Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Wanda Zielińska-Baran (spr.), Sędziowie sędzia WSA Alina Balicka, sędzia WSA Wojciech Rowiński, , po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 grudnia 2020 r. sprawy ze skargi Towarzystwa [...] z siedzibą w [...] na decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] marca 2020 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na rzecz skarżącego Towarzystwa [...] z siedzibą w [...] kwotę 697 (sześćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska decyzją z dnia [...] marca 2020 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 w związku z art. 105 § 1 k.p.a., po rozpatrzeniu odwołania [...] w [...], uchylił decyzję Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w [...] z dnia [...] października 2019 , nr [...], w całości i umorzył postępowanie pierwszej instancji.
W uzasadnieniu podano, iż [...] Sp. z o.o. Spółka Komandytowa z siedzibą w [...] wnioskiem z 26 listopada 2018 r. wystąpiło o wydanie zezwolenia na umyśle niszczenie siedlisk oraz umyślne przemieszczanie w środowisku przyrodniczych okazów kruszczyka szerokolistnego występujących na działce nr [...], obręb [...] i nr [...], obręb [...]., w gminie [...]. Miejsce docelowego przemieszczania kruszczyka wskazano działkę nr [...] obręb [...]. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego organ I instancji w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy decyzją z [...] października 2019 r. zezwolił wnioskodawcy w terminie do 15 listopada 2019 r. na umyśle przemieszczenie w środowisku przyrodniczym: a) do 70 osobników kruszczyka szerokolistnego rosnących na terenie oddziałów leśnych nr [...],[...] i [...] Leśnica [...], Nadleśnictwo [...]; b) do 10 osobników buławnika wielokwiatowego i [...] osobników buławka mieczolistnego z terenu oddziału leśnego nr [...] Leśnictwa [...], Nadleśnictwo [...]; c) do 5 osobników pokrzywka wilczej jagody z terenu oddziału leśnego nr [...] i [...] Leśnictwa [...], Nadleśnictwo [...] na siedlisko zastępcze w oddziale leśnym nr [...] w Leśnictwa [...]; d) w okresie od 16 listopada 2019 r. do 29 lutego 2019 r. na zniszczenie siedlisk gatunków wymienionych w pkt 1 w związku z wycinką drzew planowaną w I etapie powiększenia obszaru eksploatacji złoża dolomitu Kopalni [...] ( granice obszaru zawiera załącznik do decyzji). W zezwoleniu na wnioskodawcę nałożono następujące warunki: 1) prace należy prowadzić w taki sposób aby nie dopuścić do zniszczenia osobników kruszczyka szerokolistnego, buławnika wielokwiatowego, buławnika mieczolistnego oraz pokrzyka wilczej jagody; 2) wszystkie osobniki gatunków wymienionych w pkt 1 zostaną przeniesione do miejsc o takich samych lub najbardziej zbliżonych warunkach siedliskowych, odpowiednich dla danego gatunku; 3) okazy gatunków wymienionych w pkt 1 zostaną wykopane wraz z bryłą korzeniową i zapasem ziemi (....) ; 4) wnioskodawca jest zobowiązany do monitorowania stanu przesadzonych osobników wymienionych w pkt 1 corocznie w sezonie wegetacyjnym, do końca sierpnia 2021 r., 5) po przeprowadzeniu wycinki drzew oraz w razie niezdjęcia wierzchniej warstwy nakładu należy obszar planowanego poszerzenia eksploatacji w I etapie objąć monitoringiem ukierunkowanym na występowanie chronionych gatunków. (....). Zobowiązano wnioskodawcę do składania do RDOŚ sprawozdania w zakresie wykorzystania zezwolenia w terminie do 31 marca 2020 r. oraz sprawozdania po zakończeniu monitoringu przesadzonych roślin do końca września 2021 r. Rozpatrując odwołanie [...] w [...] GDOŚ wskazał, iż na podstawie art. 56 ust. 2 i ust. 4 ustawy o ochronie przyrody regionalny dyrektor ochrony środowiska może zezwolić w stosunku do gatunków objętych ochroną na niszczenie ich siedlisk, umyślnego przemieszczania w środowisku przyrodniczym i wprowadzania do środowiska przyrodniczego. Zgodnie z art. 56 ust. ustawy wskazanie terminu realizacji wnioskowanych czynności jest elementem obligatoryjnym wniosku, a organ nie może z urzędu dokonać zmiany żądania wskazanego we wniosku GIOŚ podkreślił, że organ II instancji rozpatruje sprawę w tym samym zakresie co organ I instancji, dlatego zmiana terminu wykonania zakazanych czynności w stosunku do chronionych gatunków, w postępowaniu drugoinstancyjnym nie jest możliwa. . Zgodnie z zaskarżoną decyzja przeniesienie chronionych gatunków roślin miało nastąpić do dnia 15 listopada 2019 r. Odwołanie [...] do GDOŚ zostało przez organ I instancji przekazane przy piśmie z dnia 6 grudnia 2019 r. Czynność zniszczenia siedlisk chronionych gatunków miała mieć natomiast miejsce do dnia 29 lutego 2020. Ze względu na skomplikowany charakter sprawy , rozpatrzenie jej nie był możliwie przed tym dniem, tym samym postępowanie w tym zakresie stało się, zdaniem GDOŚ, bezprzedmiotowe. Organ stwierdził, iż w związku z powyższym należało decyzję organu I instancji uchylić i umorzyć postępowanie w tym zakresie, gdyż w niniejszym przypadku zaistniały nieusuwalne przeszkody w kontynuacji postępowania. Skutkiem uchylenia i umorzenia postępowania lub jego części na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 w zw. z art. 105 § 1 pkt k.p.a., jest zakończenie postępowania bez orzekania co do istoty, ze względu na fakt, że stało się ono bezprzedmiotowe. Dlatego zarzuty [...] nie mogą być rozpatrzone. W niniejszej sprawę skutki uchylenia decyzji obowiązują od momentu jej uchylenia, nie działają wstecz i tym samym nie dotyczą czynności, które zostały wykonane wcześniej ( zachowują one ważność). W związku z tym nie jest możliwe wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, nadającej rygor natychmiastowej wykonalności , gdyż w dniu 2 grudnia 2019 r. wniesienia pisma przez pełnomocnika [...] postępowanie stało się bezprzedmiotowe. Organ nadto wyjaśnił, iż w odniesieniu do chronionych gatunków roślin występuję ochrona ścisła lub częściowa. Reżim ochrony wskazuje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin. W sytuacji rzadkich gatunków nieobjętych ochroną zgodnie z art. 53 uop, regionalny dyrektor ochrony środowiska w formie zarządzenia może wprowadzić na terenie województwa na czas określony ochronę takich gatunków. W ocenie GDOŚ w rozpatrywanym przypadku konieczność taka nie zachodzi. W sprawie tej nie można mówić o zagrożeniu wystąpienia szkody w środowisku, gdyż zgodnie z art. 6 pkt 11 lit. a) a) ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie szkoda nie obejmuje uprzednio zdefiniowanego negatywnego wpływu, wynikającego z działania podmiotu korzystającego ze środowiska zgodnie z decyzją , o której mowa w art. 56 uop. Tym samym nie ma możliwości uwzględnienia żądań wskazanych w piśmie z dnia 2 grudnia 2918 r., gdyż działania związane z przeniesieniem chronionych gatunków roślin oraz niszczenia ich siedliska wynika z realizacji decyzji derogacyjnej wydanej na podstawie art. 56 uop. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie [...] z [...] zaskarżonej decyzji zarzuciło błędną interpretację przepisów prawa oraz stanu faktycznego w tym w zakresie występujących roślin i siedlisk prawie chronionych i możliwości odstępstw w ich ochronie. Strona skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w części dotyczącej umorzenia postępowania przed organem I instancji oraz braku merytorycznego rozstrzygnięcia, zobligowanie organu do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy w oparciu o dowody wniesione przez obie stronu zgodnie z zasadą równego traktowania stron, zobligowanie organu do rozpatrzenia wszystkich zarzutów odwołania, i do podjęcia działań blokujących proces inwestycyjny do czasu merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy. Skarżący wniósł o wydanie wyroku na posiedzeniu niejawny w trybie uproszczonym oraz zwrot kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu wydania zaskarżonej decyzji, wbrew twierdzeniom organu, nie doszło do zniszczenia wszystkich siedlisk i gatunków wymienionych decyzji oraz innych prawnie chronionych, które wskazywał skarżący, nie doszło do zniszczenia terenu leśnego, prawnie chronionego. W związku z tym postępowanie nie mogło stać się bezprzedmiotowym i nie było przesłanek do umorzenia postępowania pierwszej instancji. Organ nie rozpatrzył merytorycznie żądań [...] wskazanych w odwołaniu i przed pierwszą instancją.