Sprawa ze skargi na decyzję Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji;
Tezy

Wymagania dotyczące ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem spowodowanym przez pojazdy samochodowe określone zostały w przepisach o ruchu drogowym oraz rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 17 kwietnia 1987 r. w sprawie dopuszczalnych do wprowadzenia do powietrza atmosferycznego rodzajów i ilości substancji zanieczyszczających wytwarzanych przez silniki spalinowe /Dz.U. nr 14 poz. 87/.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi PPKS G. Przedsiębiorstwo Państwowej Komunikacji Samochodowej w G., obecnie: Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Spółka z o.o. na decyzję Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 29 marca 1999 r. (...) w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji; - uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję tego organu z dnia 14 grudnia 1998 r.; (...).

Inne orzeczenia o symbolu:
613 Ochrona środowiska i ochrona przyrody
Inne orzeczenia z hasłem:
Ochrona środowiska
Ruch drogowy
Inne orzeczenia sądu:
NSA w Warszawie (przed reformą)
Uzasadnienie strona 1/2

Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa decyzją z dnia 29 marca 1999 r. działając w trybie art. 127 par. 3 Kpa utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia 14 grudnia 1998 r. odmawiającą stwierdzenia nieważności pięciu decyzji Wojewody R. wymierzających Przedsiębiorstwu Państwowemu Komunikacji Samochodowej w G. opłaty za emisję zanieczyszczeń pochodzących z eksploatacji środków transportu za lata 1992-1995:

- decyzji z dnia 18 marca 1993 r. (...),

- decyzji z dnia 5 maja 1994 r. (...),

- decyzji z dnia 5 maja 1994 r. (...),

- decyzji z dnia 14 marca 1996 r. (...),

- decyzji z dnia 18 listopada 1996 r. (...).

W uzasadnieniu tej decyzji podano, że nie ulega wątpliwości, iż spalanie paliw w silnikach spalinowych pojazdów mechanicznych powoduje określoną emisje zanieczyszczeń do powietrza. Podstawę prawną do naliczenia opłat za emisję zanieczyszczeń stanowił art. 86 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska /t.j. Dz.U. 1994 nr 49 poz. 196 ze zm./.

Przepisy powyższej ustawy nie przewidywały możliwości odstąpienia przez wojewodę od pobierania opłat za poszczególne rodzaje zanieczyszczeń, w tym więc także za emisje z pojazdów napędzanych silnikami spalinowymi.

W ocenie organu naczelnego "fakt, iż obciążenie opłatami za wprowadzanie do powietrza zanieczyszczeń przez silniki spalinowe nie stanowi przesłanki do stwierdzenia nieważności decyzji potwierdza też powołane /przez PPKS w G./ orzecznictwo NSA w tego typu sprawach. Naczelny Sąd Administracyjny kwestionując zasadność wymierzenia opłat za emisje zanieczyszczeń z pojazdów ograniczył sio do uchylenia wadliwych, w jego ocenie, decyzji organów administracji (...) natomiast nie stwierdził ich nieważności. Zgodnie z regulacją z art. 22 ust. 3 ustawy /o NSA/ w przypadku stwierdzenia, że zachodzą przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji - NSA stwierdza ich nieważność. Powyższe wskazuje, że także NSA nie przyjmuje, aby wymierzenie opłat za wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza stanowiło rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa"

Skargę na tę decyzję wniosło do Naczelnego Sądu Administracyjnego PPKS - G., które podtrzymuje zarzuty, zgłaszane w postępowaniu administracyjnym i wnosi o uchylenie zaskarżonej decyzji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Przepis art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa, w oparciu o który prowadzone było postępowanie nieważnościowe w sprawie niniejszej wskazuje dwie, niezależne, przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej. Pierwsza z nich - to wydanie decyzji bez podstawy prawnej /art. 156 par. 1 pkt 2 zdanie pierwsze/, druga zaś - to wydanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa.

W sprawie niniejszej postępowanie nadzorcze wszczęte zostało wnioskiem skarżącego o zwrot wpłaconych na podstawie wskazanej decyzji, kwot z tytułu opłat za emisję spalin z silników samochodowych. PPKS w G. we wniosku tym zarzucał, że opłaty uiszczone zostały bez podstawy prawnej i powoływał się przy tym na wyrok NSA z dnia 21 kwietnia 1993 r. I SA 1573/92. Wniosek ten potraktowany został jako żądanie stwierdzenia na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa nieważności decyzji o wymierzeniu om. opłat. W decyzjach Ministra wydanych w postępowaniu nieważnościowym /decyzji zaskarżonej i poprzedzającej ją decyzji tego organu/ odmowę stwierdzenia nieważności wskazanych decyzji uzasadniono tym, że nawet NSA w powyższym wyroku nie stwierdził, że decyzję te wydano z rażącym naruszeniem prawa. Tymczasem nie ta przesłanka była wskazana we wniosku wszczynającym postępowanie nadzorcze, lecz przesłanka z art. 156 par. 1 pkt 2 zdanie pierwsze, tj. wydanie decyzji bez podstawy prawnej. Brak podstawy prawnej zachodzi wówczas, gdy nie istnieje przepis prawa pozwalający regulować daną materię w drodze decyzji administracyjnej /art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa/. Organ rozpoznał wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji wyłącznie w aspekcie przesłanki "rażącego naruszenia prawa" bez rozważenia przesłanki wydania decyzji bez podstawy prawnej. Wbrew stanowisku organu podnieść należy, iż obowiązujące do 1 stycznia 1998 r. przepisy ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska nie dawały podstawy do naliczania opłat za emisję substancji zanieczyszczających powietrze w związku z użyciem w pojazdach silników spalinowych. Utrwalone w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego było stanowisko, iż skoro zanieczyszczanie powietrza przy używaniu silników spalinowych nie jest limitowane decyzjami o których mowa w art. 30 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska bowiem ustawa ta przewiduje inne środki zabezpieczające przed skażeniem środowiska przez pojazdy - to wymierzenie opłaty za wprowadzenie do powietrza zanieczyszczeń przez pojazdy o silnikach spalinowych pozbawione jest podstawy prawnej. Ustawa ww. art. 30 nakłada na organy administracji obowiązek wydawania decyzji określającej rodzaj i ilość dopuszczalnych zanieczyszczeń powietrza. Art. 86 ust. 1 stanowi, iż jednostki organizacyjne ponoszą opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska i wprowadzanie w nim zmian. Z treści art. 27a a także art. 32 ustawy wskazanej wynika, że zabezpieczenie powietrza przed zanieczyszczeniem powstającym przy eksploatacji silników spalinowych następuje za pomocą innych środków niż przewidziano w art. 30 tej ustawy. Okoliczności te nie były rozważane przez organ orzekający, który jako podstawę rozstrzygnięcia w decyzjach ustalających opłaty czyli decyzjach kwestionowanych wskazywał li tylko ogólny przepis art. 86 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska.

Strona 1/2
Inne orzeczenia o symbolu:
613 Ochrona środowiska i ochrona przyrody
Inne orzeczenia z hasłem:
Ochrona środowiska
Ruch drogowy
Inne orzeczenia sądu:
NSA w Warszawie (przed reformą)