1. Wprawdzie wybudowanie obiektu w oparciu o ostateczną decyzję o pozwoleniu na budowę wywiera określone skutki prawne, jednakże nie może wyłączać dopuszczalności względnie niedopuszczalności stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę.
2. Kwestia, czy obiekt wybudowany został na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, która została następnie wyeliminowana z obrotu prawnego, ma wpływ na ocenę czy doszło do popełnienia samowoli budowlanej, natomiast nie wyłącza dopuszczalności czy niedopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę.
Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Polskiej Telefonii Komórkowej Centertel Sp. z o.o. w W. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 25 lutego 1999 r. (...) w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o zatwierdzeniu planu realizacyjnego oraz pozwolenia na budowę - oddala skargę
W sprawie bezsporne są następujące okoliczności faktyczne i prawne :
a/ Burmistrz Miasta i Gminy B. decyzją z dnia 20 kwietnia 1993 r., z powołaniem się na art. 21 ust. 3 Prawa budowlanego, zatwierdził plan realizacyjny budowy stacji bazowej telefonii komórkowej we wsi B.,
b/ kolej na decyzją z dnia 27 kwietnia 1993 r. Burmistrz Miasta i Gminy B. udzielił pozwolenia na budowę ww. stacji bazowej na terenie działki nr 21/2,
c/ decyzją z dnia 31 sierpnia 1993 r. Wojewoda W., po rozpatrzeniu odwołania mieszkańców wsi B., na podstawie art. 138 par. 1 pkt 2 Kpa, uchylił w całości decyzje Burmistrza Miasta i Gminy B. z dnia 20 kwietnia 1993 r. i z dnia 27 kwietnia 1993 r. oraz umorzył postępowanie pierwszoinstancyjne,
d/ Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 7 kwietnia 1995 r., IV SA 1918/93, po rozpoznaniu skargi Jacka W. i Polskiej Telefonii Komórkowej "Centertel", uchylił decyzję Wojewody W. z dnia 31 sierpnia 1993 r. wskazując w motywach m.in., że nadanie wnioskowi "Przedstawicieli wsi Bramki" charakteru odwołania od decyzji stanowiło istotne naruszenie przepisów prawa przy czym brak było również podstaw do przywrócenia termin do wniesienia odwołania dla strony, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym. Otwartą kwestią jest bowiem - w tych warunkach - zgłoszenie żądania wznowienia postępowania. Sąd wskazał ponadto na liczne uchybienia organu I instancji, przy podjęciu decyzji z dnia 20 i 27 kwietnia 1993 r., które uzasadniają wszczęcie postępowania z urzędu o stwierdzenie nieważności tych decyzji.
e/ decyzją z dnia 26 września 1995 r. (...), wydaną z upoważnienia Wojewody W., stwierdzono, że decyzje Burmistrza Miasta i Gminy B. z dnia 20 kwietnia 1993 r. o zatwierdzeniu planu realizacyjnego budowy stacji bazowej oraz decyzja tego samego organu z dnia 27 kwietnia 1993 r. o udzieleniu pozwolenia na budowę - zostały wydane z naruszeniem prawa a jednocześnie odmówiono stwierdzenia ich nieważności z uwagi na nieodwracalne skutki prawne /zrealizowanie inwestycji/.
f/ decyzją z dnia 15 lutego 1996 r., wydaną z upoważnienia Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, po rozpoznaniu odwołania pełnomocnika mieszkańców wsi B., uchylono decyzję Wojewody W. z dnia 26 września 1995 r. i przekazano sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ wojewódzki.
g/ Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 26 stycznia 1998 r. w sprawie IV SA 550/96 oddalił skargę Polskiej Telefonii Komórkowej "Centertel" na ww. decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 15 lutego 1996 r.
Rozpoznając sprawę ponownie decyzją Wojewody W. (...) z dnia 7 grudnia 1998 r., na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa, stwierdzono nieważność decyzji Burmistrza Miasta i Gminy B. (...) z dnia 20 kwietnia 1993 r. oraz (...) z dnia 27 kwietnia 1993 r. o zatwierdzeniu planu realizacyjnego budowy stacji bazowej telefonii komórkowej we wsi B. oraz o udzieleniu pozwolenia na budowę ww. stacji - jako wydanych z rażącym naruszeniem prawa. W ocenie Wojewody inwestycja, w odniesieniu do której zatwierdzono plan realizacyjny i udzielono pozwolenia na budowę, należy do kategorii inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska. Na inwestorze spoczywał zatem obowiązek sporządzenia oceny oddziaływania na środowisko i uzyskania zgody na jej realizację, czego nie dopełniono. Nie wydano również dla omawianej inwestycji wskazań lokalizacyjnych, jak i decyzji o ustaleniu lokalizacji. Tym samym decyzje o zatwierdzeniu f planu realizacyjnego budowy stacji bazowej telefonii komórkowej we wsi B. oraz o udzieleniu pozwolenia na budowę ww. stacji dotknięte są tego rodzaju wadami prawnymi, które skutkują, zdaniem Wojewody, stwierdzenie nieważności tych decyzji.