Skarga Józefa M. na decyzję Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji o zatwierdzeniu planu realizacyjnego i pozwoleniu na budowę linii energetycznej i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję, a także
Tezy

Wykonanie inwestycji na podstawie decyzji zawierającej pozwolenie na budowę nie przesądza jeszcze o bezprzedmiotowości postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności tej decyzji.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Józefa M. na decyzję Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 10 stycznia 1994 r. w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji o zatwierdzeniu planu realizacyjnego i pozwoleniu na budowę linii energetycznej i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję, a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa na rzecz Józefa M. sto sześćdziesiąt złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Inne orzeczenia sądu:
NSA w Warszawie (przed reformą)
Uzasadnienie

Decyzją z dnia 10 stycznia 1994 r. Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 28 listopada 1986 r. zatwierdzającej plan realizacyjny i z dnia 8 kwietnia 1987 r. udzielającej pozwolenia na budowę linii energetycznej 110 kV relacji M.-K. W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, że dnia 28 października 1993 r. pełnomocnik Józefa M. wystąpił z żądaniem stwierdzenia nieważności powyższych decyzji, podając, że zostały one wydane z naruszeniem ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy M. W planie zagospodarowania przestrzennego, zatwierdzonym dnia 30 listopada 1981 r., inwestycja była podana w formie ideogramu, a uściślenie jej przebiegu nastąpiło na etapie zatwierdzenia planu realizacyjnego, po przeprowadzeniu niezbędnych konsultacji. Budowa linii została zakończona w 1989 r. i wprowadzona jako istniejąca do zaktualizowanego planu zagospodarowania przestrzennego, zatwierdzonego uchwałą z dnia 28 czerwca 1989 r. Józef M. nie odwoływał się od kwestionowanych obecnie decyzji. Wobec wykonania projektowanej inwestycji prowadzenie postępowania mającego na celu wzruszenie decyzji z dnia 28 listopada 1986 r. i z dnia 8 kwietnia 1987 r. stało się bezprzedmiotowe.

W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego pełnomocnik Józefa M. zarzuca Ministrowi rażące naruszenie przepisów postępowania, gdyż uzasadnienie decyzji nie wskazuje przepisu dającego podstawę do stwierdzenia bezprzedmiotowości postępowania. Nie ma przepisu pozwalającego na odmowę wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z powodu jej wykonania. Przepisy precyzują sposób postępowania w przypadku wywołania decyzją administracyjną nieodwracalnych skutków prawnych.

W odpowiedzi na skargę potwierdzono stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Według akceptowanego przez orzecznictwo NSA poglądu doktryny /Adamiak Barbara, Borkowski Janusz: Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 1992, str. 235/ odmowa wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji następuje wtedy, gdy żądanie zostało wniesione przez podmiot nie będący stroną w sprawie albo gdy wniosła je strona nie mająca zdolności do czynności prawnych, a w przekonaniu organu nie ma podstaw do wszczęcia postępowania z urzędu. Jak dalej z tego poglądu wynika, porównanie treści art. 157 par. 1 i 3 Kpa wskazuje, że organ nie może odmówić wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności z powodu braku podstaw do tego stwierdzenia. Może natomiast wykazać brak podstaw do stwierdzenia nieważności decyzji określonych w art. 156 par. 1 Kpa, ale dopiero po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego i w decyzji odmawiającej stwierdzenia nieważności decyzji.

Na gruncie tego poglądu nie było przesłanek do wydania decyzji odmawiającej wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji o zatwierdzeniu planu realizacyjnego i decyzji udzielającej pozwolenia na budowę linii energetycznej, skoro jest niewątpliwe, że wniosek został złożony przez podmiot mający przymiot strony. Nie było tym bardziej podstaw do wydania takiego rozstrzygnięcia z powodu wykonania inwestycji. Należy przy tym podkreślić, że wykonanie inwestycji na podstawie decyzji zawierającej pozwolenie na budowę nie przesądza jeszcze o bezprzedmiotowości postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności tej decyzji. Nie ma bowiem w kodeksie postępowania administracyjnego przepisu dającego podstawę do takiego wniosku. Według uchwały Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 1993 r. zrealizowanie inwestycji na podstawie decyzji o pozwoleniu budowlanym wyłącza dopuszczalność stwierdzenia nieważności tej decyzji mimo wystąpienia przesłanek określonych w art. 156 par. 1 Kpa. Stosownie do tej uchwały Sądu Najwyższego, wyłączenie stwierdzenia nieważności następuje w tym wypadku z powodu negatywnej przesłanki określonej w art. 156 par. 2 Kpa w postaci nieodwracalnych skutków prawnych. Nie upoważnia to jednak do wydania decyzji odmawiającej wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności.

Jeżeli nie można stwierdzić nieważności decyzji wskutek wystąpienia między innymi nieodwracalnych skutków prawnych, to w myśl regulacji zawartej w art. 158 par. 2 Kpa organ administracji ograniczy się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których nie stwierdził nieważności decyzji. Takie było zresztą żądanie pełnomocnika skarżącego, zawarte w jego wniosku z dnia 26 października 1993 r. Organ naczelny nie ustosunkował się do tego żądania. Powinien zaś przeprowadzić postępowanie mające na celu wyjaśnienie występowania lub braku przyczyn nieważności określonych w art. 156 par. 1 Kpa. W zależności od wyników tego postępowania wyjaśniającego może być wydana albo decyzja odmawiająca stwierdzenia nieważności decyzji zatwierdzającej plan realizacyjny i udzielającej pozwolenia na budowę, albo też jedna z decyzji wymienionych w art. 158 par. 1 lub 2 Kpa.

Wobec naruszenia powołanych przepisów, na podstawie art. 207 par. 2 pkt 3 Kpa, należało uchylić zaskarżoną decyzję.

Strona 1/1
Inne orzeczenia sądu:
NSA w Warszawie (przed reformą)