Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bożena Miliczek-Ciszewska, Sędziowie Sędzia WSA Teresa Kurcyusz-Furmanik, Sędzia WSA Małgorzata Walentek (spr.), Protokolant Katarzyna Lisiecka-Mitula, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 maja 2018 r. sprawy ze skargi Gminy Sosnowiec na zarządzenie zastępcze Wojewody Śląskiego z dnia 13 grudnia 2017 r. nr NPII.4131.4.18.2017 w przedmiocie zmiany nazwy ronda w Mieście Sosnowiec oddala skargę.
Zarządzeniem zastępczym nr NPII.4131.4.18.2017 z dnia 13 grudnia 2017 r. Wojewoda Śląski dokonał zamiany nazwy ronda z "im. Edwarda Gierka", położonego na terenie Miasta Sosnowiec u zbiegu ulic Ostrogórskiej, Henryka Sienkiewicza, 1 Maja i Stanisława Małachowskiego na "Zagłębia Dąbrowskiego". Wykonanie zarządzenia powierzono Prezydentowi Miasta Sosnowiec. Jednocześnie wskazano, że zarządzenie zastępcze wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego.
W uzasadnieniu zarządzenia Wojewoda wskazał, że nadanie rondu imienia "Edwarda Gierka" nastąpiło w drodze uchwały Nr 846/XLV/02 Rady Miejskiej w Sosnowcu z dnia 23 maja 2002 r. W ocenie Wojewody nadana powyższą uchwałą nazwa ronda jest niezgodna z prawem, bowiem upamiętnia ona osobę symbolizującą komunizm, a tym samym narusza art. 1 ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych Gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dz. U. z 2016 r., poz. 744 z późn. zm.) dalej powoływanej jako "ustawa" lub "ustawa dekomunizacyjna".
Wyjaśnił, że ustawa ta w art. 6 ust. 1 nałożyła na właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego obowiązek zmiany, w terminie 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie, nazw budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów upamiętniające osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny lub propagujące taki ustrój w inny sposób. W przypadku niewykonania takiego obowiązku w ww. terminie tj. do dnia 2 września 2017 r. wojewoda ma obowiązek wydania zarządzenia zastępczego, w którym nadaje nazwę zgodną z art. 1 ustawy w terminie 3 miesięcy od dnia, w którym upłynął wskazany termin. Przy czym wydanie zarządzenia winno zostać poprzedzone uzyskaniem opinii Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (dalej IPN) potwierdzającej niezgodność nazwy obowiązującej w dniu wejścia w życie ustawy z przepisem art. 1.
Dalej organ nadzoru podał, że doręczona mu opinia z dnia 3 listopada 2017 r. wskazuje, że w ocenie IPN nazwa ronda "imienia Edwarda Gierka" wypełnia normę z art. 1 ustawy i powinna zostać zmieniona. Podniesiono w niej, że Edward Gierek (1913-2001) był działaczem komunistycznym, I Sekretarzem Komitetu Centralnego komunistycznej PZPR w latach 1971-1980." Tym samym jest osobą symbolizującą komunizm w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy. Zgodnie z wykładnią językową symbolizować oznacza przedstawiać coś pod postacią symbolu; być symbolem czegoś. Tym samym fakt honorowania takiej postaci w nazwie ronda, w opinii IPN, sprawia, iż posiada ona charakter nazwy upamiętniającej osobę symbolizującą komunizm. Wojewoda stwierdził, że w pełni podziela i przyjmuje wnioski płynące z tej opinii, wskazujące na konieczność zmiany nazwy ronda "im. Edwarda Gierka", jako sprzecznej z art. 1 ust. 1 ustawy.