Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Agnieszka Wójcik, Sędziowie asesor WSA Paweł Dańczak, sędzia WSA Anita Wielopolska (spr.), Protokolant ref. staż. Magdalena Domagała, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 września 2019 r. sprawy ze skargi P.W. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji 1.uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz skarżącego P.W. kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, po rozpatrzeniu wniosków P. W. reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika, Z. W., P. W., Z. W., E. W. i B. W. o ponowne rozpatrzenie sprawy - utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] września 2018 r.
W sprawie ustalono następujący stan faktyczny.
Naczelnik Gminy w P., decyzją z dnia [...] września 1982 r. nr [...] przejął na własność Państwa, gospodarstwo rolne bez zabudowań, położone we wsi L., o łącznej pow. 28,14 ha, stanowiące byłą własność H. i Z. małżonków W..
Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww decyzji wystąpiła H. W. w miejsce której wstąpili jej następcy prawni (spadkobiercy). Podnieśli, że decyzja Naczelnika Gminy w P. została wydana z naruszeniem prawa, gdyż wniosek o przejęcie gospodarstwa rolnego na własność Państwa nie został złożony dobrowolnie, była właścicielka nieruchomości została bowiem przymuszona do jego złożenia w obawie o dalsze represje ze strony władz państwowych; nadto Naczelnik Gminy w P. nie przeprowadził postępowania wyjaśniającego dotyczącego istnienia następcy do ewentualnego przejęcia gospodarstwa rolnego dodatkowo w sytuacji, gdy w dacie wydania decyzji był następca spełniający warunki do przejęcia gospodarstwa - syn byłych właścicieli małżonków W. - P. W. Podnieśli także, iż była właścicielka nieruchomości nie pobierała renty z tytułu przekazania gospodarstwa na własność Państwa.
Decyzją z dnia [...] września 2018 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi odmówił stwierdzenia nieważności powyższej decyzji Naczelnika Gminy w P. z dnia [...] września 1982 r.
Z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie przedmiotowej sprawy wystąpili następcy prawni Z. W. oraz H. W. wskazując w szczególności, że Z. W. oraz Z. W. (synowie byłych właścicieli) posiadali warunki do przejęcia gospodarstwa rolnego.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Minister podtrzymał dotychczasowe stanowisko wskazując, iż wymogi formalne dla prawidłowego przeprowadzenia przedmiotowego postępowania przejęcia gospodarstwa rolnego zostały spełnione. Powtórzył, iż w istocie z akt sprawy i uzasadnienia decyzji Naczelnika Gminy w P. nie wynika, aby organ ten badał kwestię istnienia następcy po byłych właścicielach małżonkach W., czym bezspornie naruszył prawo, jednakże, naruszenie to nie było rażące. Pomimo bowiem, iż P. W. (syn współwłaścicieli) był następcą w rozumieniu art. 75 ust. 1 pkt 2 ww ustawy i posiadał świadectwo ukończenia szkoły przysposobienia rolniczego wystawione w dniu [...] marca 1978 r., to jednak zgodnie z § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 listopada 1964 r. w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych, nie dawał gwarancji należytego prowadzenia gospodarstwa rolnego określonej w § 37 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 1977 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin. Zdaniem organu, brak takich gwarancji wynikał z tego, że w dniu [...] czerwca 1982 r. P. W. wystąpił z wnioskiem o wydanie paszportu celem wyjazdu z rodzicami na stałe do [...]. Paszport został wydany w dniu [...] lipca 1982 r.; tj. prawie dwa miesiące przed złożeniem wniosku z dnia [...] września 1982 r. o przejęcie na przedmiotowego gospodarstwa na własność Państwa, a trzy przed jego przejęciem, co miało miejsce w dniu [...] września 1982 r. Z faktów tych wynika, że wyjazd na stałe do [...] był zaplanowany przez rodzinę W. jeszcze przed przekazaniem gospodarstwa na własność Państwa. Ponadto, w dniu [...] października 1982 r., tj. miesiąc po przejęciu gospodarstwa, małżonkowie W. sprzedali również należące do gospodarstwa zabudowania (akt notarialny sporządzony w Państwowym Biurze Notarialnym w B. przez notariusza J. G. w dniu [...] października 1982 r" rep. A nr [...]). Ostatecznie, w dniu [...] listopada 1982 r. P. W. rzeczywiście wyjechał do [...]. Organ podniósł, iż pomimo, że Naczelnik Gminy w P. nie wspomniał o tej okoliczności w swojej decyzji, to niewątpliwie miał wiedzę o planowanym wyjeździe P. W., o czym też stanowi zaświadczenie dotyczące zaległości podatkowych wystawione przez Naczelnika Gminy w dniu [...] czerwca 1982 r., celem przedłożenia w biurze paszportowym. Wypowiadając się natomiast odnośnie nie pobierania przez byłą właścicielkę renty Minister wskazał, iż kwestia związana z wypłatą świadczeń za przejęte gospodarstwo ma charakter następczy i nie ma wpływu na orzekanie w zakresie prawidłowości zaskarżonej decyzji Naczelnika Gminy w P. A nadto, okoliczność ta nie mogłaby być rozstrzygana w postępowaniu administracyjnym.