Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga - Gajewska (spr.) Sędzia WSA Andrzej Matan Protokolant Paulina Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 października 2012 r. sprawy ze skargi M. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę.
Wnioskiem z dnia [...] M.P. zwrócił się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w C. o udzielenie mu pomocy finansowej na "uregulowanie długów mieszkaniowych" wskazując, że do zadłużenia w wysokości [...] - zł. doszło w sezonie grzewczym na skutek nierzetelnie prowadzonych prac przez firmę A.
Decyzją z dnia [...], nr [...], działający z upoważnienia Burmistrza Miasta C., Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w C., na podstawie art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 106 ust. 4, art. 39 ust. 1 i 2, art. 41 pkt 1 oraz art. 110 ust. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), odmówił M.P. przyznania pomocy finansowej w postaci zasiłku celowego na częściowe pokrycie zadłużenia w opłacie za czynsz z uwagi na przekroczenie kryterium dochodowego oraz ograniczone środki finansowe. Uzasadniając swoje stanowisko organ wskazał, iż dochód w dwuosobowej rodzinie strony wynosi [...] zł., podczas gdy kryterium dochodowe dla rodziny dwuosobowej wynosi [...] zł. Z analizy budżetu wydatków miesięcznych rodziny wynika, że wynoszą one [...] zł. plus kredyty w wysokości [...] zł. Zadłużenie strony z tytułu czynszu w Spółdzielni Mieszkaniowej, zgodnie z jej oświadczeniem z dnia [...] wynosi [...] zł., które strona zadeklarowała się spłacać w miesięcznych ratach po [...] zł., począwszy od miesiąca [...]. Organ zaznaczył, iż nie dysponuje środkami finansowymi na spłatę zadłużenia czynszu i innych zobowiązań finansowych oraz nie uznaje ich za mieszczące się w katalogu podstawowych potrzeb bytowych. Stronie, w ramach pracy socjalnej, zaproponowano weryfikację wszelkich zobowiązań finansowych i podjęcie działań mających na celu pomniejszenie miesięcznych opłat, jak też poinformowano o możliwości złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego. Dodatkowo organ nie stwierdził podstaw do przyznania stronie zasiłku celowego specjalnego na podstawie art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej.
W odwołaniu M.P. zarzucił organowi pierwszej instancji naruszenie art. 7, art. 8, art. 104 i art. 107 Kodeksu postępowania administracyjnego, bowiem ustawa o pomocy społecznej nawet w przypadkach przekroczenia kryterium dochodowego pozwala na przyznanie mu pomocy finansowej.
Decyzją z dnia [...] nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a., utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, że podczas wywiadu środowiskowego w dniu [...] organ pierwszej instancji ustalił, że M.P. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z konkubiną - A.T. Na dochód rodziny składa się wynagrodzenie za pracę wnioskodawcy w wysokości [...] zł. oraz renta inwalidzka w wysokości [...] zł., tj. łącznie [...] zł. A.T. jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku od [...], a M.P. ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności oraz leczy się neurologicznie i w poradni zdrowia psychicznego. W swoim oświadczeniu z dnia [...] odwołujący poinformował, że pracuje z zakładzie pracy chronionej jako pracownik ochrony, nadto do miesiąca [...] miał przyznany dodatek mieszkaniowy, który obecnie jest wstrzymany. Rodzina zaciągnęła kredyty, dlatego jej zdolność finansowa jest znacznie obniżona, a wysokość miesięcznych rat kredytów wynosi [...] zł., natomiast pozostałe wydatki wynoszą [...] zł. i obejmują opłaty za energię elektryczną, gaz, środki czystości, leki, żywność, telefon i bilety. Łączny dochód rodziny odwołującego wynosi [...] zł., co miesięcznie na osobę w rodzinie stanowi dochód w wysokości [...] zł., tym samym przekracza ustawowe kryterium dochodowe, które dla rodziny dwuosobowej wynosi 702,00 - zł. W myśl art. 3 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej. Podstawową zasadę udzielania pomocy społecznej formułuje art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym prawo do świadczeń, z zastrzeżeniem art. 40, art. 41, art. 53a, art. 78 i art. 91 przysługuje osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 351,- zł., zwanej dalej "kryterium dochodowym na osobę w rodzinie", przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2-15 lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy. Stosownie do treści art. 39 ustawy o pomocy społecznej w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby życiowej może być przyznany zasiłek celowy, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów, napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. odmowa przyznania wnioskowanego świadczenia jest uzasadniona, jednakże nie tylko z uwagi na podnoszone przez organ pierwszej instancji ograniczone możliwości finansowe, ale przede wszystkim ze względu na to, że spłata zadłużenia czynszowego nie jest niezbędną potrzebą bytową, wymagającą zaspokojenia w ramach zasiłku celowego. Celem pomocy społecznej jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwianie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka (art. 2 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej). Natomiast pokrycie zaległości czynszowych nie jest niezbędną potrzebą życiową i tym samym nie jest celem pomocy społecznej, a nawet byłoby udzieleniem pomocy wierzycielowi strony, a więc podmiotowi, do którego na pewno nie jest adresowana ustawa o pomocy społecznej. Z tego powodu nie istnieje możliwość przyznania zasiłku celowego z przeznaczeniem na zapłacenie zaległości czynszowych, nie ma bowiem do tego upoważnienia w obowiązujących przepisach prawa.