Dnia 22 stycznia 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Lorych-Olszanowska Sędziowie WSA Mirella Ławniczak Asesor sądowy Szymon Widłak( spr.) Protokolant: sekr. sąd. Damian Wojtkowiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 stycznia 2008 roku przy udziale sprawy ze skargi Ł. Z. i R. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji dot. zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości oddala skargę /-/ Sz. Widłak /-/ M. Lorych-Olszanowska /-/ M. Ławniczak
Decyzją z dnia [...] w sprawie o sygn. [....] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. działając na podstawie art. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (t.j. Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 856, ze zm.) i art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071, ze zm.) utrzymało w mocy własną decyzję z dnia 23 maja 2007r. o umorzeniu postępowania. W uzasadnieniu wskazano, iż z wnioskiem o stwierdzenie nieważności, na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 kpa, decyzji ostatecznej Wójta Gminy P. Nr [...] z dnia [...] w sprawie zatwierdzenia wstępnego projektu podziału nieruchomości o nr ewid. [...], położonej w miejscowości O. zwrócili się Ł. Z. i R. Z. wskazując, że są właścicielami działek o nr ewid. [...] i [...]. Decyzją objętą wnioskiem decyzją Wójt Gminy P. zatwierdził projekt podziału działki nr [...], polegający na wydzieleniu z niej działek nr [...] o pow. [...] ha i nr [...] o pow. [...] ha. Wydzielona działka nr [...] ma służyć powiększeniu działki sąsiedniej nr [...].
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. umorzyło postępowanie wszczęte wnioskiem Ł. Z. i R. Z., wskazując, że prawo żądania wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji przysługuje stronie. Zdaniem organu wnioskodawcy nie wykazali interesu prawnego w stwierdzeniu nieważności kwestionowanej decyzji podziałowej, wykazali interes faktyczny, który jednak nie daje legitymacji do żądania stwierdzenia nieważności decyzji.
Organ odwoławczy odwołując się do art. 157 § 2 kpa ocenił, iż zobligowany był zbadać, czy wnioskodawcy wykazali interes prawny, a w konsekwencji, czy byli legitymowani do żądania stwierdzenia nieważności decyzji. Opinia, iż skarżący nie wykazali swego interesu prawnego daje podstawę do uznania, iż nie są oni uprawnieni do domagania się stwierdzenia nieważności opisanej we wniosku decyzji - co w konsekwencji powodowało konieczność umorzenia postępowania.
W skardze na powyższe rozstrzygnięcie pełnomocnik skarżących zarzucił obu decyzjom naruszenie przepisów proceduralnych tj. art. 157 § 3 kpa. Jego zdaniem przy założeniu że skarżący nie są stroną postępowania, organy powinny oprzeć swoje rozstrzygnięcie na podstawie art. 157 § 3 kpa a nie na podstawie art. 105 kpa. Nadto zdaniem skarżących prowadzone przez SKO w K. postępowania naruszały normy zawarte w art. 7 i 77 kpa poprzez niewyjaśnienie stanu faktycznego sprawy. W szczególności nie dokonano ustalenia czy skarżący są legitymowani do wszczęcia postępowania.
W ocenie pełnomocnika Ł. Z. i R. Z. w przedmiotowej sprawie organy ograniczyły się jedynie do stwierdzenia, że nie wykazali oni swojego interesu prawnego ani nie odnosząc się do twierdzeń skarżących ani nie czyniąc własnych ustaleń w tym zakresie, czego wyraz jest w uzasadnieniach zaskarżonych decyzji co stanowi naruszenie art. 107 § 3 kpa. W dalszej części skargi pełnomocnik podniósł naruszenie prawa materialnego, albowiem istnieją przepisy prawa materialnego z których można wywodzić interes prawny skarżących w rzeczonych postępowaniach. Argumentował, iż zgodnie z orzecznictwem sądowym źródłem interesu prawnego mogą być przepisy prawa cywilnego. Zgodnie z art. 140 kc właścicielowi przysługuje prawo korzystania z rzeczy. W omawianym przypadku korzystanie z rzeczy jest bardzo utrudnione z uwagi na brak dojazdu do nieruchomości ponieważ część działki która pozostała jako droga nie spełnia wymagań technicznych dla drogi. Nieruchomość powinna posiadać dostęp do drogi publicznej, natomiast w wyniku wydania decyzji przez Wójta gminy P. nieruchomości skarżących utraciły dostęp do tego rodzaju drogi. Zdaniem skarżących dowodzi to, że w wyniku decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości została naruszona ich sfera chronionych praw. Pełnomocnik powołał się także na zapis porozumienia zawartego przez skarżących z Wójtem Gm. P. przed zawarciem umów zakupu nieruchomości, zgodnie z którym ich działki miały mieć dostęp do drogi publicznej. Ponadto w ocenie pełnomocnika przepisami prawa materialnego, które stanowią o tym, że skarżącym przysługują uprawnienia strony są przepisy prawa budowlanego. Zgodnie z art. 3 pkt. 2a droga stanowi budowlę. Wykonywanie prac budowlanych w wyniku, których następuje zmiana przebiegu pasa drogowego nawet w obrębie jednej działki stanowi jej budowę. W związku z powyższym takie zmiany wymagają wszczęcia postępowania dotyczącego pozwolenia na budowę. Jak wynika z art. 28 ust. 2 prawa budowlanego stronami takiego postępowania są między innymi właściciele nieruchomości znajdujących się na obszarze jego oddziaływania. W ocenie skarżących nie ulega wątpliwości, że nieruchomość która ma dostęp do budowanej drogi publicznej jest w obszarze oddziaływania budowanego obiektu. W konsekwencji pełnomocnik wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i decyzji ją poprzedzającej.