Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Grossmann (spr.) Sędzia WSA Maciej Busz Asesor sądowy WSA Maria Grzymisławska-Cybulska Protokolant st. sekr. sąd. Monika Zaporowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 06 grudnia 2018 r. sprawy ze skargi Miasta i Gminy [...] na zarządzenie zastępcze Wojewody z dnia [...] czerwca 2018 r. nr [...] w przedmiocie nadania osiedlu [...] położonego w miejscowości [...] nazwy [...] 1. uchyla zaskarżone zarządzenie zastępcze; 2. zasądza od Wojewody na rzecz skarżącej Gminy [...] kwotę [...]zł ([...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Zarządzeniem zastępczym z [...] czerwca 2018 r. (znak: [...]) w sprawie nadania osiedlu [...] położonemu w miejscowości S. nazwy [...] (zwanym też dalej "Zarządzeniem") - wydanym na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy z dnia [...] kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dz. U. z 2018 r. poz. 1103; zwanej też dalej w uproszczeniu "ustawą dekomunizacyjną", w skrócie "u.dekom.") - Wojewoda (dalej też jako "Wojewoda" lub "organ nadzoru") zarządził, co następuje:
"§ 1. O. [...] położonemu w miejscowości S. nadaje się nazwę [...].
§ 2. Zarządzenie zastępcze wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa."
W uzasadnieniu Wojewoda - przytoczywszy treść art. 6 ust. 1, 2 i 3 ustawy dekomunizacyjnej - wyjaśnił, że mając na względzie obowiązek wykonania tej ustawy, zarządzeniem nr [...] z dnia [...] lipca 2017 r. powołał zespół, którego zadaniem było pozyskanie listy nazw budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, weryfikację prawidłowości ich nazw oraz współpracę z Instytutem Pamięci N. - Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko N. [...] (dalej w skrócie "IPN") w zakresie konsultacji nazw uznanych przez zespół jako propagujące komunizm lub inny ustrój totalitarny, jak również opracowanie listy propozycji nowych nazw zgodnych z art. 1 u.dekom. W związku z podjętymi ustaleniami dotyczącymi nazw ulic w miejscowości S., Wojewoda - pismem z [...] września 2017 r. (znak: [...]) - wystąpił do IPN o wydanie opinii, czym dopełnił ustawowego obowiązku wynikającego z art. 6 ust. 3 u.dekom. Pismem z [...] marca 2017 r. [powinno być: "2018 r." - uw. Sądu] (znak: [...]([...]) Dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa poinformował, że w ocenie IPN nazwa osiedla [...] w miejscowości S. upamiętnia organizację symbolizującą komunizm w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.dekom.
Jak bowiem wynikało z załączonej do tego pisma notki historycznej, in extenso przez Wojewodę przytoczonej, »Dąbrowszczacy« to pojęcie odnoszące się do komunistów i innych ochotników (przede wszystkim narodowości polskiej) - członków XIII Brygady Międzynarodowej im. J. D. w czasie wojny domowej i sowieckiej interwencji w [...] w latach 1936-1939. Pojęcie to niekiedy rozszerzane jest także na innych uczestników wojny w [...] narodowości polskiej. Byli realizatorami polityki stalinowskiej na Półwyspie Iberyjskim. Ze względów propagandowych wykorzystali jako patrona J. D., od lat nieżyjącego zasłużonego polskiego dowódcę, członka Komitetu Centralnego Narodowego, przekształconego w Rząd N. w okresie Powstania Styczniowego, emigranta we [...], który, po klęsce w wojnie z Prusami w roku 1871, stanął na czele wojsk tzw. [...] i zginął na barykadach w Paryżu. W konkluzji cytowanej notki IPN wskazano, że jako »dąbrowszczacy« stali się częścią propagandowego mitu w okresie PRL, głoszącego, iż komuniści w różnych krajach świata walczyli o wyzwolenie »narodowe i społeczne«, przy pełnym przemilczeniu ich dążeń do rozszerzenia systemu stalinowskiego i zasięgu totalitarnego ZSRS na inne kraje Europy. W świetle przytoczonych faktów historycznych nie ulega kwestii - zdaniem IPN - iż nazwa osiedla [...] upamiętnia organizację symbolizującą komunizm. Tym samym nazwę tę należy uznać za niezgodną z art. 1 ust. 1 u.dekom.