Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Rafał Wolnik, Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska (spr.), Sędzia WSA Małgorzata Walentek, Protokolant Katarzyna Lisiecka-Mitula, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2018 r. sprawy ze skargi D. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji w sprawie przyznania świadczenia wychowawczego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy M. z dnia [...] r. nr [...]
Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w M., działający z upoważnienia Wójta Gminy M. decyzją z dnia [...]r., nr [...], skierowaną do D.B. (dalej: "skarżąca"), przyznał jej prawo do świadczenia wychowawczego na dziecko - A.B. (ur. [...]r.), w okresie od 1 października 2017 do 30 września 2018 r.
Decyzją z dnia [...]r., nr [...], Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w M., działający z upoważnienia Wójta Gminy M., na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r. poz. 1851 z późn. zm., zwanej dalej w skrócie: "ustawa" lub "ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci"), uchylił z dniem 24 stycznia 2018 r. wyżej opisaną decyzję własną z dnia [...]r., z powodu uzyskania przez skarżącą dochodu za miesiąc grudzień 2017 r., który wyniósł 1 538,08- zł. netto i od 1 stycznia 2018 r. przekroczenia o kwotę 15,38- zł. ustawowego kryterium dochodowego na osobę uprawniającego do świadczenia wychowawczego (800,- zł.).
W odwołaniu z dnia 25 stycznia 2018 r. skarżąca wniosła o zmianę niekorzystnej dla niej decyzji podnosząc, że jej dochód za 2016 r. został utracony, natomiast doliczono jej nowy dochód pomimo, że pracuje w tym samym zakładzie pracy, a zmienił się tylko jego numer NIP.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Częstochowie decyzją z dnia [...]r., nr [...], po rozpatrzeniu odwołania, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r. poz. 1257, w skrócie: "k.p.a.") w związku z art. 2, art. 4, art. 5, art. 7 ust. 1, 3 i 3a, art. 13, art. 18 ust. 6 i art. 27 ust. 1 ustawy, utrzymało w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...]r. W uzasadnieniu decyzji powołało się na warunki nabywania prawa do świadczenia wychowawczego oraz zasady przyznawania i wypłacania tego świadczenia określone w ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. W myśl art. 4 ustawy celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych (ust. 1), świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka (ust. 2), świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w ust. 2, do dnia ukończenia przez dziecko 18 roku życia (ust. 3). Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy, świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, w wysokości 500,00- zł. miesięcznie na dziecko w rodzinie. Z kolei, zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2 ustawy, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800,00- zł. Natomiast w myśl art. 5 ust. 4 ustawy, jeżeli członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1 200,00- zł. W art. 2 ustawy zamieszczone zostały definicje legalne pojęć jakimi omawiana ustawa się posługuje. Zgodnie z pkt 1 tego artykułu dochód oznacza to dochód w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, a zgodnie z jego pkt 2 dochód członka rodziny - oznacza to przeciętny miesięczny dochód członka rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 1-3 ustawy. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, w przypadku utraty dochodu przez członka rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego, lub po tym roku, ustalając ich dochód, nie uwzględnia się dochodu utraconego. Stosownie art. 7 ust. 3 ustawy, w przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego po roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego, dochód ich ustala się na podstawie dochodu członka rodziny lub dochodu dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, powiększonego o kwotę osiągniętego dochodu za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiło uzyskanie dochodu, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w okresie, na jaki ustalane lub weryfikowane jest prawo do świadczenia wychowawczego. Z kolei, w myśl art. 7 ust. 3a ustawy, przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu nie stosuje się do dochodu z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i dochodu z tytułu wyrejestrowania lub rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli członek rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego utracili dochód z tych tytułów i w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia utraty dochodu, uzyskali dochód u tego samego pracodawcy lub zleceniodawcy lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpoczęli pozarolniczą działalność gospodarczą. Jak stanowi art. 18 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy uzyskanie dochodu powoduje utratę prawa do świadczenia wychowawczego, świadczenie nie przysługuje od miesiąca następującego po pierwszym miesiącu od miesiąca, w którym dochód został osiągnięty. Ponadto, w myśl art. 27 ust. 1 ustawy, organ właściwy oraz wojewoda mogą bez zgody strony zmienić lub uchylić ostateczną decyzję administracyjną, na mocy której strona nabyła prawo do świadczenia wychowawczego, jeżeli uległa zmianie sytuacja rodzinna lub dochodowa rodziny mająca wpływ na prawo do świadczenia wychowawczego, członek rodziny nabył prawo do świadczenia wychowawczego w innym państwie w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, osoba nienależnie pobrała świadczenie wychowawcze lub wystąpiły inne okoliczności mające wpływ na prawo do świadczenia wychowawczego. Procesową podstawę do zastosowania art. 27 ust. 1 ustawy zawiera art. 163 k.p.a., który stanowi, że organ administracji publicznej może uchylić lub zmienić decyzję, na mocy której strona nabyła prawo, także w innych przypadkach oraz na innych zasadach niż określone w niniejszym rozdziale, o ile przewidują to przepisy szczególne. Wójt Gminy M., po rozpatrzeniu wniosku skarżącej z dnia 18 sierpnia 2017 r., decyzją z dnia [...]r. przyznał jej prawo do świadczenia wychowawczego na okres zasiłkowy od dnia 1 października 2017 r. do dnia 30 września 2018 r., w kwocie 500 zł miesięcznie. Ustalił, że jej rodzina składa się z dwóch osób, a miesięczny dochód w 2016 r. wyniósł 1 314,70-zł. (1 222,03-zł. dochód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych + 92,67-zł. dochód niepodlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych), co stanowi kwotę 657,35-zł. w przeliczeniu na 1 osobę w rodzinie. Z wydruku odpowiedzi systemu ZUS z dnia 19 stycznia 2018 r. i załączonych zaświadczeń o dochodach wynika, że skarżąca była zatrudniona w A z siedzibą we W., ul. [...], w tym: na podstawie umowy zlecenia w okresie od 01.08.2015 r. do 31.07.2016 r., a na podstawie umowy o pracę w okresie od 01.08.2016 r. do 31.10.2017 r. Natomiast od dnia 1 listopada 2017 r. jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony do dnia 31.10.2018 r. w "B z siedzibą we W., ul. [...], za wynagrodzeniem miesięcznym za grudzień 2017 r. wynoszącym 1 538,08- zł. netto. Organ I instancji przyjął, że suma dochodów za 2016 r. wraz z dochodem uzyskanym wyniosła 1.630,75- zł., co wynika z wyliczenia: 92,67-zł. + 1 538,08-zł. = 1.630,75-zł., tj. 815,38-zł. w przeliczeniu na jedną osobę w rodzinie. W konsekwencji powyższych ustaleń organ I instancji uchylił z dniem 24 stycznia 2018 r. własną decyzję z dnia [...]r. przyznającą skarżącej świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko w rodzinie na okres zasiłkowy 2017/2018.