1. W szczególnych sytuacjach dopuszczalny jest udział jako strony postępowania również członka spółdzielni mieszkaniowej, niezależnie od tego, że w postępowaniu administracyjnym uczestniczy sama spółdzielnia mieszkaniowa. Ma to miejsce zwłaszcza wówczas, gdy konkretna decyzja administracyjna rozstrzyga o kwestiach mających istotny wpływ na prawa członka spółdzielni do korzystania z lokalu mieszkalnego.
2. Dokonując oceny, czy konkretny podmiot będący członkiem spółdzielni mieszkaniowej ma w sprawie przymiot strony, organ orzekający powinien wyjaśnić, czy rozpatrywana sprawa była przedmiotem uchwały właściwego organu spółdzielni mieszkaniowej /np. wyrażenie zgody na budowę przy granicy nieruchomości/. Jeżeli bowiem taka uchwała została przez organ spółdzielni podjęta, wówczas członek spółdzielni mieszkaniowej powinien swoich praw dochodzić drogą kwestionowania uchwały w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym a następnie w drodze powództwa przed sądem powszechnym. Nie można bowiem dopuścić członka spółdzielni mieszkaniowej do udziału w postępowaniu administracyjnym jako strony /art. 28 Kpa/ jeżeli pozostaje w obrocie prawnym nie zaskarżona przez uprawnionego uchwała właściwego organu spółdzielni mieszkaniowej rozstrzygająca w kwestii będącej następnie przedmiotem postępowania administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Joanny K. na decyzję Wojewody W. z dnia 16 września 1998 (...) w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego - uchyla zaskarżoną decyzję; (...).
Zaskarżoną decyzją umorzono postępowanie odwoławcze na podstawie art. 138 par. 1 pkt 3 Kpa. W uzasadnieniu decyzji organ wojewódzki, stwierdził, iż skarżącej nie służy przymiot strony w sprawie, w której orzeczono o wznowieniu robót budowlanych przy budowie studia urody i odnowy biologicznej na wniosek inwestora, zaś skarżąca była w postępowaniu administracyjnym reprezentowana przez spółdzielnię mieszkaniową, której jest członkiem.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego, analogicznie jak w odwołaniu od decyzji organu pierwszej instancji, skarżąca podniosła, iż zaskarżona decyzja zezwala na realizację zabudowy w odległości około 10 cm poniżej jej okien oraz na zainstalowanie klimatyzatora będącego źródłem hałasu, co w znacznym stopniu pogorszy warunki zamieszkiwania skarżącej w mieszkaniu które użytkuje na podstawie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu.
W odpowiedzi na skargę wnosi się o jej oddalenie powołując się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, które wyklucza możliwość udziału w charakterze strony członka spółdzielni mieszkaniowej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest zasadna.
Wprawdzie co do zasady wypada zgodzić się ze stanowiskiem organu orzekającego w sprawie w drugiej instancji, iż w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego dominuje pogląd, że w postępowaniu administracyjnym członek spółdzielni mieszkaniowej posiadający spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest reprezentowany przez statutowo właściwe organy spółdzielni. W szczególnych sytuacjach Naczelny Sąd Administracyjny dopuszcza jednak udział jako strony postępowania również członka spółdzielni mieszkaniowej, niezależnie od tego, że w postępowaniu administracyjnym uczestniczy sama spółdzielnia mieszkaniowa. Ma to miejsce zwłaszcza wówczas, gdy konkretna decyzja administracyjna rozstrzyga o kwestiach mających istotny wpływ na prawa członka spółdzielni do korzystania z lokalu mieszkalnego.
Taki stan rzeczy w ocenie składu orzekającego Naczelnego Sądu Administracyjnego może mieć miejsce w niniejszej sprawie. Gdyby bowiem rzeczywiście kwestionowana w odwołaniu decyzja organu pierwszej instancji pozwalała na realizację obiektu budowlanego /lub jego części/ w odległości około 10 cm od okien skarżącej, wówczas rozstrzygnięcie to miałoby istotny wpływ na korzystanie przez skarżącą z jej prawa do lokalu. Powodowało by to, że nie można skarżącej odmówić prawa do udziału w postępowaniu administracyjnym, a tym samym wydać decyzji o umorzeniu postępowania odwoławczego z powodu braku przymiotu strony /art. 28 Kpa/. Interes prawny skarżącej w rozumieniu art. 28 Kpa, zapewniający skuteczność żądania dopuszczenia do udziału w postępowaniu administracyjnym jako strony polegał by bowiem na możliwości korzystania z środków zmierzających do ochrony jej prawa do użytkowania lokalu wynikającego z przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych.