Do wystąpienia astmy konieczny jest czynnik wywołujący - alergen, powodujący powstawanie w organizmie przeciwciał i w wyniku ich zetknięcia się ze swoistym antygenem dochodzi do wspomnianych charakterystycznych reakcji. W przypadku astmy zawodowej musi być ona spowodowana czynnikami i warunkami związanymi z określonym środowiskiem pracy, które by spełniły rolę alergenu. Aby rozpoznać astmę pochodzenia zawodowego muszą być, m.in. spełnione podstawowe kryteria jak: bezsporne potwierdzenie istnienia choroby, ustalenie w środowisku pracy czynnika uczulającego, potwierdzenie uczulenia na określony czynnik za pomocą stosownych testów (skórnych, inhalacyjnych, eliminacji i reekspozycji zawodowej, oznaczania specyficznych immunoglobulin) oraz w tzw. zespole reaktywnej dysfunkcji dróg oddechowych stwierdzenie bezpośredniego związku czasowego między wystąpieniem objawów zespołu astmopodobnego z ekspozycją na działanie gazów lub pyłów w dużych stężeniach drażniących drogi oddechowe. Zawodową etiologię można przyjąć z dużym prawdopodobieństwem w takich sytuacjach gdy:
- pierwsze objawy astmy wystąpiły po okresie pracy w narażeniu na określony alergen (może być zróżnicowany czasowo);
- objawy astmy występują w przypadku każdorazowej ekspozycji na określony alergen;
- są objawy ze strony dróg oddechowych w postaci skurczu oskrzeli oraz wzrostu niespecyficznej nadreaktywności po prowokacji inhalacyjnej. W rozpatrywanej sprawie żaden z charakterystycznych wymienionych powyżej objawów klinicznych dla astmy nie zaistniał. Przepis § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie chorób zawodowych stanowi, że państwowy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej stwierdzenia w szczególności na podstawie orzeczenia lekarskiego wydanego przez uprawnione jednostki orzecznicze. Zaliczenie schorzenia do choroby zawodowej uzależnione jest więc od treści specjalistycznego orzeczenia lekarskiego poprzedzającego merytoryczne rozstrzygnięcie i wydawanego na podstawie wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego, co oznacza, że to względy natury medycznej rozstrzygając uznaniu bądź nie uznaniu jakiegoś schorzenia za chorobę zawodową. Sam fakt zatrudnienia w narażeniu na czynniki potencjalnie szkodliwe, przy braku objawów klinicznych choroby figurującej w wykazie chorób zawodowych, nie daje podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Organ administracyjny nie może więc uwzględnić wniosku pracownika o stwierdzenie choroby zawodowej nie popartego wiarygodnymi i przekonywującymi dowodami podważającymi wiarygodność i moc dowodową materiału zgromadzonego przez lekarzy medycyny pracy i organy administracji sanitarnej. Jednostki medycyny pracy w sposób przekonywujący wyjaśniły, z jakich przyczyn choroba skarżącego nie można uznać za chorobę zawodową. Wyrażona ocena została zawarta w spełniających wymagania formalne opiniach lekarskich, z których jednoznacznie wynika, że u zainteresowanego nie rozpoznano objawów klinicznych pozwalających stwierdzić, iż występuje u niego choroba zawodowa pod postacią astmy oskrzelowej. Nie fakt wystąpienia objawów chorobowych, jakie zgłasza W. N. decyduje o rozpoznaniu i stwierdzeniu choroby zawodowej, lecz wyniki przeprowadzonych badań, które wskazują, że czynniki szkodliwe środowiska pracy, jakim był olej maszynowy i rozcieńczalnik do wyrobów nitrocelulozowych nie spowodowały u zainteresowanego choroby zawodowej, gdyż wymienione przez niego dolegliwości nie posiadają cech charakterystycznych dla obrazu klinicznego astmy oskrzelowej, w tym pochodzenia zawodowego. Czynniki szkodliwe wskazane przez W. N. jako przyczyna jego dolegliwości, tj. rozpuszczalnik w skład którego wchodzą ksylen, toluen, octan butylu, aceton, butanol oraz oleje mineralne mają działanie drażniące drogi oddechowe, ale w rozpatrywanej sprawie nie mają odniesienia zdrowotnego. Rozpatrzony został cały okres pracy (lata 1989 - 2009) W. N. z uwzględnieniem zatrudnienia w Zakładzie Elektromechaniki Motoryzacyjnej B, gdzie miał zawodowy kontakt, m.in. z olejami mineralnymi i rozpuszczalnikami. W. N. był poddany badaniom specjalistycznym w uprawnionych do orzekania o chorobach zawodowych jednostkach orzeczniczych i wydane przez nie orzeczenia zawierają stwierdzenia zgodne w treści o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej - astmy oskrzelowej. Nie został spełniony podstawowy warunek do rozpoznania choroby zawodowej, a mianowicie: istniejące schorzenia nie odpowiadają objawom klinicznym, jakie występują przy astmie oskrzelowej. Zmiany chorobowe rozpoznane u W. N. nie mają związku z wykonywaną pracą i ich etologia jest pozazawodowa. Wynika to z orzeczenia WOMP w Ł. z dnia [...] oraz z orzeczenia IMP w Ł. z dnia [...]. Nadto organ drugiej instancji podkreślił, że inspektor sanitarny nie może stwierdzić choroby zawodowej, jeżeli upoważnione jednostki orzecznicze nie rozpoznały takiej choroby.