Obowiązek wykonania rozbiórki obiektów, o których mowa w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./, wynika bezpośrednio z tego przepisu prawa i podlega wykonaniu w drodze egzekucji administracyjnej /art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - Dz.U. nr 24 poz. 151 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał ze względów formalnych zasadność skargi Zakładu Produkcyjno-Remontowego Energetyk w P. na decyzję Ministra Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej z dnia 14 lipca 1986 r. w przedmiocie nakazu rozbiórki obiektu budowlanego i na podstawie art. 207 par. 1 i 3 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Dyrektora Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w K., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Ministra Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej kwotę złotych sześćset tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.
Decyzją z dnia 6 marca 1986 r. Dyrektor Wydziału Planowania Przestrzennego, Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego Urzędu Wojewódzkiego w K. nakazał Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Remontowemu Energetyki w P. zlikwidowanie zabudowy ośrodka wczasowego, znajdującego się na działce nr 18/5 w S. W uzasadnieniu tej decyzji organ stwierdził, że ośrodek został wniesiony na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 10 maja 1974 r., na czas określony do 1976 r. Wobec upływu terminu, a także ze względu na ustalenie obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego S., który przewiduje likwidację zabudowy tymczasowej na wskazanej działce, Przedsiębiorstwo jest obowiązane dokonać rozbiórki obiektów. Jako podstawę prawną decyzji organ wskazał art. 37 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz art. 38 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229/. Ponadto w uzasadnieniu decyzji podano, że zostało wydane wskazanie lokalizacyjne dla budowy na mawianej działce ośrodka wczasowego Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w O.
Minister Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej decyzją z dnia 14 lipca 1986 nr U37.087-K-22/86 - po rozpatrzeniu odwołania Przedsiębiorstwa - utrzymał w mocy decyzję organu I instancji, podając takie samo uzasadnienie rozstrzygnięcia.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Zakład Produkcyjno-Remontowy Energetyki w P. wniósł o uchylenie decyzji organów obu instancji /stwierdzenie ich nieważności/ z powodu naruszenia przepisów postępowania administracyjnego. Skarżący zarzucił, że nie zostały wyjaśnione wszystkie okoliczności sprawy i naruszony został interes zakładów pracy. Zdaniem skarżącego, rozbiórka obiektów znajdujących się na działce powinno nastąpić równocześnie z rozpoczęciem budowy stałego ośrodka wypoczynkowego, co pozwoliłoby na zapewnienie ciągłości wypoczynku pracowników. O realizację stałego ośrodka skarżący ubiega się bezskutecznie od 1976 r., jednakże sprawa ta nie została dotychczas załatwiona ze względu na negatywne stanowisko organu I instancji. Wniosek skarżącego z dnia 19 listopada 1985 r. o ustalenie miejsca i warunków budowy stałego ośrodka na omawianej działce nie został dotychczas rozpatrzony.
W odpowiedzi na skargę organ administracji wniósł o odrzucenie skargi, podając, że postępowanie w tej sprawie zostało wszczęte w 1974 r.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W rozpatrywanej sprawie jest bezsporne, że skarżący otrzymał pozwolenie na budowę ośrodka wczasowego w S. jako obiektu tymczasowego na okres do 1976 r.
Podstawowe zagadnienie prawne sprowadza się do tego, czy jest podstawa prawna do wydania decyzji nakazującej przymusową rozbiórkę obiektu, ze względu na upływ czasu oznaczony w pozwoleniu na jego budowę. Kwestia ta jest unormowana w art. 38 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./. Z artykułu tego wynika, że inwestor /właściciel, zarządca/ jest obowiązany dokonać rozbiórki obiektu budowlanego objętego nakazem przymusowej rozbiórki /art. 38 ust. 1/ i obiektu podlegającego rozbiórce ze względu na upływ czasu oznaczony w pozwoleniu na budowę lub na jaki został wzniesiony /art. 38 ust. 2/. Pierwsza sytuacja - nakazanie przymusowej rozbiórki - odnosi się do tych wypadków, w których przepisy prawa przewidują wydanie nakazu rozbiórki, /np. art. 36 ust. 3., art. 37 ust. 1 i 2 prawa budowlanego/.