Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak, Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Marcinowski, Sędzia NSA Marek Zalewski (sprawozdawca), Protokolant Asystent sędziego Małgorzata Syta, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 27 września 2007r. sprawy ze skargi J. P. - pełnomocnika Grupy Inicjatywnej na uchwałę Rady Gminy z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odrzucenie wniosku o przeprowadzenie referendum lokalnego I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w całości; II. zasądza od Gminy na rzecz Grupy Inicjatywnej reprezentowanej przez J. P. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem kosztów postępowania.
Uchwałą nr [...] z dnia [...], działając na podstawie art. 11, art. 12 i art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, ze zm.) Rada Gminy odrzuciła wniosek z dnia 17 lipca 2007 r. o przeprowadzenie referendum lokalnego na terenie Gminy .
Skarżący J. P., działając w imieniu Grupy Inicjatywnej powołanej do przeprowadzenia referendum, na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Ustawa o referendum lokalnym (Dz. U. Nr 88 poz. 985 ze zm.), wniósł na powyższą uchwałę skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie. Skarżący domagał się uchylenia zaskarżonej uchwały i zasądzenia kosztów postępowania.
W uzasadnieniu skarżący podniósł, że uchwała Rady Gminy odrzucająca wniosek o przeprowadzenie referendum narusza uprawnienia członków wspólnoty samorządowej do decydowania w formie referendum, o sprawach dotyczących tej wspólnoty, co gwarantuje art. 170 Konstytucji RP. Uchwałę odrzucającą wniosek podjęto w oparciu o opinię, która powołuje się na błędnie interpretowane przepisy ustawy o referendum lokalnym oraz fakty nie mające znaczenia dla rozpatrywania zgodności złożonego wniosku z wymogami ustawowymi.
Skarżący wyjaśnił, że w dniu 25 lipca 2007r. jako pełnomocnik Grupy Inicjatywnej, przedstawił zgodnie z art. 12 ust. 1 i 2 ustawy o referendum lokalnym oświadczenie powiadamiające Wójta Gminy o zamiarze wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia referendum. Oświadczenie zawierało wszystkie niezbędne elementy: nazwiska, imiona, adresy zamieszkania, numery ewidencyjne PESEL 24 członków Grupy Inicjatywnej. Oświadczenie zawierało informacje o ustanowieniu pełnomocnictwa wraz z podaniem imienia, nazwiska, adresu zamieszkania pełnomocnika. W oświadczeniu wstępnie określono sprawy mające być przedmiotem referendum poprzez ujęcie ich w formę 2 pytań.
Opinia, sporządzona przez komisję powołaną dla sprawdzenia, czy wniosek mieszkańców odpowiada przepisom ustawy o referendum lokalnym w punkcie I podnosi zarzut, że pytania w oświadczeniu nie pokrywają się z pytaniami zawartymi we wniosku i dotyczą zupełnie innych spraw.
Zdaniem skarżącego zarzut zawarty w pkt I jest bezpodstawny. Treść pytań została faktycznie zmodyfikowana po konsultacjach Grupy Inicjatywnej z mieszkańcami, lecz istota problemu pozostaje taka sama. Pytanie drugie w oświadczeniu mówi o zakładach przetwórstwa chemicznego i innych zakładach oddziałujących na środowisko. Pytanie drugie we wniosku dotyczy składowania i utylizacji odpadów niebezpiecznych. Zakład składujący i utylizujący odpady niebezpieczne zdaniem skarżącego należy do inwestycji, która oddziałuje na środowisko. Ten rodzaj przedsięwzięcia został wymieniony w § 2 ust. 1 pkt 9 lit. d rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów kwalifikowania przedsięwzięć do sporządzania raportu oddziaływania na środowisko. Po dogłębnej analizie problemu, pytanie drugie zostało zawężone do jednego przedsięwzięcia. Grupa Inicjatywna brała pod uwagę opinie mieszkańców i apele, by pytania sformułować w sposób jak najbardziej zrozumiały. Ten fakt w dużej mierze zaważył na ostateczny kształt, jaki przybrały pytania we wniosku.