Art. 21 ust. 3 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127 ze zm./ nie ma zastosowania wówczas, gdy żaden z lokali znajdujących się w domu państwowym lub stanowiącym własność gminy nie został wykupiony.
Decyzją z dnia 15 kwietnia 1992 r. Kierownik Urzędu Rejonowego w K. udzielił Urzędowi Gminy i Miasta w Ł. pozwolenia na adaptację suszarni na lokale mieszkalne w blokach przy ul. B., zgodnie z załączoną dokumentacją. (...)
Wojewoda P. po rozpatrzeniu odwołania mieszkańców ul. B. decyzją z dnia 4 czerwca 1992 r. utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
W uzasadnieniu tej decyzji powołano art. 21 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, ze stwierdzeniem, że działki zabudowane blokami mieszkalnymi przy ul. B. są mieniem gminy Ł., z wyłączeniem jednego wykupionego lokalu przy ul. B. 38e. Organ samorządu przed wystąpieniem z wnioskiem o pozwolenie na adaptację zebrał wymagane opinie. Wykonana ekspertyza nie zawiera przeciwwskazań adaptacji strychów na lokale mieszkalne. Wykonywanie nowej ekspertyzy było zbędne. W wyniku adaptacji uzyska się 28 mieszkań. Istniejące uciążliwości związane z przebudową będą miały charakter przejściowy, a inwestorzy zobowiązali się, do naprawienia wszelkich szkód.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego pełnomocnik Komitetu Mieszkańców Osiedla "B." wyjaśnia, że według art. 21 ust. 3 cytowanej ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości decyzje wydaje zarząd gminy. Decyzja taka stanowi podstawę uzyskania przez osobę fizyczną pozwolenia na budowę. Nie wydano decyzji o zmianie przeznaczenia lokali na podstawie art. 42 i art. 43 prawa lokalowego. Decyzje naruszają przepisy rozporządzenia z dnia 30 czerwca 1968 r. /Dz.U. nr 27 poz. 193/. Przebudowę mają wykonać zainteresowane osoby fizyczne, one więc powinny otrzymać pozwolenie. Do przebudowy mogą być przeznaczone strychy tylko wtedy, gdy są zbędne. Powinna być też opinia samorządu mieszkańców, a Komitet Osiedlowy dnia 8 marca 1991 r., w porozumieniu z mieszkańcami, nie wyraził zgody na przebudowę. Potrzebna jest ponowna ekspertyza.
W odpowiedzi na skargę potwierdzone zostało stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji z podkreśleniem, że pozwolenie wydano gminie jako właścicielowi, zaś warunki prowadzenia robót określa umowa pomiędzy inwestorem i jednostką zarządzającą budynkiem.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Przepis art. 21 ust. 3 z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości ma zastosowanie do sytuacji, gdy część lokali w domach stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy, została wykupiona. Wówczas bowiem współwłaścicielami wspólnych części budynku raz współużytkownikami wieczystymi gruntu w odpowiedniej ułamkowej części są prócz Skarbu Państwa lub gminy właściciele poszczególnych lokali /art. 21 ust. 2 ustawy/. Według ogólnych zasad prawa cywilnego /art. 199 Kc/ przebudowa, nadbudowa lub rozbudowa, w tym więc także adaptacja strychu na cele mieszkalne wymagałaby, jako czynność niewątpliwie przekraczająca zakres zwykłego zarządu, zgody nie tylko Skarbu Państwa lub gminy, ale także właścicieli wykupionych lokali. Sprzeciw chociażby jednego z nich mógłby taką adaptację uniemożliwić, a przynajmniej znacznie utrudnić, zmuszając państwo /gminę/ jako współwłaściciela do starań o rozstrzygnięcie przez sąd /art. 199 zd. 2 Kc/.