Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maciej Guziński Sędziowie Sędzia NSA Józef Kremis (sprawozdawca) Sędzia NSA Anna Moskała Protokolant Aneta Szmyt po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 19 lipca 2012 r. sprawy ze skargi D. S., U. G., W. K., P. G., G. G., M. R., A. K., I. G., A. R., B. G., E. P., M. S., E. O., E. M., K. P., D. C., M. P., I. F. B., A. E. S. na uchwałę Rady Miejskiej W. z dnia [...] kwietnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie odrzucenia wniosku mieszkańców o przeprowadzenie referendum gminnego oddala skargę.
Zaskarżoną uchwałą z dnia [...] kwietnia 2012 r. (Nr [...]) Rada Miejska W. - po rozpoznaniu wniosku inicjatora referendum z dnia [...] marca 2012 r. w sprawie przerwania procesu likwidacji szkół, utrzymania i dalszego funkcjonowania szkół publicznych według stanu prawnego i organizacyjnego na dzień [...] grudnia 2011 r. oraz odzyskania grodzkości przez miasto W. - odrzuciła wniosek mieszkańców o przeprowadzenie referendum gminnego, powołując się na art. 11 ust. 1, art. 12, art. 18 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591) oraz art. 18 ust. 1, art. 19 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz. U. Nr 88, poz. 985).
Rada Miejska W. uznała, że wniosek nie spełnia wymogów ustawy o referendum lokalnym, co odnosiło się do trzech sformułowanych przez inicjatora referendum pytań:
"1) Czy jesteś za przerwaniem procesu likwidacji publicznych szkół podstawowych nr [...] , [...], [...] i Publicznego Gimnazjum nr [...], czyli za cofnięciem (uchyleniem) uchwał Rady Miasta W. o zamiarze likwidacji tych szkół z dnia [...].01.2012 r., jak również za uchyleniem wszystkich uchwał podjętych później (do dnia ogłoszenia wyników niniejszego referendum), powodujących likwidację wyżej wymienionych szkół?
2) Czy jesteś za utrzymaniem i dalszym funkcjonowaniem wszystkich szkół publicznych wg stanu prawnego i organizacyjnego na dzień [...].12.2011 roku, dla których jednostką prowadzącą jest Gmina W., do końca obecnej kadencji samorządu terytorialnego w 2014 roku?
3) Czy jesteś za odzyskaniem grodzkości przez miasto W. kosztem przejęcia 30 mln długu?"
W uzasadnieniu uchwały Rada Miejska W. podniosła, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy m.in. stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy (art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym). Według zaś art. 18 ustawy o referendum lokalnym, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podejmuje uchwałę w sprawie przeprowadzenia referendum lub uchwałę o odrzuceniu wniosku mieszkańców nie później niż w ciągu 30 dni od dnia przekazania wniosku organowi określonemu w art. 12 ust. 1 tej ustawy.
Komisja, po szczegółowym rozpatrzeniu wniosku oraz zapoznaniu się z opinią prawną, na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o referendum lokalnym rekomendowała odrzucenie wniosku inicjatorów referendum lokalnego, albowiem pytania zawarte we wniosku o przeprowadzenie referendum zawierają uchybienia, których nie można usunąć. Ich charakter: 1) prowadziłby do rozstrzygnięć sprzecznych z prawem, 2) nie mieści się w zakresie zadań i kompetencji organów gminy.
Pierwsze pytanie nie daje możliwości realizacji potencjalnych wyników referendum, albowiem uchylenie uchwał o zamiarze likwidacji szkół po podjęciu uchwały o jej likwidacji jest niemożliwe z tego względu, że uchwała o zamiarze likwidacji już nie obowiązuje, a ponadto dotyczy czterech spraw, a nie jednej, przez co wprowadza mieszkańców w błąd. Inicjator referendum sformułował pytanie w taki sposób, że odnosi się ono do uchwał różnego typu. Charakter obu uchwał jest różny, chociaż pozostają one ze sobą w ścisłym związku proceduralnym. Procedura likwidacyjna toczy się na podstawie uchwały o zamiarze likwidacji do momentu podjęcia uchwały o likwidacji. Na dalszym etapie podstawą działania jest ta druga uchwała, zaś uchwała o zamiarze likwidacji przestaje obowiązywać, gdyż sfinalizowano etap prawny procedury likwidacji szkoły, który toczył się na jej podstawie.