Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tadeusz Wołek Sędziowie WSA Dorota Dąbek (spr.) WSA Janusz Kasprzycki Protokolant Renata Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 grudnia 2010 r. sprawy ze skargi R. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 12 lipca 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji
wyroku WSA w Krakowie z dnia 7 grudnia 2010r.
Decyzją z dnia [...] 2010r. nr [...] Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, działający z upoważnienia Wójta Gminy, na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych odmówił R. S. prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad S. W. W toku postępowania organ I instancji ustalił, że S. W. jest babką R. S. S. W. jest wdową oraz legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Ponadto z oświadczenia strony wynika, iż R. S. nie pracuje, nie jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy i podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu rolników.
Organ I instancji stwierdził, iż na podstawie złożonych przez R. S. dokumentów wynika, że osobą zobowiązaną w pierwszej kolejności, na której ciąży obowiązek alimentacyjny wobec S. W. jest S. W. W dniu 19 maja 2010r. S. W. został przesłuchany w charakterze świadka na okoliczność ustalenia, czy jest w stanie sprawować opiekę nad matką. S. W. oświadczył, iż nie pracuje, pobiera świadczenie rentowe i nie jest w stanie sprawować opieki nad swoją matką. Ponadto oświadczył, iż pozostaje w stałym leczeniu, cierpi na schorzenia, które uniemożliwiają mu opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. S. W. zobowiązał się potwierdzić swoje zeznania odpowiednimi zaświadczeniami lekarskimi, jednak mimo ponownego wezwania do dostarczenia zaświadczeń lekarskich potwierdzających pozostawanie pod stałą opieką lekarską, S. W. nie udokumentował, czy jest w stanie sprawować opieki nad niepełnosprawną matką. Organ I instancji odmówił więc R. S. prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, gdyż to na S. W. w pierwszej kolejności ciąży obowiązek alimentacyjny wobec S. W., stosownie do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a nie zostało dowiedzione, że nie jest on w stanie sprawować opieki nad matką.
Od powyższej decyzji organu I instancji R. S. wniosła odwołanie. Podniosła w nim, iż od śmierci swoich rodziców w 2009r. opiekuje się swoją ciężko chorą babcią, a opieka ta odbywa się praktycznie przez 24 godziny na dobę, gdyż stan zdrowia S. W. nie pozwala na to by została sama w domu. W związku z tym R. S. nie ma możliwości podjęcia pracy. Odwołująca się stwierdziła również, iż jej wujek - S. W., który zgodnie z prawem w pierwszej kolejności powinien przejąć opiekę nad swoją matką, nigdy nie przejawiał jakichkolwiek chęci zaopiekowania się chorą, gdyż nie utrzymuje z nią kontaktu. On też złożył w GOPS oświadczenie, że nie będzie się opiekował matką, gdyż nie pozwala mu na to stan zdrowia. Odmówił jednak dostarczenia wymaganego zaświadczenia lekarskiego. R. S. oświadczyła, iż nadal będzie sprawować opiekę nad swoją babcią, gdyż nie wyobraża sobie aby mogła ją oddać do hospicjum.
W dniu 12 lipca 2010r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006r. nr 139, poz. 992) oraz art. 2 i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001r. nr 79, poz. 856) i § 1 pkt 6 lit. c rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003r. w sprawie obszarów właściwości samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz. U. nr 198, poz. 1925), wydało decyzję nr [...], którą utrzymało w mocy decyzję Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej z dnia [...] 2010r. nr [...]. Kolegium wskazało, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz twierdzenie R. S., iż S. W. nie będzie się opiekował chorą matką z uwagi na stan zdrowia, nie wskazują na jakiekolwiek przesłanki ustawowe wyłączające możliwość sprawowania opieki przez syna nad niepełnosprawną matką. Organ odwoławczy stwierdził, iż R. S. mogłaby uzyskać przedmiotowe świadczenie w sytuacji, gdyby S. W. nie mógł sprawować opieki nad swoją matką np. wskutek posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności bądź niezdolności do samodzielnej egzystencji. Jednak zdaniem Kolegium, w przedmiotowej sprawie taka okoliczność nie zachodzi, co bezpośrednio implikuje na prawidłowość podjętego przez organ l instancji rozstrzygnięcia.