1. Prawo do dysponowania nieruchomością w rozumieniu art. 29 ust. 5 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./ należy oceniać według przepisów prawa cywilnego. Może ono wynikać zarówno z prawa własności i innych praw rzeczowych, jak też z umowy najmu lub dzierżawy bądź innych stosunków zobowiązaniowych, jeżeli wynika z nich prawo użycia nieruchomości na cele budowlane.
2. Z żadnego przepisu nie wynika ograniczenie budownictwa realizowanego w ramach zawartej umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości tylko do budynków tymczasowych w rozumieniu par. 4 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3 lipca 1980 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki /Dz.U. nr 17 poz. 62/.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Ewy R. i Janusza G. na decyzję Ministra Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej z dnia 25 lutego 1986 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę pawilonu handlowego i na podstawie art. 207 par. 1 i par. 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji, a także zasądził od Ministra Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej na rzecz skarżących po 600 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Minister Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej decyzją z dnia 5 lutego 1986 nr U.30.087-K-31/86 utrzymał w mocy decyzję Głównego Architekta Wojewódzkiego w G. z dnia 21 grudnia 1985 nr UAN-III-8381/244/84/85 stwierdzającą nieważność decyzji Naczelnika Miasta W. z dnia 26 listopada 1983 r. o udzieleniu Ewie R. pozwolenia na budowę pawilonu handlowego na działce nr 127/2 na osiedlu "Ch". w W. W uzasadnieniu decyzji organ naczelny stwierdził, że pozwolenie na budowę pawilonu wydane zostało z rażącym naruszeniem art. 29 ust. 5 prawa budowlanego, ponieważ inwestor nie ma prawa do dysponowania nieruchomością, gdyż umowa dzierżawy zawarta w dniu 7 lutego 1983 r. pomiędzy inwestorem a Spółdzielnią Mieszkaniową w W. może stanowić prawo do dysponowania nieruchomością na cele inwestycyjne jedynie w stosunku do tymczasowych obiektów budowlanych wznoszonych na czas nie dłuższy niż ustalony termin dzierżawy /art. 693-705 Kc./
W skardze na powyższą decyzję do Naczelnego Sądu Administracyjnego Ewa R. i jej następca prawny Janusz G. wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji i utrzymanej nią w mocy decyzji organu wojewódzkiego.
W odpowiedzi na skargę naczelny organ administracji państwowej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest zasadna. Przepis art. 29 ust. 5 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./ uzależnia wydanie danej osobie pozwolenia na budowę od wykazania przez nią prawa do dysponowania nieruchomością, nie określając tego pojęcia dla potrzeb prawa budowlanego. Prawo do dysponowania nieruchomością, w tym do wzniesienia na niej obiektu budowlanego, należy więc oceniać według prawa cywilnego. Może ono zatem wynikać nie tylko wprost z prawa własności, czy wieczystego użytkowania, lecz także z umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości zawartej z jej właścicielem /wieczystym użytkownikiem/, przy czym sposób używania i wykorzystywania tej nieruchomości przez najemcę czy dzierżawcę uzależniony jest od woli stron tej umowy oraz od właściwości i przeznaczenia nieruchomości /art. 666 par. 1, 667, 694, 696 Kc./. W niniejszej sprawie z umowy z dnia 7 lutego 1983 r. zawartej między skarżącą Ewą R. a wieczystym użytkownikiem - Spółdzielnią Mieszkaniową w W. wynika, że umowa ta została zawarta na okres 10 lat w celu wzniesienia na przedmiotowej działce i użytkowania pawilonu handlowego według zatwierdzonego projektu technicznego z 1982 r., z możliwością przedłużenia umowy na dalszy okres.
Żaden przepis prawa budowlanego nie ogranicza prawa, o jakim mowa w art. 29 ust. 5 prawa budowlanego, do wznoszenia w ramach zawartych umów najmu lub dzierżawy nieruchomości tylko budynków tymczasowych, o których mowa w par. 4 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3 lipca 1980 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki /Dz.U. nr 17 poz. 62/.
Skarżąca miała zatem prawo do dysponowania daną nieruchomością w celu wzniesienia na niej pawilonu handlowego. Wydanie pozwolenia na jego budowę nie naruszyło więc przepisu art. 29 ust. 5 prawa budowlanego. Powoduje to też wadliwość ustalenia zaskarżonej decyzji i utrzymanej nią w mocy decyzji organu wojewódzkiego o istnieniu przyczyny nieważności tego pozwolenia z art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa.
Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na mocy art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 i 3 Kpa oraz art. 208 Kpa jak w sentencji wyroku.