Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jerzy Płusa (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Krystyna Kleiber, Asesor WSA Hieronim Sęk, Protokolant Robert Powojski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 września 2005 r. sprawy ze skargi T. P. i L. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia [...] stycznia 2005 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji po wznowieniu postępowania w sprawie określenia zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1998 r. oddala skargę.
Zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie decyzją z dnia [...] stycznia 2005 r. nr [...] Dyrektor Izby Skarbowej w W., po rozpatrzeniu odwołania T. i L. P. - Skarżących w rozpatrywanej sprawie, utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] listopada 2004 r. nr [...] odmawiającą, po wznowieniu postępowania, uchylenia decyzji ostatecznej z dnia [...] listopada 2003 r. Dyrektora Izby Skarbowej w W. utrzymującej w mocy decyzję z dnia [...] czerwca 2003 r. Urzędu Skarbowego W. w sprawie określenia Skarżącym zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1998 r.
W dniu [...] maja 1999 r. wpłynęło do Urzędu Skarbowego W. zeznanie Skarżących o wysokości dochodów uzyskanych w 1998 r. (PIT 31). Przeprowadzając weryfikację tego zeznania Naczelnik Urzędu Skarbowego W. zakwestionował odliczenie z tytułu darowizn przekazanych przez T. i L. P. w wysokości, odpowiednio - 2000 zł w dniu [...] grudnia 1998 r. i 4000 zł w dniu [...] grudnia 1998 r. na rzecz K. W toku przeprowadzonego postępowania dowodowego stwierdzono, że Stowarzyszenie to wypłaciło w dniu 7 grudnia 1998 r. córce Skarżących - A. P. stypendium w wysokości 4000 zł oraz w dniach 24 grudnia 1998 r. i 20 grudnia 2000 r. synowi Skarżących - K. P. stypendium w wysokości 20.000 zł. Następnie decyzją z dnia [...] czerwca 2003 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego W. określił Skarżącym podatek dochodowy od osób fizycznych za 1998 r. w kwocie 7.762, 70 zł. Skarżący złożyli odwołanie od tej decyzji, domagając się jej uchylenia oraz zarzucając jej naruszenie prawa materialnego, a w szczególności art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r., Nr 90, poz. 416 z późn. zm.), powoływanej dalej jako "u.p.d.o.f., oraz rażące naruszenie szeregu przepisów prawa procesowego. Po rozpatrzeniu odwołania, Dyrektor Izby Skarbowej w W. decyzją z dnia [...] listopada 2003 r. utrzymał w mocy decyzję organu podatkowego pierwszej instancji. W uzasadnieniu swojej decyzji organ odwoławczy wskazał, m.in., iż pojęcie darowizny, jej funkcje oraz skutki reguluje Kodeks cywilny w art. 888 - 902. Uregulowania te mają odpowiednie zastosowanie do darowizn, o których mowa w prawie podatkowym. Darowizna jest umową, przez którą należy rozumieć zobowiązanie się darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku (art. 888 § 1 k.c.). Ponieważ umowa darowizny ma charakter bezpłatny i nieekwiwalentny, nie może się wiązać z uzyskaniem jakiegokolwiek dobra czy świadczenia w zamian. Nieodpłatność oznacza, iż darczyńca nie może uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili dokonania darowizny, ani też w przyszłości. Czynnością darmą, a więc nieodpłatną jest taka czynność, w której jedna ze stron dokonuje na rzecz drugiej strony przysporzenia, nie otrzymując w zamian korzyści majątkowej, stanowiącej ekwiwalent tego przysporzenia. Zgodnie z art. 122 Ordynacji podatkowej, w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Istotą sprawy było ustalenie, czy w konkretnym stanie faktycznym doszło do wypełnienia dyspozycji art. 26 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f., a skoro tak to czy celem umowy darowizny było dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. W ocenie organu podatkowego drugiej instancji, w wyniku analizy akt trudno uznać, że celem umowy darowizny było dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy, skoro obdarowane Stowarzyszenie zwróciło darczyńcom do rąk ich dzieci podarowaną kwotę. W badanym stanie faktycznym nie nastąpiło żadne przesunięcie środków pieniężnych, dokonano jedynie wymiany dokumentów, tym bardziej, iż wobec syna ciążył na Skarżących obowiązek alimentacyjny, a cała operacja odbyła się w ramach jednego budżetu domowego. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej, celem całej operacji zawarcia umów darowizn oraz refundacji przez Stowarzyszenie związanego z nimi stypendium było tylko i wyłącznie obejście przepisów podatkowych i uniknięcie opodatkowania części dochodów objętych kwotą darowizny. W związku z powyższym na podstawie art. 24b Ordynacji podatkowej, organy podatkowe mają prawo pominięcia skutków podatkowych czynności prawnych, jeżeli udowodnią, że z dokonania tych czynności, nie można było oczekiwać innych istotnych korzyści, niż wynikające z obniżenia wysokości zobowiązania podatkowego, zwiększenia straty, podwyższenia nadpłaty lub zwrotu podatku. Ponadto na podstawie art. 191 Ordynacji podatkowej, organ podatkowy ocenia na podstawie zebranego materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona. Przepis ten określa zasadę swobodnej oceny dowodów, z której wynika, że organ podatkowy przy ocenie stanu faktycznego nie jest skrępowany żadnymi regułami ustalającymi wartość poszczególnych dowodów. W związku z tym, w ocenie organu odwoławczego, udowodnionym staje się fakt, iż nie doszło do wypełnienia dyspozycji zawartej w art. 26 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f., to jest nie nastąpiło nieodpłatne przysporzenie na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy, co jest istotą umowy darowizny. W dalszej części uzasadnienia decyzji Dyrektor Izby Skarbowej ustosunkował się do zarzutów Skarżących odnośnie naruszenia norm procesowych oraz stwierdził, że ponieważ decyzja wydana została na podstawie art. 24b Ordynacji podatkowej, to zgodnie z art. 224a tej ustawy, jej wykonanie ulega wstrzymaniu do dnia upływu terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego.