Dnia 08 października 2015 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Walentyna Długaszewska Sędziowie NSA Tadeusz M. Geremek (spr) WSA Marzenna Kosewska Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Błoszyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 08 października 2015 roku przy udziale sprawy ze skargi D. P. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek 1. oddala skargę, 2. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu adwokatowi M. Ż. kwotę [...] ([...]) złotych uwzględniającą podatek od towarów i usług w kwocie [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu.
Decyzją z dnia [...] nr [...], na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 oraz art. 28 ust. 1-4 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 121), §3 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 roku w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne (Dz. U. nr 141, poz. 1365), Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił umorzenia należności z tytułu składek.
W uzasadnieniu organ wskazał, że w dniu [...] D. P. złożył wniosek o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne za okres [...]-[...], [...], [...]-[...] w kwocie [...] zł wraz z odsetkami w wysokości [...] zł, na ubezpieczenie zdrowotne za okres [...]-[...], [...]-[...] w wysokości [...] zł wraz z odsetkami w wysokości [...] zł, na fundusz pracy za okres [...]-[...] w wysokości [...] zł wraz z odsetkami w wysokości [...] zł.
Organ wziął pod uwagę oświadczenie wnioskodawcy zawarte w piśmie złożonym w dniu [...] o stanie rodzinnym i majątkowym oraz sytuacji materialnej złożone w dniu [...], a także materiał dowodowy zgromadzony z urzędu tj. wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej RP, wydruki z systemu informatycznego ZUS oraz pismo Sądu Rejonowego P. S. M. z [...]. Natomiast przedstawione przez stronę niepoświadczone kserokopie decyzji Burmistrza Miasta i Gminy B. z dnia [...] i decyzji Starosty P. z dnia [...], zostały potraktowane jako oświadczenie strony złożone w toku postępowania i uwzględnił przy rozpatrywaniu sprawy. Organ nie stwierdził przesłanek określonych w art. 28 ust. 3a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Organ uznał natomiast zaistnienie przesłanki całkowitej nieściągalności zadłużenia sformułowanej w art. 28 ust. 3 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jednak powołując się na uznanie administracyjne odmówił umorzenia należności z tytułu składek.
W uzasadnieniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy D.P. zarzucił niewłaściwe wyliczenie dochodu dyspozycyjnego rodziny, który wynosi [...] zł, a nie jak wskazano w decyzji wynosi [...] zł. Ponadto w następujący sposób określił dochody wspólnego gospodarstwa domowe, w którym pozostaje: zarobki żony [...] zł; tzw. "rodzinne [...] zł; tzw. "stypendium" [...] zł; dochody z prac dorywczych ok. [...] zł, co łącznie daje ok. [...] zł, tj. [...] zł/osobę, bowiem zobowiązany i jego żona posiadają na utrzymaniu troje dzieci w wieku 18 miesięcy, 6 lat i 11 lat.
Decyzją z dnia [...], nr [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych utrzymał w mocy decyzję odmawiającą umorzenia należności z tytułu składek.
W uzasadnieniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnił, że D.P. nie składał wniosku o ogłoszenie upadłości, w związku z czym organ nie stwierdził przesłanki całkowitej nieściągalności w oparciu o w art. 28 ust. 3 pkt 2 u.s.u.s. W stosunku do zadłużenia z tytułu składek nie było prowadzone postępowanie egzekucyjne, a zatem organ egzekucyjny nie orzekł o bezskuteczności postępowania z uwagi na brak składników majątkowych należących do dłużnika, przez co nie można wykazać zaistnienia przesłanki określonej w art. 28 ust. 3 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ani też wykazać, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne (art. 28 ust. 3 pkt 6 ustawy). Organ stwierdził, że nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności, przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, o jakim mowa w art. w art. 28 ust 3 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Organ nie stwierdził składników majątkowych, gwarantujących zaspokojenie należności w całości. Zakład stwierdził zaistnienie przedmiotowej przesłanki, jednakże korzystając z instytucji uznania administracyjnego, odmówił umorzenia należności z tytułu zaległych składek objętych przedmiotem wniosku w oparciu o powyższy przepis prawa.