Dnia 25 września 2019 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: , Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska, Sędziowie Sędzia NSA Janusz Nowacki (spr.), Asesor WSA Małgorzata Kowalska, , , Protokolant specjalista Dominika Janicka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 września 2019 roku sprawy ze skargi T. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty podwyższonej za wydobywanie kopaliny bez wymaganej koncesji oddala skargę.
Decyzją z [...] r. wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w zw. z art. 16 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r., poz. 935) oraz na podstawie art. 140 ust. 1, ust. 3 pkt 3 i ust. 5 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 613 ze zm.), powoływanej dalej jako p.g.g., w zw. z art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1133), Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. utrzymało w mocy decyzję Starosty S. z [...] r. o ustaleniu T.W. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą "A" T.W. z siedzibą w M. 61a, gmina W. podwyższonej opłaty eksploatacyjnej za wydobywanie kopaliny bez wymaganej koncesji w wysokości 2 707 993,90 zł w związku z wydobyciem 132 744,80 ton kopaliny z wyrobisk zlokalizowanych na działkach nr ewid.: 280/2, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287/1, 287/2, 287/3, obręb geodezyjny M., gmina W., na których udokumentowano złoże "B".
W uzasadnieniu organ drugiej instancji przedstawiając stan faktyczny i prawny sprawy podniósł, że 24 kwietnia 2012 r. pracownicy Okręgowego Urzędu Górniczego w K. przeprowadzili wizję terenową na działkach o nr ewid. 280/2, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287/1, 287/2, 287/3, obręb geodezyjny M., gmina W., na których udokumentowano złoże "B". W trakcie wizji stwierdzono istnienie trzech wyrobisk:
1) pierwsze wyrobisko na działkach nr ewid. 280/2, 281 o wymiarach około 50 x 60 m, wysokości skarp do około 5 m i kącie nachylenia skarp około 80 stopni;
2) drugie wyrobisko zlokalizowane na działkach nr ewid. 280/2 i 281 o wymiarach około 80 x 70 m, wysokości skarp do około 5 m i kącie nachylenia skarpy około 80 stopni;
3) trzecie wyrobisko na działkach nr ewid. 283, 284, 285, 286, 287/1, 287/2, 287/3 o wymiarach 100 x 60 m, wysokości skarp do około 10 m i kącie nachylenia skarpy około 80 stopni.
W oparciu o ustalenia wizji terenowej, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w K. [...] kwietnia 2012 r. wydał decyzję nakazującą T. W. wstrzymanie wydobywania kruszywa naturalnego (piasku) bez wymaganej koncesji.
Na podstawie tej decyzji Starosta S. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie ustalenia T. W. podwyższonej opłaty eksploatacyjnej za wydobywanie kopaliny ze złoża "B".
Decyzją z [...] października 2013 r. wydaną na postawie art. 140 ust. 3 pkt 3 p.g.g. Starosta S. ustalił T. W. podwyższoną opłatę w wysokości 1 632 185,20 zł w związku z wydobyciem 80 009,07 ton kopaliny z trzech wyrobisk zlokalizowanych na działkach ewidencyjnych nr 280/2, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287/1, 287/2, 287/3, obręb geodezyjny M., gmina W., w obrębie złoża "B".
W wyniku wniesienia przez T.W. odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją z [...] lutego 2014 r. uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji.
W uzasadnieniu organ drugiej instancji wskazał, że decyzja w zakresie ustalenia opłaty podwyższonej jest dotknięta istotnymi błędami, które nie pozwalają na utrzymanie jej w mocy. Ilość kopaliny stanowi z mocy art. 140 ust. 3 pkt 3 p.g.g. podstawę wymierzenia opłaty, która ma charakter sankcyjny, a więc nie może zostać ustalona jedynie w przybliżeniu, lecz w sposób precyzyjny, a ponadto również w sposób umożliwiający zweryfikowanie obliczeń dokonanych przez organ ustalający opłatę. Wykorzystane przez organ pierwszej instancji pomiary wykonane 24 kwietnia 2012 r. przez pracowników Okręgowego Urzędu Górniczego w K. nie miały na tyle precyzyjnego charakteru, aby mogły zostać bezpośrednio, niejako w sposób "automatyczny", przeniesione do decyzji w sprawie podwyższenia opłaty eksploatacyjnej. Decyzja Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w K. nie wskazuje konkretnych, lecz tylko przybliżone wymiary wyrobisk. Skoro wymiary te są jedynie orientacyjne, to organ pierwszej instancji nie mógł wyłącznie na ich podstawie obliczyć objętości wyrobisk, a w konsekwencji również obliczyć ilości wydobytej kopaliny. Nie jest jasne, dlaczego organ pierwszej instancji do obliczeń objętości wyrobisk przyjął bryłę ostrosłupa ściętego, a nie stożka ściętego. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ pierwszej instancji winien przy zastosowaniu wszelkich przewidzianych przez k.p.a. środków dowodowych, ustalić ilość kopaliny wydobytej przez skarżącego bez koncesji i dopiero w oparciu o takie ustalenia wydać decyzję w sprawie podwyższonej opłaty eksploatacyjnej.