Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Marcinowski, Sędziowie Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak, Sędzia WSA Iwona Tchórzewska (sprawozdawca), Protokolant Sekretarz sądowy Sylwia Bałaban, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 11 października 2018 r. sprawy ze skargi D. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] kwietnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek uchyla zaskarżoną decyzję.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] kwietnia 2018 r., nr [...], po ponownym rozpatrzeniu sprawy na skutek wniosku D. K., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] lutego 2018 r., nr [...] o odmowie umorzenia należności z tytułu składek.
W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ wskazał, że decyzją z dnia [...] lutego 2018 r. Zakład odmówił D. K. umorzenia należności z tytułu składek z uwagi na brak całkowitej nieściągalności zadłużenia oraz niestwierdzenie okoliczności uzasadniających umorzenie należności pomimo braku całkowitej nieściągalności, określonych w art. 28 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1778 z późn. zm.) - dalej powoływanej także jako "u.s.u.s".
Ponownie rozpatrując sprawę organ uznał, że nie zachodzą okoliczności uzasadniające zmianę stanowiska wyrażonego w decyzji z dnia [...] lutego 2018 r.
Organ wskazał, że od dnia 12 lipca 1999 r. do dnia 3 stycznia 2015 r. skarżący podlegał ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Z uwagi na brak na koncie skarżącego poprawnych dokumentów rozliczeniowych Zakład z urzędu w dniu 27 listopada 2017 r. sporządził dokumenty rozliczeniowe ZUS DRA i tym samym na koncie skarżącego powstało zadłużenie za okres kwietnia 2005 r. oraz od lutego 2006 r. do stycznia 2015 r. Na dzień 15 grudnia 2017 r. należności za okres kwietnia 2005 r. oraz od lutego 2006 r. do listopada 2012 r. uległy przedawnieniu. W dniu 15 grudnia 2017 r. zostało wszczęte postępowanie zakończone decyzją Zakładu z [...] lutego 2018 r. określającą wysokość zadłużenia za okres od grudnia 2012 r. do stycznia 2015 r. Przedmiotowe należności z tytułu składek nie były przedmiotem przymusowego dochodzenia należności.
Zakład stwierdził, że w przypadku skarżącego nie było prowadzone postępowanie upadłościowe ani likwidacyjne. W związku z tym nie zachodzą przesłanki nieściągalności zadłużenia, o których mowa w art. 28 ust. 3 pkt 2, 4 i 4b u.s.u.s. Z przyczyn oczywistych nie ma również zastosowania art. 28 ust. 3 pkt 1 u.s.u.s., który dotyczy przypadku śmierci dłużnika.
Należności skarżącego nie zostały objęte postępowaniem egzekucyjnym. Ponadto istnieje możliwość wdrożenia skutecznego postępowania egzekucyjnego z pobieranego przez skarżącego wynagrodzenia za pracę (za luty 2018 r. podstawa wymiaru składek wynosiła [...] zł brutto). Nie zaistniały więc okoliczności, o których mowa w art. 28 ust. 3 pkt 3, 5 lub 6 u.s.u.s.
Zadłużenie skarżącego jest wyższe niż kwota kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym. Oznacza to, że nie ma również zastosowania przesłanka z art. 28 ust. 3 pkt 4a u.s.u.s.
Z tych powodów nie zachodzą przesłanki pozwalające na stwierdzenie całkowitej nieściągalności należności z tytułu składek, co uniemożliwia pozytywne rozstrzygnięcie wniosku na podstawie art. 28 ust. 3 u.s.u.s.
W ocenie organu nie zachodzi również fakultatywna przesłanka umorzenia, o której mowa w art. 28 ust. 3a u.s.u.s., polegająca na sytuacji, gdy należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne ubezpieczonych będących płatnikami składek na te ubezpieczenia mogą być w uzasadnionych przypadkach umarzane pomimo braku ich całkowitej nieściągalności.