismem z dnia [...] stycznia 2019r. nadanym w tej samej dacie w placówce poczty [...] wniósł wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez Prezesa IPN.
Organ po rozpatrzeniu sprawy postanowieniem z [...] marca 2019r. (nr wskazany na wstępie) na podstawie przepisu art. 134 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks postępowania administracyjnego (j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 z późn. zm - dalej: "k.p.a.") stwierdził uchybienie terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. W uzasadnieniu wydanego orzeczenia organ wskazał na brzmienie przepisu art. 57 § 5 pkt 2 k.p.a. podnosząc, że zgodnie z treścią tego przepisu termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z 23 listopada 2012r. - Prawo pocztowe. Wskazał również, że zgodnie z orzecznictwem w przypadku nadania w zagranicznej placówce pocztowej pełni ona jedynie funkcję pośrednią pomiędzy nadawcą i operatorem wyznaczonym w Polsce, a za datę złożenia pisma przyjmuje się datę jego przekazania do polskiego operatora wyznaczonego. Organ wskazał również, że w przypadku przesyłek nierejestrowanych nadanych za granicą, jak w niniejszej sprawie, nadawca ponosi ryzyko polegające na braku możliwości wykazania daty przekazania przesyłki polskiemu operatorowi wyznaczonemu, gdyż tylko przesyłki rejestrowane zawierają stempel pocztowy polskiej placówki pocztowej potwierdzający wpływ przesyłki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym zdaniem organu sposób nadania w niniejszej sprawie przesyłki zawierającej wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy (przesyłka nierejestrowana) uniemożliwi ustalenie, czy przedmiotowe pismo zostało wysłane z zachowaniem obowiązujących terminów. A zatem wobec braku możliwości ustalenia, kiedy przesyłka została zarejestrowana w polskiej placówce pocztowej, organ uznał, iż datą wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy jest data wpływu pisma do organu czyli [...] lutego 2019r. co oznacza, że wniosek został wniesiony z uchybieniem terminu do jego wniesienia. Termin mijał w dniu [...] stycznia 2019r.
J. C. nie zgadzając się ze wskazanym wyżej postanowieniem Prezesa IPN złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W skardze skarżący podniósł, że faktycznie na przesyłce nie było pieczęci ale przesyłka winna być dostarczona w wymaganym terminie, ponieważ była to przesyłka "urgente". Tego typu przesyłka na terenie [...] dostarczana jest w ciągu 1 dnia, a na terenie Europy w terminie średnio 2-3 dni (do adresata). A zatem aby tak szybkie możliwe było doręczenie do adresata przesyłki to przesyłka musi być dostarczona do kraju odbiorcy tego samego dnia, czy najbliższej nocy. Skarżący podkreślił przy tym że lotnisko w [...] w pobliżu poczty nadania przesyłki jest dobrze skomunikowane z [...].