Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Ewa Makosz-Frymus Sędziowie WSA Maciej Dybowski (spr.) As. sąd. Izabela Kucznerowicz Protokolant st.sekr.sąd. Teresa Zaporowska po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 13 grudnia 2006r. sprawy ze skargi M. N. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie pozbawienia uprawnień kombatanckich, I. uchyla zaskarżoną decyzję, II. zasądza od Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na rzecz M. N. kwotę 100 ( sto ) zł tytułem zwrotu kosztów sądowych. /-/ I. Kucznerowicz /-/ E. Makosz- Frymus /-/ M. Dybowski A.T
sygn. IV SA/Po 851/05
U Z A S A D N I E N I E :
Prawomocnym wyrokiem z dnia [...] marca 2004 r.- sygn. 4/II SA/Po 3566/01 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił decyzję z dnia [...]. nr [...] Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (dalej Kierownik Urzędu) i poprzedzającą ją decyzję Kierownika Urzędu z dnia [...]. nr [...] o pozbawieniu M.N. uprawnień kombatanckich z tytułu udziału w walce o utrwalanie władzy ludowej w organach Milicji Obywatelskiej w okresie od 1 lutego 1945 do 3 października 1945 r.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Administracyjny wskazał, że na podstawie art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (j.t. Dz.U. 142/97/950 ze zm.- dalej ustawa) Kierownik Urzędu ma prawo i obowiązek ustalić, czy zachodzą przesłanki powodujące zachowanie uprawnień z tytułów określonych w ustawie. W aktach administracyjnych brak adnotacji, że przed wydaniem zaskarżonej decyzji zawiadomiono stronę o terminie zapoznania się zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Takie postępowanie narusza jedną z podstawowych zasad procedury administracyjnej (art. 10 kpa). Udział w organizacjach podziemnych w czasie okupacji stanowi zarówno samodzielną podstawę do nabycia, jak i zachowania uprawnień kombatanckich ( art. 25 ust. 2 pkt 2 zd. 2 ustawy). Kierownik Urzędu winien rozważyć i ocenić, czy prócz utrwalania władzy ludowej, istniały inne tytuły do nabycia lub zachowania uprawnień kombatanckich. Obowiązkiem organu jest zweryfikowanie twierdzeń strony, mimo jej ewentualnej bierności w zakresie przedstawienia dowodów (art. 7, 8 i 10 kpa); stanowisko swe organ winien należycie uzasadnić.
Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia [...]nr [...]na podstawie art. 25 ust. 2 p .2 i ust. 4 ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (j.t. Dz.U.42/02/371 ze zm.) pozbawił M.N. uprawnień kombatanckich przyznanych przez Zarząd Wojewódzki ZBoWiD (zaświadczenie z dnia [...].) z tytułu udziału w walkach zbrojnych o utrwalanie władzy ludowej w okresie od lutego 1945 do października 1945 r.
W uzasadnieniu decyzji Kierownik Urzędu przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania. Na podstawie "całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego" ustalono, że Zainteresowany nabył uprawnienia kombatanckie wyłącznie z tytułu walki zbrojnej o utrwalanie władzy ludowej w okresie od lutego 1945 do października 1945 r. w ramach służby w Milicji Obywatelskiej. Potwierdzają to obiektywne dokumenty (akta Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD , w tym zaświadczenie KWMO w P. z dnia [...]r.). To, że M.N. brał udział w walce zbrojnej o utrwalanie władzy ludowej i wyłącznie z tego tytułu uzyskał uprawnienia , zgodnie z art. 25 ust. 2 p. 2 ustawy, stanowi samoistną przesłankę do pozbawienia uprawnień kombatanckich. W sprawie brak dowodów świadczących o tym, by M. N. spełniał przesłanki z art. 25 ust. 2 p. 2 ustawy. W szczególności do Strony nie odnosi się art. 1 ust. 2 p. 3 ustawy. W odpowiedzi na pismo Kierownika Urzędu Strona przesłała dość lakoniczne oświadczenia świadków: A.W. i J.N. Organ, załączając zaznania świadków, zwrócił się pismem z dnia 20 stycznia 2005 r. do Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej o opinię w spawie przynależności M. N. do AK. Prezes Zarządu Okręgowego ŚZŻAK ocenił, że relacje M. N. i oświadczenia świadków A. W. i J. N. budzą poważne wątpliwości co do Ich działalności w AK, wynikające m. in. z braku znajomości charakteru AK jako podziemnego wojska. Z pisma Instytutu Pamięci Narodowej z dnia [...]. wynika, że w aktach osobowych byłego funkcjonariusza MO M.N. nie odnaleziono dokumentów o Jego przynależności do AK (k. 53, 55 akt administracyjnych).