Sprawa ze skargi na postanowienie Wojewody [...] w przedmiocie uznania zarzutów zobowiązanego za nieuzasadnione
Tezy

1. Opłata za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności jest należnością o charakterze cywilnoprawnym.

2. Opłata ustalona w decyzji o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności podlega egzekucji administracyjnej, na podstawie art. 2 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015 z późn. zm.).

3. Do opłaty za przekształcenie nie znajdują zastosowania przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.)

4. Do roszczenia dotychczasowego właściciela o zapłatę opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, jako do roszczenia majątkowego o charakterze cywilnoprawnym, znajdują zastosowanie przepisy ustawy z dnia 13 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) o przedawnieniu.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Grossmann (spr.) Sędziowie WSA Donata Starosta WSA Maciej Busz Protokolant st.sekr.sąd. Justyna Hołyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi M. P. na postanowienie Wojewody [...] z dnia [...], nr [...] w przedmiocie uznania zarzutów zobowiązanego za nieuzasadnione 1. uchyla zaskarżone postanowienie i poprzedzające je postanowienie Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] nr [...] o uznaniu zarzutów zobowiązanego za nieuzasadnione; 2. zasądza od Wojewody [...] na rzecz skarżącego M. P. kwotę [...] zł ([...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie strona 1/12

Postanowieniem z [...] listopada 2013 r., nr [...], Wojewoda Wielkopolski utrzymał w mocy postanowienie - stanowisko wierzyciela w sprawie zarzutów zobowiązanego, wydane przez Prezydenta [...] w dniu [...] września 2013 r., nr [...] (l.dz. [...]), uznające zarzuty zobowiązanego za nieuzasadnione.

Wskazane postanowienia zapadły w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.

Decyzją z 18 stycznia 2002 r., nr ZG-920/725/132/00 (dalej: "decyzja o przekształceniu"), Prezydent [...] (dalej: "Prezydent Miasta" lub "organ I instancji") - wskazując jako podstawę art. 1 ust. 2, art. 2 ust. 1 pkt 1 i ust. 2, art. 4, art. 4a ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności (Dz. U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1299; dalej: "ustawa o przekształceniu z 1997 r.", w skrócie: "u.p.u.w.1997") oraz art. 70 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543; dalej w skrócie: "u.g.n.") - orzekł przekształcić odpłatnie, przysługujące J. B-J. i M. P. (dalej łącznie jako: "Wnioskodawcy" lub "Współwłaściciele"), prawo użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości, położonej w [...], w prawo własności (pkt 1 decyzji o przekształceniu). Opłata z tytułu przekształcenia została określona na kwotę 310.000 zł i rozłożona, zgodnie z wnioskiem, na 10 równych rat rocznych, oprocentowanych (oprócz 1. raty) według stopy redyskonta weksli stosowanej przez NBP (pkt 2 decyzji o przekształceniu). W punkcie 3. decyzji orzeczono o ustanowieniu hipoteki przymusowej na nieruchomości objętej przekształceniem, w kwocie 279.000 zł, dla zabezpieczenia wierzytelności Skarbu Państwa z tytułu niezapłaconych rat. Do wpisu hipoteki do księgi wieczystej ostatecznie jednak nie doszło, gdyż prawo własności przedmiotowej nieruchomości zostało wcześniej wniesione przez Współwłaścicieli aportem do założonej przez nich spółki.

W celu egzekucji niespłaconych należności pieniężnych wystawione zostały trzy tytuły wykonawcze z [...] sierpnia 2012 r. o numerach: [...],[...] i[...], w których jako zobowiązany został wskazany M. P. (dalej jako: "Zobowiązany" lub "Skarżący").

W piśmie z [...] września 2012 r., uzupełnionym pismem z [...] października 2012 r., Zobowiązany podniósł zarzut braku ustanowienia hipoteki przymusowej, opierając go na podstawie prawnej z art. 33 pkt 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U z 2012 r. poz. 1015 z późn. zm.; dalej w skrócie: "u.p.e.a."), tj. na przesłance nieistnienia obowiązku uiszczenia opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. W ocenie Zobowiązanego wszystkie trzy części decyzji o przekształceniu [punkty jej sentencji - uw. Sądu] "stanowią monolit i określają precyzyjnie obowiązki każdej ze stron", przy czym punkt trzeci tej decyzji, dotyczący ustanowienia hipoteki, stanowił "warunek" ustanowienia dwóch pozostałych, bez którego Wnioskodawcy nigdy by się "nie zdecydowali na wyrażenie zgody na przekształcenie". Nadto w ramach tego samego zarzutu - nieistnienia obowiązku - Zobowiązany podniósł, że zobowiązanie wynikające z tytułów wykonawczych jest częściowo przedawnione. Do opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości stosuje się bowiem, zdaniem Zobowiązanego, na podstawie art. 2 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.; dalej w skrócie: "o.p."), przepisy działu III Ordynacji podatkowej, w tym jej art. 70 § 1 o.p. statuujący pięcioletni termin przedawnienia zobowiązań podatkowych. W konsekwencji, w ocenie Zobowiązanego, przedawniły się już należności z tytułu opłat (wraz z odsetkami), których termin płatności upłynął: 31 marca 2003 r., 31 marca 2004 r., 31 marca 2005 r. i 31 marca 2006 r. - stwierdzone tytułem wykonawczym nr [...] - a także opłata, której termin płatności upłynął 31 marca 2007 r., stwierdzona tytułem wykonawczym nr [...]. Jednocześnie Zobowiązany podkreślił, z powołaniem się na orzecznictwo sądów administracyjnych, że w razie zgłoszenia zarzutu nieistnienia obowiązku (art. 33 § 1 u.p.e.a.), organ jest zobowiązany z urzędu zbadać kwestię przedawnienia zobowiązania.

Strona 1/12