Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax, Sędziowie Sędzia WSA Bożena Miliczek - Ciszewska (spr.), Sędzia WSA Małgorzata Walentek, Protokolant Katarzyna Lisiecka-Mitula, , po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 lipca 2017 r. sprawy ze skargi T. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zasiłku stałego uchyla zaskarżoną decyzję.
Decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta P. (dalej organ pierwszej instancji) przyznał T.G. (dalej strona lub skarżąca) zasiłek stały od 1 marca 2015 r. do 30 kwietnia 2018 r. w wysokości 247,52 zł miesięcznie.
Ten sam organ administracji publicznej uchylił powyższą decyzję - decyzją z dnia [...] r. - od dnia 1 czerwca 2015 r., w trybie art. 106 ust. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj.: Dz. U. z 2015 r., poz. 163 ze zm.; dalej ustawa). W uzasadnieniu wskazał, że w maju 2015 r. strona zakupiła robot kuchenny z dodatkami za łączną kwotę 4.725 zł, którą pożyczyła od osoby pomagającej jej w leczeniu. Podał, że pożyczka ta stanowi dochód podlegający wliczeniu do dochodu strony. Wskazał, że zgodnie z art. 8 ust. 11 pkt 1 ustawy ten jednorazowy dochód należało rozliczyć w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy, poczynając od miesiąca, w którym dochód został wypłacony. Spowodowało to przekroczenie kryterium dochodowego o 149,23 zł w maju 2015 r. Wywiódł, że w świetle art. 8 ust. 1 i art. 37 ust. 2 pkt 1 ustawy nie ma podstaw do korzystania przez stronę z zasiłku stałego od czerwca 2015 r. Wypłacony zasiłek poczynając od tego miesiąca podlega zwrotowi i w sprawie nienależnie pobranego zasiłku stałego zostanie wydana odrębna decyzja.
W odwołaniu strona zarzuciła, że robot kuchenny zakupiła na prośbę innej osoby i miała go zwrócić, ale został jej skradziony, co zgłosiła na Policji. Natomiast pozbawienie jej zasiłku stałego doprowadza ją do całkowitego ubóstwa i braku możliwości zabezpieczenia podstawowych warunków życiowych.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. (dalej organ odwoławczy lub Kolegium) decyzją z dnia [...]r. nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji, podzielając jej ustalenia i wnioski. Kolegium wskazało, że w maju 2015 r. strona dysponowała kwotą 4.725 zł, którą należy uznać za dochód strony rozliczany według art. 8 ust. 11 pkt 1 ustawy. O zmianie sytuacji materialnej strona nie poinformowała, a nastąpiło przekroczenie kryterium dochodowego. Kolegium zwróciło też uwagę na otrzymaną przez stronę pomoc finansową z pomocy społecznej.
W skardze do tutejszego Sądu strona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji. Podniosła podobne zarzuty jak w odwołaniu twierdząc, że robot kuchenny nie należał do niej lecz do innej osoby, od której otrzymała pieniądze na jego zakup. Nie informowała o uzyskaniu dochodu, bo ani pieniądze, ani robot nie należą do niej. Jej zdaniem organ nie powinien opierać się na anonimowych donosach.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 31 maja 2016 r. sygn. akt IV SA/Gl 1161/15 uchylił decyzję organu odwoławczego wskazując, że decyzje podejmowane na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy mają charakter konstytutywny i wywołują skutki prawne dopiero od chwili ich wydania, tj. ex nunc. W przypadku stwierdzenia, że zachodzą przesłanki przewidziane w art. 106 ust. 5 ustawy, organ wydaje decyzję uchylającą lub zmieniającą pierwotne rozstrzygnięcie ze skutkiem ex nunc, a co za tym idzie kształtuje nowy zakres uprawnień strony, istniejący dopiero od momentu wydania nowej decyzji, orzekającej o utracie prawa lub o zmianie wysokości dotychczas pobieranego świadczenia. Dlatego w przedmiotowej sprawie brak jakichkolwiek podstaw by zmieniać decyzję przyznającą prawo do określonych świadczeń z pomocy społecznej ze skutkiem ex tunc, tj. wstecz. Tymczasem decyzja organu pierwszej instancji wydana [...]r. uchyliła decyzję przyznającą skarżącej zasiłek stały od dnia 1 czerwca 2015 r., a więc właśnie z mocą wsteczną. Utrzymanie w mocy tego rozstrzygnięcia przez Kolegium nie było zatem zgodne z art. 106 ust. 5 ustawy.